Hóc thạch tử vong: Cách sơ cứu cha mẹ cần biết để cứu con

Tử vong vì hóc thạch

Bác sĩ Phạm Chí Quang - Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai - vừa thông tin về trường hợp cháu trai T.Đ.B.K (20 tháng tuổi, trú tại thôn Tân Điệp 1, xã Ia Ake, huyện Phú Thiện) tử vong do bị sặc khi ăn thạch rau câu dẫn đến ngạt đường thở, ngưng tim, ngưng thở.

Vào sáng 17/9, cháu K được cha mẹ đưa đến gửi tại một nhà dân trên địa bàn thị trấn Phú Thiện.

Tại đây, người giữ trẻ đã cho cháu K ăn thạch rau câu. Khi đang ăn, cháu K bất ngờ bị ho, sặc rồi toàn thân tím tái và ngất xỉu. Thấy vậy, người giữ trẻ đã sơ cứu rồi đưa cháu K đến Trung tâm Y tế huyện Phú Thiện cấp cứu.

Tuy nhiên, các bác sĩ xác định cháu T.Đ.B.K đã tử vong trước khi tới bệnh viện.

Cách đây không lâu, khoa Cấp Cứu – Bệnh viện quận Thủ Đức tiếp nhận bé P.Đ.K, 12 tháng tuổi trong tình trạng lơ mơ, không đáp ứng các kích thích đau, thở chậm, mạch nhẹ khó bắt, chi mát, da tím tái, đồng tử 3mm hai bên. Tuy vậy bé vẫn còn phản xạ ánh sáng. Nhận định bé bị tổn thương não do thiếu oxy được gây ra bởi việc hóc nghẹn dị vật.

Hóc thạch tử vong: Cách sơ cứu cha mẹ cần biết để cứu con

Được biết, khoảng 10 đến 15 phút trước khi nhập viện, bé K. được bố phát hiện đang bị hóc nghẹn do nuốt một quả chôm chôm. Da bé bắt đầu tím lại do nghẹt thở và chân tay bé rất lạnh. Ngay lập tức bố bé K. đã bế bé trong tư thế dốc ngược đầu bé xuống đất và chạy ngay đến phòng khám tư nhân gần nhà. Tại phòng khám, bác sĩ đã thực hiện các biện pháp sơ cứu như vỗ lưng, ấn ngực. Bố bé K. thấy con mình có vẻ hồng hào và cơ thể ấm hơn nhưng quả chôm chôm vẫn chưa được lấy ra nên bác sĩ và bố bé đã nhanh chóng gọi xe cấp cứu chở bé đến bệnh viện.

Tại khoa Cấp cứu, bác sĩ trực đã khẩn trương thực hiện thủ thuật Heimlich - cấp cứu đẩy dị vật ra khỏi đường thở. Sau đó, bác sĩ đã dùng kelly để gắp quả chôm chôm với kích thước khoảng 1x2cm ra khỏi đường thở của bé, tiến hành đặt nội khí quản và lập đường truyền tủy xương. Khoảng 2 đến 3 phút sau, bé K. da bắt đầu hồng, chi ấm, mạch bắt rõ và được chuyển qua Hồi sức tích cực Nhi để tiếp tục điều trị.

Cách sơ cứu hóc dị vật

BS.CKI Nguyễn Hà Phương – Đơn vị hồi sức Nhi, Bệnh viện Quận Thủ Đức, TP.HCM cho biết khi phát hiện trẻ bị hóc dị vật, cha mẹ cần nhanh chóng sơ cứu cho trẻ.

Thủ thuật Heimlich được coi là “thời gian vàng” để cấp cứu và cứu sống tính mạng cho người bị hóc dị vật.

Cơ chế của nghiệm pháp Heimlich là tạo ra một cơn ho nhân tạo bằng cách ấn vào cơ hoành, buộc không khí đi ra khỏi phổi, tràn lên qua cổ họng và nhờ đó đẩy mạnh dị vật bị mắc kẹt ra ngoài.

Đối với thủ thuật Heimlich áp dụng với trẻ nhỏ: phương pháp vỗ lưng ấn ngực. Đặt trẻ nằm sấp, đầu thấp trên cánh tay trái, giữ chặt đầu và cổ trước bằng bàn tay trái. Dùng gót bàn tay phải vỗ 5 cái thật mạnh vỗ lưng trẻ ở khoảng giữa hai bả vai.

Sau đó lật ngửa trẻ sang tay phải, nếu còn khó thở, tím tái, dùng hai ngón tay trái ấn mạnh ở vùng 1/2 dưới xương ức 5 cái. Nếu dị vật vẫn chưa rơi ra ngoài, hãy lật người trẻ lại tiếp tục vỗ lưng. Luân phiên vỗ lưng và ấn ngực cho tới khi dị vật rơi khỏi đường thở hoặc trẻ khóc được.

Thủ thuật Heimlich áp dụng với người lớn và trẻ lớn:

Trẻ còn tỉnh: Cho trẻ đứng sau lưng, vòng hai tay ôm lấy thắt lưng trẻ. Nắm chặt bàn tay làm thành một quả đấm đặt ở vùng thượng vị, ngay dưới chóp xương ức, phía trên rốn.

Sau đó ấn 5 cái dứt khoát theo hướng từ trước ra sau và từ dưới lên trên, mạnh và nhanh. Có thể lặp lại 6-10 lần ấn bụng cho tới khi dị vật rơi khỏi đường thở hoặc trẻ khóc la được.

Với trẻ hôn mê: để trẻ nằm ngửa, quỳ xuống dạng 2 chân cạnh đùi nạn nhân. Đặt gót một lòng bàn tay lên vùng thượng vị, dưới chóp xương ức, dưới chóp xương ức, đặt tiếp bàn tay thứ hai chồng lên bàn tay thứ nhất.

Ẩn 5 cái dứt khoát, mạnh và nhanh vào bụng theo hướng từ dưới lên trên. Có thể lặp lại 6-10 lần ấn bụng cho tới khi dị vật rơi khỏi đường thở.

Không nên thò tay vào lấy dị vật ngay khi con bị nghẹn mà chưa quan sát vì có nguy cơ bạn sẽ đẩy dị vật vào sâu hơn và đưa con mình vào cõi chết. Phải mở miệng bé quan sát, nếu bạn thấy được rõ dị vật không quá sâu và có đủ tự tin là lấy ra được, bạn có thể thử.

Khi lấy dị vật, không đưa trực tiếp vào miệng, mà dùng ngón tay đi vòng từ phía hai bên má (tùy theo bạn dùng tay trái hay phải), vòng ra phía sau dị vật sau đó móc dị vật ra, bằng cách đó giảm nguy cơ vô tình đẩy dị vật vào sâu hơn.

Khánh Chi