Học sống yêu thương

(Ảnh minh họa)

Khi cái Tết xôn xao ngoài ngõ, khi người ta đã bắt đầu rục rịch sắm sanh, thì chị bạn tôi chuẩn bị cho hai đứa con một chuyến đi xa. Hai đứa trẻ, một đứa đang học lớp bảy, đứa còn lại đang năm cuối cấp một, sẽ theo mẹ lên Hà Giang, cùng đoàn từ thiện giúp đỡ trẻ em nghèo. Đây là lần đầu tiên đứa nhỏ theo mẹ đi làm từ thiện, còn đứa lớn, đây là lần thứ hai. Mới nghe tin, ông bà hai bên nội ngoại đều phản đối. Tết nhất đến nơi, chuyến đi gấp gáp chỉ trong hai ngày cuối tuần, nhỡ có điều gì không may. Nhưng rồi, dù “xót cháu”, ông bà nội ngoại đều thấy, chuyến đi có thể đem lại nhiều thứ ý nghĩa hơn những gì người ta nghĩ...

Thời điểm này, là lúc nhiều cậu ấm cô chiêu đang cùng bố mẹ lên kế hoạch sắm Tết, chơi Tết. Có những cô bé đang học trung học cơ sở, cũng rất rành khi nói về son Hàn, nước hoa Pháp, hay một loại mascara xách tay; chúng cũng làm bố mẹ nở nụ cười tự hào tạo dáng không kém người mẫu khi trưng hình trên mạng. Cũng nhiều cậu ấm mang trên mình bộ đồ giá bằng cả... chục tấn gạo. Nhưng cũng nhiều người, chuẩn bị cho con một cái Tết khác. Cái Tết yêu thương.

Đời sống kinh tế những năm gần đây đầy đủ hơn, nhất là tại các đô thị. Nhưng cũng là khi không ít người sau này phàn nàn về thế hệ “trẻ em tuổi 20”. Không thiếu những bạn trẻ bố mẹ phải đưa đón suốt những năm học trung học. Cũng không hiếm những đứa trẻ từ bé đến lớn không phải đụng tay, đụng chân vào việc gì. Là “cái rốn của vũ trụ”, chúng không biết quan tâm, yêu thương ông bà, bố mẹ, không biết cảm thông, chia sẻ với bạn bè, hay những người chung quanh có hoàn cảnh khó khăn.

Chị bạn tôi cũng từng chật vật trong tìm cách dạy trẻ biết yêu thương. Một người bạn mách bảo: Hãy cho bọn trẻ tham gia các hoạt động từ thiện. Ban đầu, để chúng tham gia như một chuyến đi chơi, một chuyến dã ngoại. Dần dần, chúng sẽ cảm nhận và thay đổi suy nghĩ từ những gì trông thấy. Chị đã phải nỗ lực rất nhiều trong sắp xếp thời gian. Nhưng rồi, cảnh những đứa trẻ cùng trang lứa, có bạn tật nguyền vẫn cố gắng tới trường, ở nhà còn giúp đỡ bố mẹ; tận mắt thấy những đứa trẻ vùng cao, trời lạnh thấu xương mà chỉ có một manh áo mỏng, da dẻ tím ngắt lại vì giá lạnh... đã đánh thức những xúc cảm về cuộc sống, đánh thức những yêu thương. Cậu cả nhà chị đã chăm chỉ tiết kiệm tiền nuôi lợn để cùng mẹ đi từ thiện. Cậu cũng bắt đầu biết giúp đỡ mẹ việc lặt vặt như rửa bát, lau nhà khi rảnh rỗi. Cậu quấn quýt ông bà hơn, biết hỏi thăm khi ông bà đau ốm... Dịp này, hai đứa con chị có nhiệm vụ giặt giũ sạch sẽ những bộ quần áo cũ. Chúng cũng tham gia gói bánh chưng cùng các cô chú, để làm quà.

Người xưa đã bảo “nhân chi sơ, tính bản thiện”. Những đứa trẻ sinh ra như một trang giấy trắng. Nhưng cuộc sống đã khiến chúng phát triển theo những hướng khác nhau. Sự sẻ chia, sự yêu thương thường là thứ dễ mất đi khi cuộc sống quá đủ đầy. Câu chuyện chị bạn tôi, khiến tôi nhớ lại những gì mình đã trải qua. Tôi cũng từng sinh ra và lớn lên khi đất nước còn gian khó. Tôi sớm biết cái vất vả của bố mẹ, khi phải chạy vạy những bữa cơm, khi bố tôi phải đạp xe đến những vùng quê cách ba, bốn chục cây số để đong gạo. Lớn lên, tôi được những vùng xa, những bản làng phải lội qua năm, sáu con suối; những bản vùng sâu thiếu chữ, khi các thầy, các cô chỉ “trụ” được dăm bữa nửa tháng rồi lại bỏ về... Nhưng rồi, cũng tại nơi đấy, lại có người tình nguyện dạy chữ, mà không lấy một đồng tiền công. Tôi không sao quên được hình ảnh những đứa trẻ sáu, bảy tuổi phải đi bộ gần chục cây số tới trường; không sao quên được những cái bụng phình ra, những cái mông đít bủng beo... của bọn trẻ vùng cao, bữa ăn không có gì ngoài lưng bát cơm hẩm trộn ngô. Những chuyến công tác xa nhà của tôi từ độ ấy, thường lỉnh kỉnh đồ đạc hơn, để có thể đem đến cho những đứa trẻ chút ít niềm vui. Những chuyến đi ấy, khiến tôi yêu thương những người thân trong gia đình, theo một cách khác... Tình yêu thương tự nhiên, chuyển hóa thành thứ tình cảm có chiều sâu, khi ta có thêm trải nghiệm về cuộc sống.

Cũng từ đận ấy, mỗi khi dự những tiệc tùng quá ư ê hề, tôi lại thấy chạnh lòng. Nhất là dịp cuối năm, có những người phải qua hàng chục tiệc tổng kết, tất niên. Những bữa tiệc ê hề, thừa mứa được bày ra không sức nào ăn hết. Những chai rượu tiền triệu... Nhưng ở đâu đó, vẫn còn những gia cảnh đón Tết trong cái dằn vặt của dạ dày. Học để sống yêu thương, sống sẻ chia, hình như không chỉ dành cho bọn trẻ. Bởi cuộc đời này, còn nhiều ưu tư lắm...

TUỆ MINH