Học sinh dịch chuyển về đào tạo nghề?
Người ta hay nói tình trạng giáo dục VN hiện tại là 'thừa thầy thiếu thợ'. Câu nói ấy chưa chính xác.
Ảnh minh họa - Ảnh: Lê Lâm
Thực ra, VN hiện tại không có tình trạng “thừa thầy”, vì để đào tạo được một người thầy đúng nghĩa không hề đơn giản. Nhưng nói đang “thiếu thợ” thì đúng, dù chưa trọn nghĩa. Ấy là vì chúng ta đang “thiếu thợ lành nghề”.
Hằng năm các sinh viên tốt nghiệp và… thất nghiệp là một sự thật đau lòng. Trong khi các doanh nghiệp lại phàn nàn họ không tuyển dụng được lao động theo đúng yêu cầu phục vụ cho sản xuất. Cách đây vài năm, trong một buổi hội thảo, đã có diễn giả dẫn lại một chuyện thật như đùa, khi kể có doanh nghiệp nước ngoài nói rằng họ phải mất 2 năm để tẩy sạch những gì sinh viên đã học, sau đấy thêm 2 năm nữa để dạy những kỹ năng mà họ cần.
Với hàng ngàn trường ĐH, CĐ, trung cấp nghề, lẽ ra đó phải là “lò” đào tạo nguồn nhân lực đủ cung ứng cho các doanh nghiệp, cả trong nước và FDI. Nhưng trong thực tế, nhiều sinh viên khi tốt nghiệp ở một số trường đại học không thể tìm ra việc làm, còn doanh nghiệp lại không tìm ra nhân lực đúng yêu cầu cho mình.
Trong khi đó, chọn trường sau khi tốt nghiệp THPT của học sinh đang dịch chuyển về phía chọn những trường dạy nghề nhưng liệu trong hàng ngàn trường dạy nghề trong cả nước, đã có bao nhiêu trường “đào tạo điều thị trường lao động cần”?
Hiện ở Quảng Ngãi, ít nhất đã có Trường CĐ Kỹ nghệ Dung Quất trả lời được câu hỏi này.
Trong lễ khai giảng niên học 2018 - 2019 và lễ tốt nghiệp cho sinh viên của trường, thầy hiệu trưởng nhà trường đã cam kết: “Trường đào tạo gắn với việc làm cho người học sau tốt nghiệp, 100% sinh viên tốt nghiệp có việc làm và làm được việc ngay”. Thậm chí, nhà trường còn cam kết, nếu sinh viên nào tốt nghiệp từ trường mà không có việc làm, trường sẽ hoàn trả hoàn toàn học phí đào tạo. “Nói thế, nhưng chúng tôi chưa phải hoàn trả học phí cho trường hợp nào, vì tất cả sinh viên ra trường đều có việc làm”.
Đó chính là yêu cầu của các doanh nghiệp, của những nhà tuyển dụng.
Gắn kết với doanh nghiệp trong mục tiêu đào tạo nhưng chất lượng đào tạo lại phụ thuộc vào nhà trường. Gắn kết với doanh nghiệp chỉ là một nửa của mục tiêu đào tạo, chất lượng đào tạo chính là nửa còn lại.
Nếu chúng ta có nhiều trường dạy nghề theo mục tiêu này thì sự dịch chuyển của học sinh về hướng chọn trường dạy nghề, thay vì chọn trường đại học, sẽ tăng lên trong tương lai rất gần.
