Hỗ trợ đầu tư vào nông nghiệp: Doanh nghiệp mòn mỏi điệp khúc đợi chờ

Hỏi tỉnh, chỉ lên Bộ

Nông nghiệp nghèo, nông nghiệp khó, nông nghiệp khổ. Bởi thế nên nhà nước mới có hẳn một Nghị định 210 để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp mà cũng là gián tiếp đầu tư cho nông dân.

Ông Vũ Văn Nga từng hứa với nông dân trong tỉnh về mô hình cánh đồng khép kín mà ở đó họ được đầu tư giống, vật tư, tư vấn kỹ thuật và tiêu thụ sản phẩm ngay trên bờ nên mới quyết tâm xây dựng nhà máy chế biến nông sản.

Ông Vũ Văn Nga - Tổng GĐ Cty CP TCty Giống cây trồng, con nuôi Ninh Bình - đang kiểm tra gạo sau khi chế biến.

Công nghệ của nhà máy này được đánh giá thuộc vào hàng đứng đầu miền Bắc với công suất 35.000 tấn/năm, đồng bộ từ hệ thống lọc sạn, bắn màu, đánh bóng, đóng gói đến bảo quản mà chỉ cần có 2 người trực đầu cuối. Nhà máy cũng phục vụ cho hướng sản xuất vững bền là phục tráng lại những dòng lúa đặc sản của miền Bắc như Tám thơm, Dự hương, Nếp cái hoa vàng... bên cạnh thử nghiệm thêm nhiều dòng lúa Nhật để sản xuất ra gạo VietGAP, rồi tiếp đến là gạo hữu cơ, gạo thảo dược.

Thế mà đã 4 năm nay kể từ khi đi vào hoạt động nhà máy, ông Nga vẫn phải gõ cửa ở khắp nơi để hỏi về khoản hỗ trợ năm nào như đã hứa. Ngay cả phía tỉnh Ninh Bình cũng rất sốt ruột về điều này. Công văn số 31/UBND tỉnh Ninh Bình ngày 18/1/2016 đã ghi rõ: “Kính gửi: Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Thực hiện Nghị định số 210/2013/NĐ-CP ngày 19/12/2013 của Chính phủ về chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn và Thông tư số 05/2014/TT-BKHĐT ngày 30/9/2014 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn thực hiện Nghị định trên, UBND tỉnh Ninh Bình trân trọng đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm tra nguồn vốn và phần vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ cho dự án đầu tư xây dựng nhà máy chế biến, bảo quản nông sản Ninh Bình của Cty CP TCty Giống cây trồng con nuôi Ninh Bình thuộc đối tượng được hưởng ưu đãi, hỗ trợ theo Nghị định số 210/2013/NĐ-CP ngày 19/12/2013. Rất mong nhận được sự quan tâm, giải quyết của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Thay mặt UBND, ký thay Chủ tịch, Phó Chủ tịch Đinh Chung Phụng.”

Dự án nhà máy chế biến, bảo quản nông sản Ninh Bình được xây dựng tại xã Khánh An, huyện Yên Khánh với tổng số vốn 148 tỷ đồng, buổi khánh thành còn được cắm tấm biển: “Công trình chào mừng đại hội đảng bộ tỉnh Ninh Bình”.

Theo báo cáo kết quả thẩm tra của Sở Kế hoạch và Đầu tư Ninh Bình thì về việc đáp ứng các điều kiện được hỗ trợ đầu tư theo quy định tại Nghị định số 210: “Dự án đã được UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận đầu tư; đã lập báo cáo tác động môi trường và đã được Sở Tài nguyên và Môi trường phê duyệt; Sử dụng chủ yếu là người lao động địa phương, đáp ứng đủ điều kiện theo yêu cầu tại điểm E, khoản 2, điều 16 của Nghị định 210; Sử dụng 60% nguyên liệu chính tại địa phương, đáp ứng điều kiện giá trị sản phẩm sau chế biến tăng ít nhất 2 lần so với giá trị nguyên liệu thô ban đầu…”.

Về các đề xuất hỗ trợ: “Hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng trong hàng rào dự án và mua thiết bị. Căn cứ điểm A, khoản 1, điều 16 của Nghị định 210 thì công ty sẽ được hỗ trợ 60% chi phí và tổng mức hỗ trợ không quá 5 tỷ đồng/dự án để xây dựng cơ sở hạ tầng về điện, nước, nhà xưởng, giao thông, xử lý chất thải và mua thiết bị.

Thiết bị hiện đại của nhà máy.

Theo báo cáo của công ty thì tổng chi phí xây dựng cơ sở hạ tầng về điện, san lấp mặt bằng trong hàng rào và mua thiết bị thực tế là 14 tỷ đồng. Như vậy, nếu tính mức hỗ trợ 60% sẽ là 8,4 tỷ đồng, lớn hơn mức hỗ trợ tối đa 5 tỷ đồng, do đó công ty sẽ được hỗ trợ tối đa là 5 tỷ đồng.

Đối với đề xuất hỗ trợ chi phí vận chuyển, công ty sẽ được hỗ trợ với mức 1.500 đồng/tấn/km theo quy định tại điểm C, khoản 1 điều 16 của Nghị định 210. Đối với chi phí này, hiện nay tạm tính theo công suất trong dự án là 35.000 tấn, số ngày hoạt động 250 ngày, khoảng cách từ nhà máy đến trung tâm thành phố là 8km, như vậy tổng chi phí vận chuyển cho 5 năm là 2,1 tỷ đồng”.

Cũng theo Sở Kế hoạch và Đầu tư Ninh Bình, về nguồn vốn hỗ trợ, Ninh Bình là tỉnh nhận cân đối từ ngân sách trung ương trong khoảng từ 50 - 70%, như vậy căn cứ điểm B, khoản 1, điều 17 của Nghị định số 210 thì ngân sách trung ương sẽ hỗ trợ tối đa 70% kinh phí. Nội dung xây dựng cơ sở hạ tầng trung ương hỗ trợ 3,5 tỷ đồng, chi phí vận chuyển trung ương hỗ trợ 1,5 tỷ đồng. Sở Kế hoạch và Đầu tư đề nghị UBND tỉnh xem xét, báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm tra đối tượng và phần vốn trung ương hỗ trợ cho dự án. Sau khi có văn bản thẩm tra của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đề nghị UBND tỉnh đưa dự án trên vào danh mục các dự án được nhà nước hỗ trợ đầu tư và ban hành quyết định hỗ trợ đầu tư cho dự án.

Tiếp đó ngày 20/2/2017 UBND tỉnh Ninh Bình ra quyết định số 334 về việc cấp ngân sách tỉnh hỗ trợ thực hiện dự án: “Cấp ngân sách tỉnh năm 2017 từ nguồn kinh phí thực hiện chính sách khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn đã bố trí trong dự toán ngân sách tỉnh, số tiền 1,5 tỷ đồng…

Dài cổ mà chẳng thấy tăm hơi

Theo ông Nga, đến nay về phía UBND tỉnh đã hỗ trợ 1,5 tỷ đồng theo như quy định, tuy nhiên về phần Trung ương, cụ thể là Bộ Kế hoạch và Đầu tư, công ty đã nhiều lần liên hệ và chỉ nhận được câu trả lời là chờ đợi.

Công nhân đang đóng gói sản phẩm.

“Chúng tôi thiết nghĩ, hiện nay Nhà nước đã có chủ trương lớn về khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, như vậy kinh phí hỗ trợ hẳn đã sẵn sàng để phục vụ cho những doanh nghiệp dám làm thật, làm lớn, vậy sao có khó khăn gì mà lần nào cũng để chờ đợi? Điều này làm cho các doanh nghiệp nản chí khi tiếp tục đầu tư vào nông nghiệp, dần dẫn đến nông dân đã khó nay còn khó hơn khi các doanh nghiệp không còn mặn mà đầu tư vào nông nghiệp nữa…”, ông Nga bức xúc.

Dương Đình Tường