Hiệp định thương mại NAFTA mới và hiện đại sẽ được gọi là Hiệp định USMCA

Theo đó, trong tuyên bố chung đưa ra đêm chủ nhật (ngày 30/9) (tức 4h00 GMT ngày 01/10), hai nước cho biết, thỏa thuận mới sẽ được gọi là Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada (USMCA). Hiệp định cải tổ này sẽ thúc đẩy đáng kể sự tiếp cận của Mỹ vào thị trường sữa của Canada và bảo vệ ngành công nghiệp ô tô của Canada khỏi các mức thuế có thể có của Mỹ.

Trước đó, Tổng thống Donald Trump đã đe dọa sẽ hủy bỏ Hiệp định NAFTA sau gần 25 năm thành lập thành một hiệp định song phương với Mexico và đánh thuế xuất khẩu xe của Canada nếu Ottawa không ký được thỏa thuận trước ngày 30/9. Nhưng Tổng thống Mỹ đã chấp thuận thỏa thuận khung với Canada chỉ vài ngày sau khi ông chỉ trích Thủ tướng Canada và nhóm đàm phán Canada. Nếu những đe dọa của ông Trump trở thành sự thật, Hiệp định NAFTA với 1,2 nghìn tỷ USD thương mại hàng năm bị sụp đổ thì các thị trường lo sợ sẽ gây ra sự gián đoạn kinh tế rất lớn.

Các nhà đàm phán từ cả hai bên đã dành hai ngày cuối tuần để đàm phán qua điện thoại khi họ cố gắng giải quyết một loạt các vấn đề khó khăn còn vướng mắc. Hiệp định mới sẽ duy trì cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại mà Canada đã nỗ lực duy trì để bảo vệ ngành công nghiệp gỗ và các ngành khác khỏi thuế chống bán phá giá của Mỹ. Bù lại, Canada đồng ý dành tiếp cận thị trường sữa cho nông dân Mỹ khoảng 3,5% tổng thị trường sữa nội địa của Canada với gần 16 tỷ USD, đồng thời Chính phủ Canada cũng đã chuẩn bị phương án để bồi thường cho nông dân chăn nuôi bò sữa của nước này. Các nông dân chăn nuôi bò sữa của Canada đã từng phản đối mạnh mẽ ý tưởng này, và trong một tuyên bố họ khẳng định “bất kỳ thỏa thuận cuối cùng nào của NAFTA sẽ không có tác động tiêu cực đến ngành sữa”.

Hơn nữa, Canada cũng đã đồng ý với hạn ngạch 2,6 triệu xe được xuất khẩu sang Mỹ trong trường hợp Mỹ áp dụng thuế ô tô toàn cầu 25% trên cơ sở an ninh quốc gia. Hạn ngạch sẽ cho phép tăng trưởng đáng kể trong xuất khẩu ô tô không thuế quan từ Canada trên mức sản xuất hiện tại khoảng 2 triệu đơn vị, nhằm bảo vệ các nhà máy của Canada. Nhưng hiệp định mới đã thất bại trong việc giải quyết thuế quan của Mỹ đối với xuất khẩu thép và nhôm của Canada. Dù vậy, NAFTA phiên bản mới cũng sẽ là hiệp định mang lại “sự chắc chắn và ổn định cho thương mại của Mexico với các đối tác ở Bắc Mỹ” - nhà đàm phán của Mexico - Jesus Seade - cho biết ngay sau tin tốt lành về hiệp định ba bên mới đạt được.

V.D