Hiện đại hóa thủ tục hành chính ngành hải quan

Trong năm 2019, Cục Hải quan thành phố đã xây dựng và triển khai thực hiện ba chương trình đột phá trong công tác tạo thuận lợi thương mại, hiện đại hóa ngành hải quan. Ðó là đề án "Thủ tục hải quan trong hoạt động logistics và chống ùn tắc tại cảng Cát Lái" (gọi tắt là đề án phát triển logistics và chống ùn tắc); đề án "Xây dựng hệ thống quản trị Hải quan TP Hồ Chí Minh" (HCAS); chương trình hợp tác đối tác hải quan - doanh nghiệp: Cộng đồng doanh nghiệp và Cục Hải quan thành phố tiếp tục là đối tác tin cậy, đồng hành cùng phát triển. Trong đó, đề án phát triển logistics và chống ùn tắc là đề án thí điểm trọng điểm của Cục Hải quan. Hệ thống quản trị HCAS và chương trình hợp tác đối tác hải quan - doanh nghiệp là cơ sở hạ tầng kỹ thuật bổ sung, hỗ trợ cho việc triển khai đề án phát triển logistics và chống ùn tắc. Ðây là ba thành phần có mối quan hệ bổ sung, tương trợ.

Trong năm 2019, đề án phát triển logistics và chống ùn tắc được triển khai đối với 200 doanh nghiệp (DN) chấp hành tốt pháp luật hải quan, kim ngạch lớn, nộp thuế cao tại Cục Hải quan. Ðề án này được kỳ vọng sẽ giúp DN rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục; giảm chi phí cơ hội, thời gian đi lại, thời gian quay vòng hàng tồn kho, chi phí quản lý; kiểm soát, theo dõi được toàn bộ thông tin của lô hàng một cách dễ dàng, minh bạch… Riêng các đơn vị kinh doanh cảng sẽ tăng dung lượng chất xếp hàng hóa, giảm tỷ lệ đảo chuyển, tối ưu được năng lực khai thác phương tiện, giảm thời gian quay vòng, nâng cao hiệu quả hoạt động khai thác kho bãi trong bối cảnh quỹ đất của thành phố ngày càng eo hẹp. Còn hệ thống HCAS đã giúp ngành hải quan thành phố cải tiến và hiện đại hóa tất cả các hoạt động quản lý nội bộ, tăng cường hỗ trợ cho các hoạt động nghiệp vụ và hỗ trợ DN. Hệ thống này có tính tương tác và mở rộng cao, nhất là có khả năng giao tiếp và tương tác với tất cả cơ sở dữ liệu của các đơn vị bên ngoài thông qua cổng giao tiếp điện tử.

Cục trưởng Hải quan thành phố Ðinh Ngọc Thắng cho biết: Năm 2019, Cục Hải quan đã bước đầu xây dựng và triển khai phần "khung sườn" của đề án phát triển logistics và chống ùn tắc. Trong năm 2020, Cục sẽ mở rộng việc triển khai đề án về quy mô và số lượng DN tham gia. Ðồng thời, hoàn thiện các hạng mục phần mềm phục vụ hệ thống HCAS. Khi hai đề án này vận hành trôi chảy, các DN sẽ cắt giảm được chi phí sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh… Qua đó, giúp thành phố cải thiện môi trường đầu tư theo hướng thuận lợi, hấp dẫn hơn, gia tăng hoạt động đầu tư - sản xuất - kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế…

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam Lê Duy Hiệp cho biết, các đề án của Hải quan thành phố đã góp phần giảm chi phí dịch vụ logistics cho hoạt động xuất - nhập khẩu ở địa bàn thành phố và khu vực phía nam. Tuy nhiên, ông Hiệp cho rằng, cần có giải pháp cắt giảm chi phí dịch vụ logistics cho phù hợp mặt bằng chung của thế giới. Ðồng thời, DN nói chung và DN logistics nói riêng cần có sự hỗ trợ của nhiều cơ quan quản lý liên quan và các đại lý hải quan cũng cần nâng cao tính chuyên nghiệp hơn nữa, do chi phí tuân thủ pháp luật của DN Việt Nam hiện còn rất cao, trong khi chỉ số năng lực về dịch vụ logistics đang được cải thiện rất tốt. Còn ông Trần Thoang, Phó Giám đốc Ban quản lý Dự án tạo thuận lợi thương mại (do USAID tài trợ) cho biết: Mục tiêu của dự án là hỗ trợ Chính phủ Việt Nam áp dụng và triển khai cách tiếp cận quản lý rủi ro tại các cơ quan hải quan và cơ quan quản lý, kiểm tra chuyên ngành; đơn giản hóa thủ tục xuất - nhập khẩu. Từ đó tăng cường việc thực thi Hiệp định Tạo thuận lợi thương mại của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) mà Việt Nam và Mỹ là thành viên. Ðiều này sẽ giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển, đồng thời giảm thời gian và chi phí trong hoạt động thương mại. Trong năm 2020 này, dự án Tạo thuận lợi thương mại và Cục Hải quan thành phố sẽ thống nhất và triển khai các giải pháp cụ thể ở nhiều khía cạnh liên quan để sớm đẩy nhanh tiến độ thực hiện của các đề án.