Hiến chương Liên hợp quốc giữa áp lực toàn cầu

Một phiên họp cấp cao của Đại hội đồng LHQ. Ảnh: UN

Nhìn lại chặng đường 75 năm của Hiến chương LHQ, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres đánh giá, Hiến chương là niềm hy vọng cho thế giới vốn đang bị “sa lầy” bởi dịch bệnh, đối mặt với hàng loạt nguy cơ bất ổn về biến đổi khí hậu, suy yếu kinh tế, nghèo đói, bất bình đẳng, chiến tranh...

Theo Tổng Thư ký Antonio Guterres, chủ nghĩa đa phương hiện nay rất cần được tăng cường, bởi đây chính là hướng tiếp cận toàn cầu, là vũ khí chính để đẩy lùi dịch bệnh và cũng là nền tảng cho một thế giới vượt qua thách thức, phát triển bền vững. Để làm được điều đó, ngoài nỗ lực đơn lẻ của các nước, cả thế giới cần phải phát huy chủ nghĩa anh hùng và tinh thần đoàn kết.

Đồng quan điểm với Tổng Thư ký Antonio Guterres, Chủ tịch Đại hội đồng LHQ (UNGA) Muhammad Bande cũng khẳng định, sức mạnh đoàn kết của cả thế giới sẽ đủ để nhân loại vượt qua đại dịch Covid-19 và đây chính là lúc để thể hiện sức mạnh đoàn kết đó. Hiến chương LHQ chính là “kim chỉ nam” dẫn lối cho các quốc gia tiến bước trên những con đường đúng đắn, đảm bảo sự thịnh vượng bền vững.

Trong thông điệp gửi LHQ của Việt Nam nhân kỷ niệm 75 năm Ngày ký Hiến chương, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh: “Chúng ta cần kề vai sát cánh, khẳng định cam kết đề cao các giá trị và nguyên tắc của Hiến chương”. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh cũng chia sẻ, thế giới chưa được hưởng hòa bình toàn diện. Việc theo đuổi những lợi ích quốc gia vị kỷ đã phương hại đến quan hệ giữa các nước, gia tăng sự nghi kỵ lẫn nhau. Đây là một xu hướng nguy hiểm, đặc biệt khi cộng đồng quốc tế đang phải đối mặt với nhiều vấn đề phức tạp có nguy cơ gây chia rẽ một cách sâu sắc.

“Để đạt được hòa bình, cần phải loại bỏ chiến tranh. Để hòa bình bền vững, cần tương tác trên cơ sở tin cậy, hợp tác, bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau. Đây là những khát vọng và trọng trách được những người sáng lập LHQ giao phó và ngày nay là bổn phận của chúng ta để giữ lời hứa về hòa bình cho những thế hệ mai sau. Đặc biệt, Hiến chương là nền móng cho một thế giới hòa bình, thịnh vượng và công bằng” - Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đưa ra thông điệp.

Trong hành trình 75 năm qua, Hiến chương LHQ đã thiết lập nên những nguyên tắc cơ bản của quan hệ quốc tế hiện đại, bao gồm các nguyên tắc về bình đẳng chủ quyền, độc lập chính trị và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, cấm sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, tạo dựng nên LHQ - một tổ chức toàn cầu có thể đoàn kết các quốc gia vì hòa bình và tiến bộ kinh tế - xã hội...

Minh chứng về hiệu quả trong việc thích ứng với các thách thức lớn, từ đầu năm đến nay, LHQ đã vận chuyển 250 triệu thiết bị y tế, bảo hộ tới hơn 130 quốc gia, hỗ trợ đảm bảo giáo dục, đảm bảo điều kiện sống của người dân cũng như nhân viên y tế. Chuỗi cung ứng của LHQ cũng phát huy vai trò quan trọng trong luân chuyển hàng hóa y tế trên toàn cầu khi đại dịch lan rộng.

Trước những thách thức nghiêm trọng hiện hữu, Tổng Thư ký Antonio Guterres khẳng định, đây là lúc LHQ cần phải tăng cường và nghiêm túc hơn nữa trong việc dẹp bỏ những “rào cản” lớn trong nội tại. Cụ thể là cần đẩy mạnh cải tổ để bảo vệ những giá trị khai sáng của mình, tập trung vào cải cách thủ tục hành chính, chú trọng bình đẳng, lấy con người làm trung tâm, tăng cường sự linh hoạt hiệu quả, bám sát hơn nữa vào các diễn biến thực tiễn...

Theo giới chuyên gia quốc tế, bên cạnh rất nhiều thành tựu, LHQ cũng còn nhiều điểm tồn tại xuất phát từ “nội lực” của LHQ và chủ nghĩa đơn phương nổi lên. Trên thực tế, nỗ lực cải tổ bộ máy của LHQ luôn được chú trọng và liên tục được thực hiện có hiệu quả rất cao. Cùng với đó, LHQ cần phát huy vai trò cầu nối cho các quốc gia đoàn kết, tin tưởng nhằm củng cố hơn nữa sức mạnh tổng lực toàn cầu.

Thanh Trúc