Hiểm họa từ tội phạm mạng trong thời đại công nghệ số

Một người phụ nữ chỉ vì để lột lọt dữ liệu cá nhân đã dẫn đến hệ lụy kéo dài dai dẳng và khó lường. Từ số điện thoại, email cho tới địa chỉ nhà, mọi thông tin riêng tư đều trở thành “nguyên liệu” để các đối tượng xây dựng kịch bản lừa đảo tinh vi. Những cuộc gọi rác dồn dập, những đơn hàng không hề đặt mua, thậm chí cả việc mượn danh đơn vị giao hàng để chiếm đoạt tài sản… liên tục bủa vây, khiến cuộc sống nạn nhân bị xáo trộn nghiêm trọng. Ngay cả khi chị đã chuyển nơi ở, các đối tượng vẫn lợi dụng địa chỉ cũ để tiếp tục các chiêu thức lừa đảo.

Thực tế, việc các đối tượng đánh cắp dữ liệu cá nhân để thực hiện hành vi lừa đảo hoặc quảng cáo đã diễn ra thường xuyên, tuy nhiên trong bối cảnh khoa học – công nghệ ngày càng phát triển, tình trạng này lại trở nên nghiêm trọng hơn bao giờ hết, gây phiền toái và làm gia tăng nguy cơ thông tin cá nhân bị các đối tượng xấu sử dụng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Đáng nói, không chỉ cá nhân mà ngay cả các đơn vị, tổ chức có độ bảo mật an ninh mạng cao cũng bị tấn công, đánh cắp dữ liệu.

Anh Ngô Minh Hiếu, Giám đốc Dự án chống lừa đảo, cho biết: "Các đối tượng lừa đảo hiện nay có thể dễ dàng lấy được thông tin người dùng thông qua việc mua bán tại các chợ dữ liệu, thậm chí có thể mua được dữ liệu trong thời gian thực".

Không chỉ dừng lại ở việc đánh cắp dữ liệu cá nhân, tội phạm mạng hiện nay còn lợi dụng các công nghệ xử lý hình ảnh, trí tuệ nhân tạo để tạo dựng những hình ảnh, video giả mạo nhằm bôi xấu, xuyên tạc, cá nhân, tổ chức và gây hoang mang dư luận. Chỉ trong vài giây, chúng có thể biến dữ liệu cá nhân thu thập được thành công cụ để vu khống, đe dọa hoặc ép buộc nạn nhân làm theo yêu cầu. Sự nguy hiểm của những nội dung giả mạo này không chỉ ảnh hưởng đến danh dự cá nhân, tổ chức, đơn vị mà còn tác động tiêu cực đến trật tự xã hội.

Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, nhấn mạnh: "Các thông tin xấu, tin giả, tin sai sự thật tấn công vào nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay đang là một trong những thách thức. Với công nghệ mới, tốc độ lan truyền của chúng rất nhanh, nhiều tội phạm cũng lợi dụng điều này để chiếm đoạt tài sản, lửa đảo,... Đây là những rủi ro và thách thức rất lớn."

Trong bối cảnh tội phạm mạng ngày càng tinh vi và khó lường, việc bảo vệ thông tin cá nhân không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc của mỗi người dân khi tham gia môi trường số. Từ những vụ việc bị đánh cắp dữ liệu, lừa đảo giao hàng đến những nội dung giả mạo, bôi nhọ danh dự… tất cả đều cho thấy mức độ nguy hiểm của các hành vi phạm tội ẩn danh này.

Lực lượng chức năng khuyến cáo người dân chủ động kiểm soát thông tin, tăng cường cảnh giác và kịp thời báo cơ quan công an khi phát hiện dấu hiệu bất thường. Chỉ với sự chung tay của cộng đồng, một không gian mạng an toàn, lành mạnh và minh bạch mới có thể được xây dựng.

Đức Hiến