Hàng nghìn CMND bị rao bán công khai trên mạng: Cần làm rõ những thông tin đó bị lộ từ đâu
Nhiều thông tin về dữ liệu xác thực của người dùng Việt Nam như giấy chứng minh nhân dân (CMND), hình ảnh selfie... đang bị hacker đăng tải và tìm người mua trên Internet.
Mới đây, trên diễn đàn có tên gọi R***forums xuất hiện nhiều dữ liệu riêng tư của người Việt đang được rao bán. Diễn đàn này được biết đến là nơi sinh hoạt của giới hacker. Đây cũng là nơi mà các hacker thực hiện những phi vụ giao dịch dữ liệu mà chúng lấy cắp được.
Theo ghi nhận, các dữ liệu này được đăng bởi thành viên Ox1337xO trên diễn đàn chuyên mua bán dữ liệu của hacker từ ngày 13-5. Đặc biệt, thành viên này cũng chỉ vừa gia nhập diễn đàn này vào tháng 5-2021.
Trong bài viết, người này khẳng định đang sở hữu lượng lớn dữ liệu KYC (Know Your Customer - dữ liệu để xác minh thông tin người dùng).
Ảnh chụp chứng minh thư của hàng nghìn người Việt đang bị rao bán
Tệp dữ liệu này có dung lượng khoảng 17 GB bao gồm ảnh chụp CMND, căn cước công dân (mặt trước, mặt sau), ảnh/video selfie, đi kèm địa chỉ, số điện thoại và email. Trong số đó, riêng một tệp tin dung lượng 1,4 GB chứa thông tin của 3,6 nghìn người.
Các dữ liệu này bao gồm 5 tập hợp file dữ liệu khác nhau. Tiêu đề của các file dữ liệu này bao gồm nhiều từ khóa nhạy cảm như “xac-minh-kyc”, “Idenfity_card_and_selfie_vietnam”. Chúng đều có ý nghĩa cho biết nội dung các tài liệu trong đó là những thông tin nhằm xác thực danh tính của một người dùng cụ thể. Thông tin trên các tập tin cũng cho thấy 5 file này chứa tổng cộng dữ liệu của 9.667 người Việt Nam.
Theo giới thiệu của tài khoản đăng bài, các dữ liệu trong tập tin sẽ bao gồm: tên, ngày sinh, ảnh đại diện, địa chỉ, email, số điện thoại, số CMND, ảnh CMND mặt sau và mặt trước. Tất cả đều của người Việt Nam.
Cũng trong bài đăng, người này rao bán các dữ liệu nói trên với giá 9.000 USD (207 triệu đồng) và thanh toán bằng tiền mã hóa Bitcoin hoặc Litecoin.
Nếu không muốn thanh toán thông qua tiền ảo, người mua có thể trả tiền thông qua một người trung gian cũng là thành viên của diễn đàn. Trong một động thái mới đây, hacker còn cho biết sẵn sàng bán các dữ liệu với mức giá chỉ 4,3 ngàn USD.
Tại Khoản 2, Điều 84, Nghị định 15/2020/NĐ-CP ngày 3-2-2020 (có hiệu lực từ 15-4-2020) quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, tần số vô tuyến điện tử, công nghệ thông tin và giao dịch điện tử, nêu rõ phạt tiền từ 20-30 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau: sử dụng không đúng mục đích thông tin cá nhân đã thỏa thuận khi thu thập hoặc khi chưa có sự đồng ý của chủ thể thông tin cá nhân; cung cấp hoặc chia sẻ hoặc phát tán thông tin cá nhân đã thu thập, tiếp cận, kiểm soát cho bên thứ ba khi chưa có sự đồng ý của chủ thông tin cá nhân; thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái pháp luật thông tin cá nhân của người khác.
Theo các chuyên gia bảo mật tại Việt Nam, có thể đây chỉ là chiều trò tìm kiếm khách hàng của hacker để làm những phi vụ lớn hơn. Dữ liệu cá nhân thông thường không gây nguy hiểm nếu bị mất vào các mục đích quảng cáo nhưng nếu thông tin rơi vào tay của các nhóm lừa đảo giả dạng công an thì có thể làm nhiều người bị mắc lừa. Nếu kẻ xấu có được những dữ liệu này chúng có thể sử dụng để đăng ký các tài khoản trực tuyến, tài khoản viễn thông, tài khoản vay vốn ở tổ chức tài chính có quy trình lỏng lẻo.
Trước những lo ngại của người dùng, các chuyên gia bảo mật cũng khuyến cáo: người dùng không nên chia sẻ dữ liệu cá nhân như số CMND, địa chỉ, điện thoại trên các diễn đàn, trang web, mạng xã hội. Trong môi trường mạng xã hội hiện nay, có rất nhiều công cụ/tool thu thập và khai thác thông tin cá nhân. Đây đều là các thông tin rất nhạy cảm, do vậy các chuyên gia bảo mật kiến nghị cơ quan chức năng cần vào cuộc và sớm có biện pháp xử lý.
Dưới góc độ pháp lý, luật sư Phạm Quang Xá (Cty luật XTVN – Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho rằng, việc đưa thông tin, hình ảnh cá nhân của người khác, nhất là CMND, căn cước công dân, sổ bảo hiểm... lên mạng xã hội khi chưa có sự đồng ý của cá nhân đó là vi phạm pháp luật. Trong trường hợp sử dụng hình ảnh, thông tin cá nhân để thu lợi bất chính hoặc với mục đích làm nhục, xúc phạm nghiêm trọng đến nhân phẩm, danh dự của người khác, gây dư luận xấu... thì nạn nhân có thể làm đơn tố giác cá nhân, tập thể có hành vi sử dụng hình ảnh, thông tin cá nhân trái phép đến cơ quan chức năng.
Xung quanh vấn đề này, Bộ Công an cũng đã khuyến cáo việc sử dụng hình ảnh, thông tin cá nhân của người khác để đăng tải lên mạng xã hội mà không có sự đồng ý của người có hình ảnh là xâm phạm đến quyền cá nhân đối với hình ảnh và được pháp luật bảo vệ tại Điều 32, Bộ luật Dân sự năm 2015.
Đồng thời, theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015, người có hình ảnh bị xâm phạm có quyền yêu cầu tòa án ra quyết định buộc người xâm phạm hình ảnh cá nhân của mình phải thu hồi, chấm dứt việc sử dụng hình ảnh, bồi thường thiệt hại và áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, tại Điểm b, Khoản 1, Điều 288 BLHS năm 2015 quy định, người nào thực hiện hành vi mua bán, trao đổi, tặng cho, sửa chữa, thay đổi hoặc công khai hóa thông tin riêng hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân trên mạng máy tính, mạng viễn thông mà không được phép của chủ sở hữu thông tin đó, thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng hoặc gây thiệt hại từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng hoặc gây dư luận xấu làm giảm uy tín của cơ quan, tổ chức, cá nhân, thì bị phạt tiền từ 30-200 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
“Việc cần làm khi nhặt được giấy tờ của người khác bị thất lạc là đưa ngay đến cơ quan công an gần nhất hoặc chuyển trả trực tiếp tới địa chỉ trên giấy tờ”, luật sư Phạm Quang Xá cho hay.
