Hàng ngàn héc-ta đất công bị DNNN sử dụng lãng phí

Trong báo cáo kiểm toán về ngân sách năm 2018 vừa được trình lên Quốc hội, Kiểm toán nhà nước đã chỉ ra một loạt những sai sót, yếu kém của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, doanh nghiệp nhà nước trong quản lý và sử dụng đất công.

Nhiều Tổng công ty, doanh nghiệp nhà nước sử dụng đất công lãng phí. Ảnh: Dân trí

Cụ thể, kết quả kiểm toán cho thấy diện tích,số lượng cơ sở đất mà các tập đoàn, tổng công ty và doanh nghiệp Nhà nước được giao rất lớn song chưa đượcquản lý chặt chẽ.

Nhiều diện tích đất chưa sử dụng như 164,9 ha của Vinacafe, 72,87 ha của Sabeco, 8,77 ha của Veam,... Nhiều diện tích đất sử dụng không hiệu quả như trại thực nghiệm cà phê 111,73 ha tại tỉnh Lâm Đồng, từ năm 2014 đến nay không thu được sản lượng của Công ty CP Thuốc sát trùng Việt Nam, 1,9 ha đất của Trì tại thành phố Việt Trì không sử dụng, cho thuê một phần diện tích.

Tổng công ty Dược Việt Nam (Vinapharm) có 2 lô đất tại Khu công nghiệp Hòa Minh, Liên Chiểu, Đà Nẵng và PVN có một số lô đất mua từ giai đoạn 2011-2012 nay vẫn để không.

Công ty đầu tư tài chính nhà nước TP.HCM (HFIC) có 37 địa chỉ nhà đất kinh doanh trống, chưa cho thuê.

Mặt khác, hàng nghìn ha đất công được sử dụng không hiệu quả. Cụ thể, Công ty mẹ - Tổng công ty thương mại Sài Gòn TNHH MTV (Satra) có 2 khu đất đã được UBND TP.HCM chấp thuận chủ trương đầu tư từ nhiều năm trước nhưng chậm triển khai thực hiện.

Tình trạng sử dụng đất không đúng mục đích cũng được chỉ ra như 4,03ha của Công ty CP Xe lửa Dĩ An, hoặc để bị lấn chiếm, tranh chấp như 6.574,05 ha của Vinafor, 600,5 ha của Vinacafe, 0,22 ha của Sabeco và 3,05 ha của VNR-Công ty mẹ...

Đặc biệt là Tổng công ty đầu tư và phát triển công nghiệp (Becamex) có tới 1.370,35 ha đất thương phẩm chưa cho thuê; Dự án Trung tâm thương mại The Green River hiện đang tạm dừng đầu tư do mật độ dân cư hiện nay thấp; Tổng công ty Viglacera có 353,7 ha đã giải phóng xong mặt bằng nhưng chưa cho thuê được.

Bên cạnh đó, đất công cũng bị nhiều doanh nghiệp nhà nước sử dụng không đúng mục đích. Trong đó, Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn (Sagri) 140,08ha, Công ty cấp nước Sài Gòn (Sawaco) 3,57ha, Tổng công ty Văn Hóa Sài Gòn 0,01ha...

Ngoài ra, hàng trăm ha đất công bị lấn chiếm, tranh chấp như tại Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn 23,51ha, Công ty đầu tư tài chính nhà nước TP.HCM (HFIC) 0,55ha, Tổng công ty Văn hóa Sài Gòn 0,04ha, Công ty cấp nước Sài Gòn (Sawaco) 40,562ha với 19 khu đất.

Không chỉ thế, Kiểm toán Nhà nước cũng điểm danh một loạt "ông lớn" được giao đất nhưng chưa ký hợp đồng thuê đất hoặc có đầy đủ hồ sơ pháp lý, chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Đó là Tổng công ty Dầu VN (PVOil); Tập đoàn Bưu chính VN (VNPT) với một loạt công ty con VNPT TP.HCM, VNPT Lâm Đồng, VNPT Gia Lai...

Cũng tại báo cáo, Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra tình trạng thua lỗ đáng báo động tại các doanh nghiệp nhà nước.

Cụ thể, lỗ lũy kế đến hết năm 2017 của Tổng công ty CP Xây lắp dầu khí là 3.377 tỉ đồng; Công ty CP Nghe nhìn toàn cầu (AVG) thuộc MobiFone lỗ 73 tỉ đồng.

Từ thua lỗ, nhiều doanh nghiệp nhà nước đã âm vốn chủ sở hữu như Công ty CP Hóa dầu và xơ sợi dầu khí âm vốn 1.780 tỉ đồng, Công ty CP Đầu tư tài chính Công đoàn dầu khí VN 172 tỉ đồng và Công ty TNHH MTV Công nghiệp tàu thủy Dung Quất 1.159 tỉ đồng.

Tổng công ty Cơ khí giao thông vận tải Sài Gòn (SAMCO) phải giải thể Công ty TNHH Vận tải sông Sài Gòn cũng vì thua lỗ lớn.

Ngoài ra, tình trạng góp vốn, đầu tư ngoài ngành của các doanh nghiệp, tổng công ty nhà nước cũng không mấy sáng sủa hơn.

Kiến nghị xử lý hàng nghìn tỉ các dự án BT, BOT

Tập đoàn Dầu khí VN (PVN) có 7 khoản đầu tư ngoài ngành lỗ lũy kế lớn. Công ty mẹ - PVOil đầu tư vào 11 đơn vị bị lỗ.

Công ty Đầu tư tài chính nhà nước TP.HCM (HFIC) cũng đầu tư vào 7 công ty, lỗ lũy kế 105 tỉ đồng. Công ty TNHH MTV Quản lý, kinh doanh nhà TP.HCM đầu tư vào 1 đơn vị, lỗ lũy kế tới 286 tỉ đồng.

Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn (Sagri) đầu tư vào 8 công ty liên doanh, liên kết và đầu tư dài hạn khác, lỗ lũy kế 315 tỉ đồng.

An An