Hàng loạt sai sót trong hoạt động tố tụng

Vụ án này sau cùng dần được sáng tỏ khi VKSND Tối cao vào cuộc và kết luận: Hoạt động tố tụng của VKSND tỉnh Đắk Lắk trong vụ án giết người có liên quan đến đối tượng Nguyễn Xuân Lộc là có vấn đề, để xảy ra hàng loạt sai sót nghiêm trọng.

Báo Lao Động phản ánh có cơ sở

Đối tượng Nguyễn Xuân Lộc 2 lần ra tay giết người vào các năm 2011 và năm 2016 nhưng đều thoát tội nhờ bệnh án tâm thần do Viện Giám định Pháp y tâm thần TƯ - Phân viện phía Nam chứng nhận.

Cũng nhờ “kim bài miễn tử” là bệnh án tâm thần này mà 5 năm sau, Lộc lại tiếp tục dùng súng K59 bắn giết anh Nguyễn Anh Kha nhưng không bị tù tội. Một trong những tình tiết vô lý trong vụ án nữa là vào năm 2013, dù Lộc được kết luận tâm thần nhưng qua hàng loạt khâu kiểm tra để đi học và thi đậu bằng lái xe B2.

Vụ án Nguyễn Xuân Lộc rõ ràng có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm thế nên TAND Cấp cao tại Đà Nẵng đã phân tích: Trong quá trình xô xát, nổ súng khiến anh Kha tử vong và nghiên cứu các bản tự khai, biên bản lấy lời khai của Nguyễn Xuân Lộc thể hiện Lộc rất tỉnh táo khi khai báo về diễn biến hành vi phạm tội của mình; sau khi phạm tội đến cơ quan công an đầu thú.

Thế nhưng bỏ qua những nhận định có cơ sở của TAND Cấp cao tại Đà Nẵng, tháng 9 vừa qua, TAND tỉnh Đắk Lắk vẫn giữ quan điểm Nguyễn Xuân Lộc có tiền sử bị tâm thần nên tòa đồng ý áp dụng biện pháp chữa bệnh và sẽ xử lý sau.

Sau nhiều bài viết của báo Lao Động về nghi vấn Nguyễn Xuân Lộc “giả điên” sau khi giết người, VKSND Tối cao đã vào cuộc và có câu trả lời thỏa đáng. Theo đó, VKSND Tối cao phân tích: Có dư luận và báo chí nêu Lộc “giả điên”, vẫn sống ngoài xã hội, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng, sử dụng ôtô đi chơi… nhưng Cơ quan Điều tra, VKSND tỉnh Đắk Lắk không có biện pháp giám định lại đối với Nguyễn Xuân Lộc…

Trách nhiệm thuộc về ông Lê Quang Tiến - Phó Viện trưởng VKSND tỉnh, ông Phạm Quang Hưng - Trưởng phòng, và bà Nguyễn Thị Thanh Tâm - Kiểm sát viên VKSND tỉnh Đắk Lắk” - trích kết luận thanh tra đột xuất tại VKSND tỉnh Đắk Lắk do VKSND Tối cao thực hiện.

Hoạt động tố tụng có sai sót

Đồng tình với quan điểm vụ án Nguyễn Xuân Lộc có nhiều tình tiết chưa được làm rõ, VKSND Tối cao chỉ rõ: Hồ sơ vụ án cho thấy, ngày 20.1.2016, Lộc dùng súng K59 bắn và đánh vào Nguyễn Anh Kha khiến nạn nhân tử vong. Căn cứ vào hồ sơ thì vụ án xảy ra vào ban đêm, lời khai của các bị can, nhân chứng có nhiều mâu thuẫn.

Lý ra vụ án một khi chưa được làm rõ thì cần tiếp tục hoàn thiện hồ sơ, điều tra bổ sung nhưng bà Nguyễn Thị Thanh Tâm - Kiểm sát viên, đã chưa làm hết trách nhiệm, chưa gắn công tố với hoạt động điều tra, chậm đề ra yêu cầu điều tra để làm rõ hành vi tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng. VKSND Tối cao nhận định, bà Tâm cũng chưa phân tích những yếu tố để xác định chính xác đối tượng trực tiếp bắn bị hại.

“Những thiếu sót của bà Tâm là vi phạm các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, Quy chế của VKSND Tối cao và Chỉ thị của Viện trưởng VKSND Tối cao nên dẫn đến vụ án bị hủy” - VKSND Tối cao nhận định.

Đối với ông Lê Quang Tiến - Phó Viện trưởng VKSND tỉnh Đắk Lắk, là người đứng đầu nhưng cũng để xảy ra nhiều sai phạm. Cụ thể, ông Tiến ngoài việc liên đới chịu trách nhiệm tập thể về những thiếu sót, vi phạm của VKSND tỉnh, ông này còn phải chịu trách nhiệm đối với những thiếu sót, vi phạm xảy ra ở đơn vị được phân công phụ trách, chịu trách nhiệm cá nhân về việc để xảy ra Tòa án tuyên hủy án để điều tra, xét xử lại đối với nhiều vụ “Đánh bạc”, “tham ô tài sản”, “giết người” và trong đó có vụ án giết người có liên quan đến đối tượng Nguyễn Xuân Lộc.

“Vi phạm của ông Tiến là chưa làm tròn trách nhiệm do có nguyên nhân là cấp phó, trong khi đó người đứng đầu đơn vị có cá tính nóng nảy, quyết đoán trong giải quyết công việc nhưng có việc chỉ đạo còn mang tính chủ quan… nên ông Tiến ngại va chạm, sợ mất đoàn kết trong lãnh đạo Viện dẫn đến thiếu quyết liệt trong việc chỉ đạo giải quyết một số vụ án, để kéo dài thời gian. Thiếu sót, vi phạm của ông Tiến cần phải tổ chức kiểm điểm, xem xét trách nhiệm theo quy định” - VKSND Tối cao nhận định.

Hữu Long