Hạn chế thấp nhất việc làm oan người vô tội và bỏ lọt tội phạm

Tranh chấp dân sự, kinh doanh thương mại gia tăng

Đại biểu Trần Văn Mão (Đoàn Nghệ An) nêu thực tế nhiệm kỳ qua, bối cảnh tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật tiếp tục diễn biến phức tạp, sự gia tăng mạnh mẽ của một số loại tội phạm và vi phạm pháp luật đã làm ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội, đến việc phát triển kinh tế - xã hội, tranh chấp dân sự, kinh doanh thương mại và các khiếu kiện hành chính gia tăng...

Trong bối cảnh đó, theo đại biểu, Chính phủ, Viện kiểm sát nhân dân, tòa án nhân dân, các cơ quan tư pháp đã có những đổi mới, cách làm, cách nghĩ để tìm ra và chủ động triển khai các giải pháp hữu hiệu nhằm thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ của mình do luật định trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và các vi phạm pháp luật và thực hiện có hiệu quả công tác điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án.

Đại biểu Trần Văn Mão (Đoàn Nghệ An) phát biểu ý kiến. Ảnh: VPQH

Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, một số loại tội phạm vi phạm pháp luật, tranh chấp dân sự, kinh doanh thương mại và các khiếu kiện hành chính gia tăng. Nổi lên là các thế lực thù địch và các tổ chức phản động tiếp tục lôi kéo những phần tử bất mãn, cơ hội chính trị nhằm chống phá Đảng và Nhà nước ta. Các cơ quan tư pháp đã khởi tố nhiều vụ án về tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng, hậu quả thiệt hại đặc biệt lớn. Trong đó, một số vụ án có liên quan chặt chẽ giữa doanh nghiệp với người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan nhà nước để chiếm đoạt tài sản của Nhà nước... Tội phạm có tổ chức và hoạt động theo kiểu băng nhóm diễn biến phức tạp, xảy ra nhiều vụ giết người man rợ, nhiều vụ xâm phạm tình dục trẻ em gây bức xúc trong dư luận, tổ chức đánh bạc, đánh bạc qua mạng internet tăng, nhiều vụ quy mô đặc biệt lớn, có vụ liên quan đến cán bộ cao cấp của cơ quan tư pháp. Tội phạm về ma túy tiếp tục tăng mạnh, hoạt động ngày càng tinh vi và rất liều lĩnh...

Do đó, đại biểu đề nghị Chính phủ và các cơ quan tư pháp, các cơ quan tiến hành tố tụng cần đánh giá đúng thực trạng, dự báo tốt tình hình, nguy cơ tiềm ẩn, làm rõ các nguyên nhân, trách nhiệm và đưa ra các giải pháp mạnh mẽ nhằm đấu tranh phòng ngừa, ngăn chặn và chống các loại tội phạm nguy hiểm này.

“Đồng thời, Chính phủ và các cơ quan trong hệ thống tư pháp tiếp tục triển khai các giải pháp đồng bộ, quyết liệt để nâng cao hoạt động điều tra, truy tố, xét xử thi hành án. Tiếp tục tăng cường kiểm soát chặt chẽ thường xuyên hoạt động của các cơ quan chức năng trong quá trình tiến hành tố tụng. Hạn chế đến mức thấp nhất việc làm oan người vô tội và bỏ lọt tội phạm...”, đại biểu nói.

Đã tổ chức xét xử nghiêm minh các vụ án tham nhũng kinh tế

Đánh giá công tác của Tòa án nhân dân nhiệm kỳ qua đã có những chuyển biến tích cực, toàn diện, đại biểu Hà Thị Lan (Đoàn Bắc Giang) nhấn mạnh, qua báo cáo cũng cho thấy mặc dù số lượng công việc tăng và mỗi năm tăng khoảng 8% song các tòa án cũng đã giải quyết và đạt tỷ lệ khá cao, nhất là các vụ án hình sự cũng đạt tỷ lệ tới 99,5%; giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh thương mại và lao động cũng đạt tỷ lệ tương đối cao. Đặc biệt cũng đã tổ chức xét xử nghiêm minh các vụ án tham nhũng kinh tế, trong đó có nhiều đại án được Đảng, Nhà nước và nhân dân đánh giá cao, dư luận đồng tình ủng hộ...

Tuy nhiên, theo đại biểu tỉnh Bắc Giang, bên cạnh những thành quả đạt được trong nhiệm kỳ vừa qua thì công tác Tòa án cũng còn một số hạn chế, tồn tại. Hệ thống Tòa án nhân dân chưa có cơ chế thu hút, tuyển chọn những người có tâm huyết, có đủ đức, đủ tài vào làm việc và chưa thực hiện được việc mở rộng nguồn để bổ nhiệm vào các chức danh tư pháp. Việc tăng cường áp dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động của các tòa án còn chưa đáp ứng yêu cầu, nhất là trong thời kỳ chuyển đổi số mạnh mẽ như hiện nay...

Đại biểu Hà Thị Lan (Đoàn Bắc Giang) phát biểu ý kiến. Ảnh: VPQH

Từ đó, đại biểu đề nghị, để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ Tòa án nhân dân tối cao cần đẩy mạnh hơn nữa về ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác tòa án, xây dựng Tòa án điện tử, tăng cường ứng dụng các phần mềm thay thế việc làm thủ công, tốn kém nhân lực, kinh phí, tiến tới xét xử ở trực tuyến, số hóa hồ sơ.

Cũng theo đại biểu, song hành với sự phát triển kinh tế - xã hội là sự gia tăng về tội phạm, vi phạm pháp luật và tranh chấp, khiếu kiện phức tạp nên chức năng, nhiệm vụ của tòa án các cấp sẽ càng nặng nề hơn. Vì vậy, đề nghị Tòa án nhân dân tối cao tích cực đề xuất cấp có thẩm quyền bổ sung nguồn lực nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, bên cạnh đó Tòa án cũng cần bồi dưỡng, xây dựng các cán bộ có tâm, có tầm khi tiếp xúc, xử lý, giải quyết các công việc liên quan đến người dân.

THẢO NGUYỄN