'Hai vạch' chưa hẳn là có thai

Một số trường hợp bị chậm kinh, thử que thử thai cho kết quả hai vạch nhưng khi siêu âm, bác sĩ không phát hiện túi thai. Thạc sĩ, bác sĩ Hồ Mạnh Tường - Tổng thư ký Hội Nội tiết sinh sản và vô sinh TP.HCM - cho rằng hiện tượng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Trong đó, chủ yếu do nồng độ nội tiết hCG và thời gian dùng que thử quyết định.

Que thử thai hoạt động như thế nào?

Khi phôi bám vào và làm tổ trong nội mạc tử cung bên trong buồng tử cung, một số ít trường hợp bên ngoài tử cung, nhau thai sẽ phát triển và tiết ra một loại nội tiết gọi là hCG.

Nội tiết hCG có thể đi vào máu thai phụ và một số được tiết ra trong nước tiểu. Nếu tìm thấy hCG trong máu hoặc trong nước tiểu, người phụ nữ đó có thể đã mang thai. Thai càng lớn, nồng độ hCG trong máu và nước tiểu càng tăng lên.

Khi nồng độ hCG trong nước tiểu vượt qua một mức độ nhất định, trên que thử thai sẽ xuất hiện 2 vạch màu đỏ đậm sau khi nhúng vào nước tiểu.

Nếu không có hCG trong nước tiểu hoặc có nhưng nồng độ thấp, 2 vạch màu đậm trên que thử thai sẽ không xuất hiện. Bác sĩ lưu ý chỉ que thử thai hiện 2 vạch đậm mới gọi là dương tính và có khả năng đã mang thai.

Que thử thai hoạt động dựa trên nồng độ hCG. Ảnh: Mothering.

Có thể dương tính giả

Bác sĩ Tường cho biết khi phụ nữ đã có thai, sau 4 tuần kể từ ngày có kinh đầu tiên của lần hành kinh gần nhất (tức thai 4 tuần tuổi), que thử đã có thể cho hai vạch. Tuy nhiên, ít nhất 1-2 tuần sau đó, siêu âm mới có thể nhìn thấy túi thai trong buồng tử cung, lúc này thai khoảng 5-6 tuần tuổi.

Đến khi thai 6-7 tuần tuổi, siêu âm mới thấy được tim thai. Do đó, khi que thử thai hai vạch nhưng thai còn quá nhỏ, siêu âm sẽ chưa thấy.

Khoảng 20-25% trường hợp phát hiện thai qua que thử. Tuy nhiên, thai phát triển bất thường, dẫn đến hư và sẩy thai sớm trước khi có thể thấy được trên siêu âm. Ngoài ra, có thể phôi thai thay vì bám và làm tổ trong buồng tử cung thì bám lạc chỗ. Phôi bám bên ngoài tử cung thường là bên trong vòi trứng nên siêu âm không phát hiện hoặc khó phát thiện.

Một số bệnh nhân được bác sĩ cho tiêm thuốc có chứa hCG vài ngày trước đó hoặc tự mua để tiêm. Từ đó dẫn đến có hCG trong nước tiểu. Lúc này, thử que có thể dương tính nhưng thật sự không có thai, khi siêu âm sẽ không thấy túi thai.

“Một số ít trường hợp, trong nước tiểu có một số tạp chất có thể làm que hiện 2 vạch, nhưng thật sự không có thai, gọi là dương tính giả”, bác sĩ Tường nói thêm.

Thời điểm dùng que thử thai cho kết quả tin cậy nhất là ít nhất sau 4 tuần kể từ ngày có kinh đầu tiên của lần hành kinh gần nhất. Thời điểm này chính xác với người có kinh đều theo chu kỳ 28 ngày. Nếu chu kỳ kinh dài hơn thì thử trễ hơn. Nếu chu kỳ quá dài hoặc không đều thì khó xác định ngày thử que chính xác.

Theo bác sĩ Tường, trong trường hợp thử que thấy dương tính sau đó siêu âm không thấy túi thai, tốt nhất nên đến khám bác sĩ chuyên khoa để kiểm tra và tư vấn phù hợp, không tự ý mua thuốc sử dụng.

Khi đi khám, bác sĩ chuyên khoa có thể hỏi kỹ lại bệnh sử, cho thử lại hCG trong máu hoặc siêu âm lại 1-2 tuần sau. Ngoài ra, nếu nghi ngờ, bác sĩ có thể theo dõi tiếp để loại trừ khả năng thai ngoài tử cung.

Những điều phụ nữ mang thai cần tránh Uống rượu bia, hút thuốc lá, tiếp xúc với các hóa chất độc hại, tập thể dục quá sức... là những điều phụ nữ cần tránh trong khi mang thai.

Bích Huệ