Hải Phòng tuyệt chủng cam tiến vua

Hải Phòng từng có hai giống cam quý là cam tiến vua và cam đồng tiền nhưng giống cam tiến vua nay đã mất, cam đồng tiền cũng đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.

Các loại cam quý ở Hải Phòng đã dần nhường chỗ cho các hoa màu khác có thu nhập cao hơn - Ảnh: B.H

Theo những người có tuổi, cam tiến vua có màu đỏ, vị ngọt đậm, quả nhỏ như quả quýt, khi bóc vỏ sẽ lộ ra một lớp màng màu trắng bọc quanh các múi cam. Một số nơi ở Hải Phòng cũng trồng được loài cam này, nhưng chỉ ở làng Đồng Dụ, xã Đặng Cương, huyện An Dương, là cam tiến vua mới cho quả ngon.

Giống còn lại là cam đồng tiền vì khi quả chín, dưới đáy quả lộ ra một núm hình tròn giống đồng tiền xu nên mọi người gọi là cam đồng tiền. Loại cam này cũng ngon không kém cam tiến vua nhưng là giống mới, được trồng tại Đồng Dụ từ đầu những năm 1950, giống cam của Pháp, do những người đi làm ăn xa mang về trồng.

Từ những năm 1990-1991, cam tiến vua phát triển rầm rộ nhưng nay đã bị tuyệt chủng.

Theo thống kê của xã Đặng Cương, giờ không còn hộ nào lưu giữ được giống cam này. Ông Nguyễn Xuân Lực, một người dân trong xã cho biết, cách đây 20 năm, ông vẫn giữ được 20 gốc cam tiến vua, nhưng sau đó do sâu bệnh và do diện tích đất đai bị thu hẹp, nay không còn cây nào. Hộ khác là nhà ông Đỗ Văn Xuyên cũng từng có 2 cây cam tiến vua nay cây cũng đã chết hết.

Trong khi đó, giống cam đồng tiền của địa phương này cũng đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. Hiện toàn xã chỉ còn hai ông Nguyễn Sinh Súy, Bùi Viết Nhĩ còn lưu giữ được.

Đến nhà ông Nhĩ, chúng tôi chứng kiến những gốc cam đồng tiền đang héo lá, ông Nhĩ cho biết, do trồng lâu ngày, lại phải xen kẽ với nhiều loài cây khác, trong đó có cây hải đường, nên cam bị cằn cỗi. Thêm nữa là thiếu điều kiện kỹ thuật, việc chăm sóc tốn kém nên 10 gốc cam đồng tiền sinh trưởng kém, chất lượng cam ngày càng kém. Quả nhạt, không ngon nên nhiều hộ đã chặt đi để trồng cây khác, trong đó có cây hải đường để bán hoa vào dịp tết.

"Tôi tiếc giống cam quý nên để lại trồng, nhưng chỉ sợ một thời gian không xa nữa, cam đồng tiền cũng mất như cam tiến vua mà thôi”, ông Nhĩ thở dài.

Phó chủ tịch UBND xã Đặng Cương Trương Văn Thiết cho biết: Năm 2005, xã kết hợp với Viện giống cây trồng của Bộ NN-PTNT thí điểm triển khai Đề án “Khôi phục giống cam tiến vua làng Đồng Dụ” bằng việc cắt mắt, lai ghép. Lúc đầu người dân trong xã cũng tích cực hưởng ứng dự án này. Nhưng sau vài vụ đầu tiên loài cam tiến vua cho thu hoạch tốt với quả ngon, đến năm 2008, người dân phải tự chặt cam để trồng loại cây khác.

Theo ông Thiết, do tác động của môi trường nên chất đất ở một số thôn trong xã không còn phù hợp cho cây sinh trưởng và phát triển; hiệu quả kinh tế từ cam không cao bằng các loại hoa màu khác, đặc biệt là hải đường. Ngoài ra, do quá trình đô thị hóa, chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông nghiệp nên nhiều gia đình quy hoạch lại khuôn viên nên bây giờ muốn khôi phục hai giống cam quý này cũng rất khó.

Bùi Hương

Nguồn Thanh Niên: http://thanhnien.vn/doi-song/nhip-song-dia-phuong/hai-phong-tuyet-chung-cam-tien-vua-82826.html