Hai lần bị trộm, tượng Phật cổ được tìm thấy ngoạn mục

Cổ vật bị đánh cắp không còn là chuyện hiếm ở nước ta trong thời gian qua. Ít ai biết rằng, vật báu bị biến mất không chỉ bởi bọn trộm cắp mà còn xuất phát từ nhiều lý do khác nhau. Trong khuôn khổ loạt bài về cổ vật này, chúng tôi mang đến cho bạn đọc những câu chuyện cổ vật mất tích đầy lạ lùng, ly kỳ, nhưng đặc biệt hơn nó đều được trở về chốn cũ.

Video: Chiêm ngưỡng pho tượng Phật Bà nghìn tay nghìn mắt độc đáo – Dựng hình: Minh Hoàng

Tìm thấy tượng từ sự trùng hợp kỳ lạ

Tượng Phật Quán Thế Âm chùa Mễ Sở là 1 trong 3 kiệt tác đỉnh cao của nghệ thuật tạo tác tượng Thiên thủ thiên nhãn cổ còn lưu giữ được ở nước ta. Hai pho tượng còn lại là ở chùa Bút Tháp (Bắc Ninh) và chùa Đào Xuyên (Hà Nội).

Bức tượng Phật Bà nghìn mắt nghìn tay là vật báu đã bị đánh cắp 2 lần vào năm 1988 và 2016

Pho tượng cổ này có 1.113 tay và 1.113 mắt, cao 2,8m, được chế tác bằng gỗ mít. Theo PGS.TS Trần Lâm Biền, bức tượng quý giá này mang phong cách nghệ thuật của thế kỷ 18, đầu thế kỷ 19, có thể đưa vào danh sách bảo vật quốc gia.

Do có giá trị rất lớn nên bức tượng là đối tượng nhòm ngó của những kẻ trộm cắp cổ vật. Ông Nguyễn Đông Bình, Chủ tịch UBND xã Mễ Sở cho biết, pho tượng này đã từng bị đánh cắp 2 lần.

Những bàn tay tượng Phật bị bọn trộm bẻ gãy thu lượm được ở ruộng

Năm 1988, chùa Mễ Sở được xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia. Tháng 10 năm này, pho tượng Phật Bà cổ lần đầu bị trộm. Kẻ gian táo tợn cắt cả đường dây điện thoại hòng gây khó khăn cho công tác liên lạc với các cấp có thẩm quyền. Công an các tỉnh Hải Hưng (Hải Dương và Hưng Yên ngày nay), Hải Phòng và Hà Nội phong tỏa toàn bộ các tuyến cảng biển.

Theo ông Bình, câu chuyện tìm tượng trong lần mất trộm đầu tiên này có một sự trùng hợp kỳ lạ. “Ngày đó rất hiếm xe ôtô tải nên bọn trộm đã thuê một tài xế lái xe trong trường ĐH Mỏ - Địa chất. Trong đêm tối, người này thấy con đường giống đường về nhà vị sếp tại cơ quan nhưng không biết rằng những bao tải được thuê chở về Hà Nội lại chính là tượng Phật Bà chùa quê sếp bị tháo rời. Sau khi nghe vị sếp kể chuyện làng mất tượng, người lái xe này mới giật mình nói lại chuyến xe chở thuê đó”, ông Bình chia sẻ.

Ngay tại cổng vào chùa Mễ Sở treo tấm bảng in những bức ảnh về tượng Phật trước khi phục chế

Từ manh mối này, công an đã đến nhà một nghệ nhân ở Hồ Đắc Di, quận Đống Đa, Hà Nội và tìm thấy pho tượng đang trong quá trình phục chế. Người nghệ nhân này khai không biết về vụ trộm cắp mà chỉ được người đến thuê phục chế. Sau đó, vị nghệ nhân đã về tận Mễ Sở phục chế lại pho tượng mà không lấy một đồng tiền công như cách bày tỏ sự ngưỡng mộ một tác phẩm chạm khắc tuyệt đẹp.

Tượng cổ ngổn ngang dưới ruộng

Ông Bình kể cho chúng tôi lần thứ 2 tượng bị đánh cắp vào rạng sáng 29/9/2016, camera an ninh có ghi lại cảnh nhóm “đạo chích” đã cắt khóa để đột nhập vào bên trong. Trích xuất camera cho thấy nhóm này hoạt động rất bài bản, chuyên nghiệp và đã biết rất rõ về chùa.

Đây là 1 trong 3 kiệt tác đỉnh cao của nghệ thuật tạo tác tượng Thiên thủ thiên nhãn cổ còn lưu giữ được ở nước ta

“Kẻ đứng cầm sào bọc chiếc áo cũ che khuất camera cho đồng bọn đưa tượng ra ngoài. Để lấy được tượng, bọn chúng đã xếp toàn bộ các đồ thờ xuống đất rồi bước chân lên hòm công đức bê pho tượng xuống. Sau khi đưa pho tượng ra ngoài, một người đàn ông bịt mặt, đeo găng tay đã quay lại khu thờ để lau chùi nhằm xóa các dấu vết”, ông Bình kể lại và cho biết nhóm này đã dùng dây thừng để thả tượng nặng hơn 1 tạ từ tầng 2 xuống đất rồi đưa ra xe ôtô chờ sẵn ở phía ngoài cổng.

Ngoài pho tượng cổ, bọn trộm còn lấy đi đôi nến thờ bằng đồng có giá trị cao. Tượng Phật Bà nghìn mắt nghìn tay vốn là niềm tự hào của người Mễ Sở nên khi xảy ra vụ trộm này mọi người đau buồn, phẫn nộ và hi vọng điều kì diệu sẽ xảy ra. Trong khi đó, công an truy lùng ráo riết khắp vùng, sang cả những tỉnh thành lân cận, điều tra tất cả những đối tượng tình nghi trong vùng.

Bức tượng được thờ trên tầng 2 của chùa Mễ Sở

Khi những ngày trông ngóng tin về pho tượng cứ trôi đi nặng nề và tắt dần hi vọng thì tới sáng ngày 8/10/2016 người dân phấn khởi khi biết tin tượng đã được tìm thấy nhưng ở…dưới ruộng ven đường 378 thuộc xã Tân Tiến, huyện Văn Giang.

Ông Bình cho biết, 2 vợ chồng nông dân ra ruộng quất cảnh làm thấy đôi nến đồng liền cho vào bao dứa để bán đồng nát. “Nhặt lên thì vợ chồng nhà này lại thấy tượng với nhiều cánh tay bị bẻ gãy nằm ngổn ngang dưới ruộng, có chiếc dính đầy bùn đất. Ngay lúc đó, tôi nhận được điện thoại của người quen lái taxi thông báo. Tôi với đồng chí Bí thư xã đang ăn cơm tức tốc đến ngay và báo các cơ quan chức năng”, ông Bình nhớ lại và cho rằng nhiều khả năng kẻ gian biết không thể thoát nên để tượng lại đó.

Nhà chùa đã lắp thêm camera an ninh, chuông báo động để tăng cường bảo vệ tài sản của chùa.

Hầu hết những cổ vật sau khi bị đánh cắp đều khó có cơ hội tìm lại được. Nhưng tượng Phật Bà Quán Thế Âm ở ngôi chùa xây dựng từ thời Lê này rất hy hữu khi 2 lần bị đánh cắp đều tìm thấy.

Bức tượng Phật Bà linh thiêng trở về trong sự vui mừng của người dân Mễ Sở nhưng xót xa khi tượng không còn nguyên vẹn, các cánh tay của pho tượng đã bị kẻ trộm tháo rời, sơn thếp lưng tượng bị bong tróc; mũ thiên quan, một số bàn tay, ngón tay của pho tượng đã bị bẻ gãy, hư hỏng, lấm lem bùn đất. Phải mất rất lâu sau đó, các chuyên gia mới phục chế lại được pho tượng.

Hiện nay xung quanh chùa Mễ Sở ngoài lắp camera còn lắp thêm chuông báo động và tăng cường an ninh để bảo vệ cổ vật vô giá này.

Cửa vào gian thờ tượng Phật Bà lắp 5 lớp khóa

---------------------------------------------

Đón đọc kì tiếp theo Bí ẩn hàng loạt vụ trộm cổ vật ở đền thờ Chử Đồng Tử - Tiên Dung vào lúc 0h30 ngày 4.9.

Thành Trí