Hai học sinh thích khám phá khoa học

Dự án “Nghiên cứu nồng độ các chất trung gian dẫn truyền thần kinh hệ Dopaminergic, Serotonergic trong nước tiểu và mối liên quan với các rối loạn hành vi ở người nghiện game” của hai bạn trẻ được ban tổ chức đánh giá cao ở tính khả thi. Đây cũng là dự án đoạt giải Khuyến khích tại Kỳ thi khoa học công nghệ cho học sinh trung học quốc tế năm 2018 diễn ra tại Mỹ hồi tháng 5 vừa qua.

Hai học sinh thích khám phá khoa học.Lê Hà Khoa (bên phải) và Nguyễn Phương Nam tại cuộc thi Khoa học kỹ thuật cho học sinh trung học cấp quốc gia năm 2018.

Đều là học sinh lớp 11, Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ, quận Hà Đông, TP Hà Nội, hơn một năm qua, Lê Hà Khoa và Nguyễn Phương Nam đã trở thành “khách quen” của nhiều quán game trên địa bàn. Chỉ có điều khác với các game thủ, hai bạn trẻ thường xuyên lui tới quán game chỉ để… xin nước tiểu. Ban đầu, điều đó khiến các chủ quán game ngạc nhiên, thậm chí còn có cái nhìn soi mói, thiếu thiện cảm. Vì thế, Khoa và Nam đã gặp không ít khó khăn khi không nhận được sự hợp tác.

Thế nhưng cái khó đó không làm cho hai em nản lòng. Nhìn nhiều bạn trẻ rơi vào tình trạng “nghiện game” đến quên ăn, quên học, Khoa và Nam càng trăn trở. Nam bộc bạch: “Em thấy nhiều bạn còn rất ít tuổi đã nghiện game, thậm chí có người quên ăn, quên ngủ để dành thời gian cho các trò chơi vô bổ. Từ đó thôi thúc chúng em tìm ra một phương pháp cảnh báo bằng khoa học không qua xâm lấn cho người thân về tình trạng này ở các bạn nghiện game nhưng muốn che giấu gia đình”.

Ban đầu, thấy Khoa và Nam thường xuyên lang thang ở các quán game sau giờ học, không ít người nghĩ bạn mình hình như ngoài niềm đam mê với việc học đã có thêm niềm vui mới với các trò chơi điện tử. Có bạn đã thật thà khuyên hai bạn đừng dành thời gian cho game mà nên tập trung vào việc học. Khi biết mục đích chính, từ việc tỏ ra nghi ngờ, bạn của cả Khoa và Nam đều lấy làm khâm phục và tham gia vận động các bạn có chơi game cung cấp các mẫu nước tiểu, thông tin cho dự án nghiên cứu. Cùng với quá trình vận động, thuyết phục, nhờ sự giúp đỡ của bạn bè, giáo viên hướng dẫn, hai học sinh lớp 11 đã thu được hơn 100 mẫu nước tiểu để chia thành 2 nhóm nghiên cứu.

Thử thách với hai chàng trai đam mê khoa học không chỉ dừng lại ở đó. Khi có đủ mẫu nghiên cứu, lại có thêm một khó khăn. Đó là quá trình phân tích không đủ các loại máy móc chuyên dụng và chưa thể kiểm chứng trong thực tiễn. Hai bạn lại đưa công trình nghiên cứu của mình đến trình bày ý tưởng để thuyết phục các bác sĩ của Bệnh viện Quân y 103 giúp đỡ. Nhiệt huyết, niềm đam mê khoa học của hai bạn trẻ đã nhận được sự quan tâm của các bác sĩ. Quá trình phân tích các mẫu nước tiểu với 4 chỉ số dopamine, HVA, serotonin và 5-HIAA của hai “nhà khoa học trẻ” bắt đầu. Thông qua phân tích những rối loạn các thành phần ở mẫu nước tiểu, những “con nghiện” game dần lộ diện khi mà nồng độ dopamine và serotonin ở nhóm người này tăng hơn bình thường, còn nồng độ HVA và 5-HIAA lại giảm so với nhóm người không chơi game tham gia đối chứng.

Với những cố gắng không ngừng nghỉ, hai học sinh đã tìm ra một giải pháp phát hiện sớm người nghiện game không qua xâm lấn. Điều này không chỉ là giải pháp xã hội để góp phần ngăn chặn nghiện game ở các bạn trẻ mà còn mở ra hướng mới để có thể tác động bằng khoa học giúp bỏ thói quen chơi game.

Nói về dự định sắp tới của mình, Hà Khoa và Phương Nam chia sẻ: “Chúng em sẽ tiếp tục phát triển dự án thành một giải pháp đơn giản để các gia đình có thể phát hiện và kiểm soát các bạn trẻ nghiện game. Xa hơn là mong muốn tìm ra loại thực phẩm có khả năng chứa hàm lượng chất bị thiếu hụt để bổ sung cho những người nghiện game trong quá trình cai các trò chơi vô bổ này”.

Bài và ảnh: MINH ANH