Hải Hà: Tăng cường quản lý, sử dụng các nhà văn hóa thôn, bản, khu phố

Nhà văn hóa bản Nà Lý, xã Quảng Đức xuống cấp, bỏ hoang nhiều năm nay.

Từ năm 2015 đến 2018, trên địa bàn huyện Hải Hà có 5 nhà văn hóa thôn được đầu tư xây dựng mới với nguồn kinh phí 4,873 tỷ đồng và 21 nhà văn hóa thôn được đầu tư sửa chữa, nâng cấp. Đến nay, toàn huyện có 118 nhà văn hóa tại 118 thôn, bản, khu phố (tính từ thời điểm chưa sáp nhập các xã, thôn, bản).

Tổng vốn đầu tư xây dựng các nhà văn hóa là 42,92 tỷ đồng, trong đó nhà nước đầu tư 41,52 tỷ đồng, nhân dân đóng góp 1,4 tỷ đồng. Trong số 118 nhà văn hóa thôn, bản, khu phố thì có 8 nhà văn hóa, khu thể thao đạt chuẩn, 64 nhà văn hóa thôn có diện tích sân chưa đạt chuẩn theo quy định.

Do không có nhà văn hóa, người dân bản Nà Lý, xã Quảng Đức phải sinh hoạt nhờ tại Nhà văn hóa Trung tâm xã hoặc nhà dân. (Trong ảnh: Tập trung đón giao thừa Xuân Canh Tý 2020 tại nhà riêng của 1 người dân trong bản)

100% nhà văn hóa thôn, bản, khu phố có ban chủ nhiệm từ 3-5 người. Hằng năm, các ban chủ nhiệm được tập huấn về công tác tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao do huyện Hải Hà phối hợp với Sở Văn hóa - Thể thao tổ chức. Tuy nhiên, đa số ban chủ nhiệm các nhà văn hóa thôn chưa phát huy được hết chức năng, nhiệm vụ. Số lượng thôn có cộng tác viên hoạt động nghiệp vụ không chuyên trách chiếm tỷ lệ nhỏ, chủ yếu từ đội ngũ cán bộ thôn tham gia.

Trong khi 118/118 nhà văn hóa thôn, bản, khu phố được xây dựng theo đúng quy hoạch thì chưa nhà văn hóa nào được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; 15/118 nhà văn hóa thôn, bản, khu phố có quyết định giao đất; 102/118 nhà văn hóa thôn, bản, khu phố được xây dựng tại trung tâm thôn; 16/118 nhà văn hóa cách xa trung tâm thôn, không thuận lợi cho sinh hoạt.

Thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới, phần lớn các thôn mới có quy hoạch đất xây dựng nhà văn hóa, khu thể thao từ năm 2011 trở lại đây. Việc bố trí khuôn viên vườn hoa, cây cảnh, ghế đá... tại nhà văn hóa thôn, bản, khu phố còn hạn chế; đa số sân chơi được cứng hóa bằng bê tông.

Nhà văn hóa bản Mả Thàu Phố, xã Quảng Đức xuống cấp nghiêm trọng.

Trong số 118 nhà văn hóa thì mới chỉ có 9 nhà văn hóa có thiết bị tối thiểu cho hoạt động của nhà văn hóa; 27/118 nhà văn hóa chưa được trang bị đầy đủ các trang thiết bị tối thiểu cho hoạt động.

Việc thu hút nhân dân tham gia các hoạt động tại các nhà văn hóa đã đạt kết quả bước đầu, trong đó có khoảng 90% các nhà văn hóa thôn tổ chức được các hoạt động văn hóa, văn nghệ thường xuyên; có khoảng 50% số nhà văn hóa thôn, bản, khu phố có hoạt động thể dục thể thao thường xuyên, tập trung ở các thôn, khu phố khu vực đồng bằng, trung du; 85% số nhà văn hóa tổ chức các hoạt động vui chơi, giải trí cho trẻ em vào các dịp hè, Ngày Quốc tế thiếu nhi, Tết Trung thu...

Nhà văn hóa thôn 3, xã Quảng Sơn.

Tuy nhiên, qua giám sát của HĐND huyện Hải Hà, trong số 118 nhà văn hóa thôn, bản, khu phố thì có tới 77 nhà văn hóa được xây dựng từ trước năm 2010 có không gian chật hẹp, xuống cấp, đa số thiếu các thiết chế nhà văn hóa thôn; diện tích sân chơi nhỏ hẹp.

Theo thống kê, hiện nay có 108/118 thôn, bản, khu phố có nhà văn hóa, khu thể thao chưa đáp ứng được tiêu chuẩn của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Công tác kiện toàn bộ máy quản lý nhà văn hóa thôn, bản, khu phố hoạt động hạn chế, hình thức, chủ yếu là do trưởng thôn, bản, khu phố phụ trách.

Việc ban hành kế hoạch hàng năm của nhà văn hóa thôn, bản, khu phố hạn chế, hầu như chưa có địa phương nào thực hiện. Việc vận động nhân dân đóng góp kinh phí để xây dựng, sửa chữa, mua sắm trang thiết bị cho hoạt động của các nhà văn hóa chưa được quan tâm, còn phụ thuộc nhiều vào ngân sách nhà nước. Công tác quản lý các nhà văn hóa thôn, bản, khu phố của các địa phương cũng chưa được chặt chẽ.

Từ những khó khăn trên, UBND huyện Hải Hà đang chuẩn bị tốt hơn mọi nguồn lực để tiếp tục đầu tư, chỉnh trang các nhà văn hóa thôn, bản, khu phố để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của nhân dân.

Quế Ninh