Hà Nội: Khai mạc triển lãm kỷ niệm 710 năm ngày Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn

Tượng Trúc lâm Tam Tổ tại Khu di tích Yên Tử (Đông Triều Quảng Ninh)

Trần Nhân Tông là vị vua thứ 3 của nhà Trần, ông sinh ngày 11/11 (1258). Năm 16 tuổi (1274), ông được sắc phong làm Hoàng thái tử. Năm 21 tuổi, ông được vua cha Trần Thánh Tông nhường ngôi, ở ngôi 15 (1278-1293).

Hộp vàng tình cờ tìm thấy tại Ngọa Vân, Yên Tử

Trần Nhân Tông được lịch sử ghi nhận là một nhà chính trị tài ba có tầm nhìn xa trông rộng, người đã thực thi tư tưởng cai trị khoan giản an lạc, một anh hùng dân tộc và là một nhà tư tưởng văn hóa lớn. Ngay từ khi lên ngôi, ông đã phải đương đầu với mối họa xâm lăng của đế chế Nguyên Mông.

Phật hoàng tháp tại Ngọa Vân (Yên Tử) do Pháp Loa xây dựng

Trước tình thế hiểm nguy đó, vua Trần Nhân Tông đã tổ chức Hội nghị Bình Than bàn kế sách, tổ chức Hội nghị Diên Hồng nhằm thể hiện tinh thần đoàn kết dân tộc chống lại kẻ thù. Đặc biệt, ông đã tin tưởng giao phó trách nhiệm thống lĩnh toàn quân cho Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn. Tất cả những sự chỉ đạo quan trọng đó là nền tảng quan trọng để quân, dân nhà Trần chiến đấu, chiến thắng cuộc xâm lược của Nguyên Mông lần thứ 2 (1285) và lần thứ 3 (1288), bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ Đại Việt.

Lá đề lệch, niên đại thời Trần khai quật được tại di chỉ khảo cổ 18 Hoàng Diệu

Năm 1293, ở tuổi 35 ông nhường ngôi cho con lui về Thiên Trường làm Thái Thượng hoàng, xuất gia tu tập tại hành cung Vũ Lâm. Năm 1299 khi vua Trần Anh Tông đủ trưởng thành ông chính thức xuất gia tu hành khổ hạnh tại đỉnh Tử Tiêu trên núi Yên Tử.

Đức vua Vua Trần Nhân Tông không chỉ là một nhà chính trị xuất sắc, nhà quân sự tài ba mà còn là một nhà tư tưởng lớn. Ông là người sáng lập dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử mang đậm dấu ấn Việt; kết nối và tổ chức giới tu hành giáo hội, kết dựng Thiền phái với tư tưởng hòa quang đồng trần, giải thoát không rời thế gian. Những đóng góp to lớn của ông đã được sử sách ghi nhận ông là “vị vua nhân từ hòa nhã, cố kết lòng dân, sự nghiệp trùng hưng sáng ngời thuở trước, thực là bậc vua hiền của nhà Trần”.

Đầu rồng, vật liệu trang trí kiến trúc hoàng cung- khai quật năm 2002 tại Di chỉ khảo cổ Hoàng Thành Thăng Long

Sau lễ dâng hương tưởng nhớ công đức của Đức vua, Phật hoàng Trần Nhân Tông; cũng nhân dịp này, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội phối hợp với Sở VH&TT tỉnh Quảng Ninh, Bảo tàng tỉnh Quảng Ninh khai mạc trưng bày chuyên đề “Từ Hoàng cung triều Trần đến Thánh địa Trúc Lâm, Hành trình từ bậc quân vương đến đức Phật Hoàng”.

Vật liệu kiến trúc cao cấp hình rồng khai quật tại Yên Tử

Gồm 3 phần: Từ Hoàng cung Thăng Long đến Thánh địa Trúc Lâm; Hoàng đế Trần Nhân Tông – một đấng minh quân, một anh hùng dân tộc; Đức Phật hoàng Trần Nhân Tông. Trưng bày nhằm giới thiệu một cách tổng thể các giá trị di sản vật chất và tinh thần tiêu biểu của thời đại nhà Trần, cũng như cuộc đời, sự nghiệp của Đức vua, Phật hoàng Trần Nhân Tông.

Quỳnh Vân