Hà Nội dự kiến đầu tư 204 dự án bãi đỗ xe
Hà Nội dự kiến đầu tư 204 dự án tập trung giao thông tĩnh về bãi đỗ xe tại khu vực nội đô giai đoạn 2018-2025, diện tích 183,56 ha. Tổng mức đầu tư các dự án này dự kiến khoảng 29.872 tỷ đồng, chủ yếu đầu tư bằng nguồn vốn xã hội hóa.
Nhiều điểm trông xe không phép
Kêu gọi xã hội hóa đầu tư xây dựng, cho phép bố trí kết hợp các chức năng thương mại, dịch vụ tiện ích trong các bãi đỗ xe ngầm… Đây là những giải pháp mới của Hà Nội nhằm giải quyết tình trạng quá tải về bãi đỗ xe.
Diện tích đất dành cho giao thông tĩnh và các điểm, bãi đỗ xe công cộng toàn TP mới chỉ đáp ứng được 8-10% nhu cầu, còn lại 90-92% số phương tiện đang đỗ tại các điểm đỗ xe của chung cư, khu đô thị, sân cơ quan, lòng đường, sân trường, BV, hoặc tại các khu đất trống chờ dự án. Những vị trí này đều không được cấp phép và rất nhiều điểm đỗ có vi phạm về trật tự xã hội, an toàn giao thông, vệ sinh môi trường, phòng, chống cháy nổ... Hà Nội đang đứng trước áp lực vô cùng lớn do quá tải hạ tầng phục vụ giao thông tĩnh.
Nhìn lại các dự án kiên cố hóa kênh mương để làm bãi đỗ xe theo hình thức xã hội hóa đang cho thấy một lỗ hổng trong quản lý, khi một loạt dự án dạng này đều biến tướng. Cụ thể, dự án bãi đỗ xe tự động P(H1-3) trên phạm vi cống hóa mương T6A chạy dọc theo phố Nguyên Hồng, đoạn từ phố Đê La Thành đến gần phố Huỳnh Thúc Kháng, quận Đống Đa đến nay phía ngoài khu vực này quây tôn kín, bên trong vẫn là bãi trông giữ xe tạm, rất lộn xộn và nhếch nhác.
Dự án tại mương Phan Kế Bính, quận Ba Đình, sau khi mặt mương được kiên cố hóa, thay vì bãi đỗ xe thì ở đây lại xuất hiện một loạt công trình siêu thị, rửa xe, nhà hàng hải sản. Tại dự án kiên cố hóa kênh mương chạy dọc theo đường Nguyễn Khánh Toàn, Cầu Giấy, thay vì thực hiện theo công năng trông giữ xe, hàng chục nghìn mét vuông đất tại đây đã trở thành nhà hàng, văn phòng, quán cà phê, ăn uống...
Năm 2017, Chính phủ chỉ đạo TP xử lý quyết liệt tình trạng biến tướng tại đây để trả lại đúng quy hoạch về bãi đỗ xe, hàng loạt điểm ăn uống, kinh doanh sai mục đích bị đóng cửa, phá dỡ. Nhưng đến nay còn nhiều cửa hàng ăn uống, cà phê… vẫn kiên quyết cố thủ, không chịu phá dỡ trả lại mặt bằng để mong chờ một sự thay đổi có lợi.
Ngay từ những năm 2014, UBND TP Hà Nội đã tính đến phương án kêu gọi đầu tư từ bên ngoài vào các bãi đỗ xe nhưng lại vấp phải một loạt khó khăn, vướng mắc như giá thành chi phí cho một bãi đỗ xe thông minh khá cao nhưng thu hồi vốn về lại rất chậm. Điều này không khác gì mang tiền chẵn đi đầu tư để thu về tiền lẻ.
Những vị trí tiềm năng như BV, các cơ quan công sở, trường học… khi đơn vị có công nghệ về bãi đỗ xe thông minh xin vào hợp tác đều bị từ chối. Từ đó dẫn đến câu chuyện, tại một số BV xe ô tô của người nhà chỉ được đưa bệnh nhân vào viện, sau đó bị bảo vệ yêu cầu đi ngay vì không có chỗ đỗ hay trông giữ xe. Bên cạnh đó, nhiều vị trí được các cơ quan cấp phép giới thiệu lại không nhận được sự quan tâm của nhà đầu tư vì vướng quy hoạch lâu dài, xa khu dân cư.
Một thời gian dài, các cấp quản lý không lường trước được tốc độ gia tăng chóng mặt về người và phương tiện tham gia giao thông tại các khu đô thị mới. Thực trạng này thấy rõ nhất tại các quận, huyện như Hoàng Mai, Thanh Xuân, Thanh Trì, liên quan đến các dự án nhà ở của tập đoàn Mường Thanh, Vinaconex…
Tại các nơi này, do bất cập về quy hoạch nên các khu chung cư gần như không có thiết kế hầm để xe, phần lớn phương tiện ô tô được chủ xe để ngay trên vỉa hè, lòng đường và chấp nhận trả phí cho các đối tượng bên ngoài, thậm chí là đối tượng xã hội trông giữ. Nhà nước thất thu ngân sách từ các điểm trông giữ tự phát này, trật tự an ninh cũng bị ảnh hưởng bởi các xung đột giữa các đối tượng tự ý chiếm lòng đường, vỉa hè làm bãi trông giữ xe với các chủ xe.
Một loạt giải pháp mới về bãi đỗ xe
Nhằm giải quyết bài toán về giao thông tĩnh, từ năm 2016 đến nay Hà Nội đã tính tới một loạt biện pháp mới như đưa ra quy hoạch bến xe, bãi đỗ xe, trung tâm tiếp vận và trạm dừng nghỉ trên địa bàn TP Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Cùng với đó, TP kêu gọi xã hội hóa đầu tư xây dựng, đồng thời xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích các nhà đầu tư thực hiện dự án xây dựng bãi đỗ xe; cho phép bố trí kết hợp các chức năng thương mại, dịch vụ tiện ích trong các bãi đỗ xe ngầm để tăng tính hấp dẫn nhà đầu tư, đẩy nhanh thời gian thu hồi vốn đầu tư dự án.
Riêng bãi đỗ xe công cộng, TP quy hoạch 1.480 vị trí bãi đỗ xe công cộng tập trung với tổng diện tích 1.197,8 ha trong phạm vi đô thị trung tâm. Trong đó có 74 vị trí xây dựng bãi đỗ xe ngầm (chiếm tỷ lệ 5%, chủ yếu trong khu vực nội đô lịch sử); 450 bãi đỗ xe cao tầng (chiếm tỷ lệ 30,4%) còn lại là các bãi đỗ xe mặt đất.
Ngoài ra, TP còn quy hoạch 13 vị trí bãi đỗ xe trung chuyển (Park and Ride) khoảng 17,7ha dọc theo các trục đường vành đai, trục hướng tâm tại vị trí gần các đầu mối giao thông vận tải, hành khách công cộng khối lượng lớn, đáp ứng nhu cầu đỗ xe cá nhân khi trung chuyển tham gia vận tải bằng phương tiện công cộng.
Theo đại diện hai Sở Xây dựng và Giao thông vận tải, mạng lưới bãi đỗ xe công cộng quy hoạch như nêu trên đáp ứng khoảng 66% tổng nhu cầu đỗ xe của TP, nhu cầu đỗ xe còn lại được phân bổ vào công trình xây dựng (công cộng, dịch vụ, hỗn hợp, trụ sở, nhà ở cao tầng...) theo hướng tăng tầng hầm, tăng diện tích đỗ xe bảo đảm đáp ứng nhu cầu cư dân và một phần nhu cầu công cộng của khu vực xung quanh.
Trong giai đoạn 2018 - 2025, Hà Nội dự kiến đầu tư 204 dự án tập trung giao thông tĩnh về bãi đỗ xe tại khu vực nội đô, diện tích 183,56 ha. Tổng mức đầu tư các dự án này dự kiến khoảng 29.872 tỷ đồng, chủ yếu đầu tư bằng nguồn vốn xã hội hóa.