Hà Giang: Đền Công Hoàng – Linh thiêng cao nguyên đá Đồng Văn

Ngôi đền nhỏ nằm ẩn mình trên Cao nguyên đá Đồng Văn

Nằm khiêm tốn tại tổ 5, thị trấn Đồng Văn, ngôi đền Quan Hoàng hằng ngày vẫn được người dân nơi đây nhang khói đều đặn để tỏ lòng thành kính đối đối với vị anh hùng xưa kia. Theo những người già tại đây kể lại rằng, vùng Đồng Văn này trước kia có nhiều dân tộc sinh sống nhưng nhiều nhất vấn là người Lô Lô. Đứng đầu cai quản người Lô Lô vùng này tên là Công Hoàng người Lô Lô Hoa còn gọi ông là Vua của người Lô Lô. Ông có uy tín lớn đối với người bản địa và có công khai khẩn đất đai và xây dựng làng xã khu dân cư ở khu vực thị trấn Đồng Văn ngày nay.

Ngôi đền được công nhận là di tích cấp tỉnh, thành phố năm 2013

Vào thời kỳ loạn lạc quân giặc sang sâm chiếm khu vực Đồng Văn, chúng giết người cướp của, đốt phá nhà của dân, khiến nhân dân vô cùng oán hận. Ông Công Hoàng đã lãnh đạo nhân dân đứng lên diệt giặc bảo vệ xóm làng, sau khi ông qua đời bà con người Lô Lô đã lập đền thờ ông gọi là đền ông Công Hoàng để tỏ lòng thành kính.

Ngôi đền trên vùng cao nguyên đá Đồng Văn được xây dựng từ thế kỷ XVIII với diện tích chưa đến 100m2 nhưng lúc nào cũng nghi ngút nhang khói của dân nhân nơi đây. Các di vật cổ trong đền từng có gồm: các bệ thờ theo kiến trúc cổ, tượng thờ, chuông, khánh, … nhưng sau chiến tranh biên giới 1979 đến nay các hiện vật này đều không còn nữa. Năm 1960 có một người khách đến thăm đền đã vẽ lên 2 bức hình nam 1 nữ bằng mực đen tô màu hồng tươi tượng trưng cho ông bà Công Hoàng.

Theo truyền thống, hằng năm vào ngày Ngọ tháng 2 âm lịch bà con lại đến đền Công Hoàng lễ rất đông vì ngày này theo các cụ cao niên là ngày sinh của Ông và ngày Mùi là ngày sinh của Bà Công Hoàng. Đền là điểm tâm linh rất linh thiêng, các gia đình muốn xin con thường đến đền cầu tự vào ngày Ngọ tháng 2 âm lịch và các ngày Mùi, sau này đều được như ý, từ đó đền Công Hoàng là điểm tâm linh thu hút rất đông bà con trong khu vực và du khách thập phương đến để lễ cầu con cái, cầu tài lộc.

Với quy mô và diện tích không lớn nhưng ngôi đền lại mang dấu ấn và bề ày lịch sử cả một vùng rộng lớn, đền được tỉnh Hà Giang công nhận là di tích cấp tỉnh, thành phố vào năm 2013.

Đền Quan Hoàng được tu sửa nhờ tiền đóng góp, hảo tâm của nhân dân, tổ chức tại địa phương

Tuy nhiên, trải qua sự biến thiên của lịch sử, trong những năm gần đây chùa bị xuống cấp không đủ điều kiện để phục vụ nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng, tôn giáo cho nhân dân. Được sự nhất trí của các cấp có thẩm quyền và sự đồng tình ủng hộ của nhân dân địa phương, đã quyên góp được số tiền gần 70 triệu đồng để dùng vào việc tu sửa một số hạng mục thuộc di tích Đền Quan Hoàng.

Ngày 02/6/2018 (tức ngày 19/4 Âm lịch) Ủy ban nhân dân thị trấn Đồng Văn đã tiến hành tu sửa và xây mới một số hạng mục như: Xây mới hàng rào bằng đá sau đền, lát mới gạch sân đền, sửa xây lại hàng rào quanh đền, di chuyển kho đựng đồ của đền…

Sau hơn một tháng tu sửa đến ngày 06/7/2018 (tức ngày 23/5 Âm lịch) đã hoàn thành xong các hạng mục tu sửa. Bảo đảm điều kiện phục vụ nhu cầu sinh hoạt tín ngưỡng tôn giáo cho nhân dân cũng như công tác bảo vệ, phát huy giá trị di tích.

Lê Hoàn