Gột rửa tâm hồn ở 'Vương quốc Hạnh phúc' Bhutan

Với vài triệu dân, yên ả thanh bình một cách vô cùng đáng ao ước; với khung cảnh thiên nhiên kiều diễm dưới chân nóc nhà thế giới Himalaya, Bhutan được cả nhân loại tiến bộ vinh danh là “Vương quốc hạnh phúc nhất thế giới”. Họ có một cái Bộ chăm lo sự Hạnh phúc của các con dân. Họ kiêu hãnh trả lời với thế giới rằng: chúng tôi là quốc gia duy nhất của loài người không hề phát thải khí nhà kính, hoặc “phát thải với con số âm” - với ít nhất 72% diện tích lãnh thổ vẫn đang là rừng nguyên sinh.

Cả loài người tin rằng, nếu thật sự các vị Thần Linh đã tạo ra con người, thì đích thị Ngài để tổ tiên chúng ta đi ra từ rừng. Cho nên, khát vọng gắn bó với thiên nhiên nó có tự tiền kiếp trong mỗi chúng ta. Được hòa nhập với thiên nhiên là một tín chỉ cốt yếu của khái niệm hạnh phúc. Nếu đúng vậy, thì Bhutan sẽ cho bạn một thứ hạnh phúc thật nhiệm màu. Thimphu, là thủ đô duy nhất trên thế giới, đến khi chúng tôi ghé thăm, vẫn chưa hề cần đến khái niệm đèn xanh đèn đỏ để điều hành giao thông. Dân ít, bà con hiền hòa tràn ngập hạnh phúc, có tắc đường, có bóp còi ầm ĩ hay tranh dành nhau từng xăng ti mét như nơi khác đâu, vậy thì việc gì phải vội. Việc gì phải đèn đỏ đèn xanh đèn vàng cho nó phức tạp.

Lần đầu đi Bhutan cách đây vài năm, bấy giờ, chúng tôi không còn cách nào khác là buộc phải quá cảnh ở Thái Lan nhiều giờ rồi lại dừng ở Ấn Độ cho tàu bay đón thêm khách, rồi mới sang được “Đất nước Hạnh phúc”. Nghe nói, sân bay quốc tế Paro của Bhutan nhỏ, lại nằm kẹp giữa hai dãy núi rất cao, nên chỉ có dưới chục phi công trên thế giới có thể “vào cua” cất và hạ cánh nổi. Bây giờ công nghệ phát triển, lại có các hãng du lịch lớn như Vietravel công thuê hẳn chuyên cơ đưa khách đi thăm quan Bhutan. “Charter” bay thẳng từ Hà Nội. Thế nên, chúng tôi đã quyết định trở lại miền đất huyền thoại mà bất cứ ai từng ghé thăm cũng đều ao ước có ngày được tái ngộ này.

Người Bhutan tự hào nhiều về bản sắc văn hóa sặc sỡ, cũng như cuộc sống lãng mạn trên núi cao vòi vọi của họ, có lẽ vì thế mà trong các tờ tạp chí đặt ở mỗi lưng ghế máy bay, họ đều có vẽ sơ đồ các đỉnh núi cao và tăm tiếng nhất của nóc nhà thế giới. Bay qua khu vực có dãy núi cao thứ nhì trái đất, thậm chí tiếp viên còn gọi loa mời hành khách nhìn qua cửa kính, chiêm ngưỡng các đỉnh tuyết sơn tuyệt mỹ.

Đến Bhutan, bạn sẽ hiểu thế nào là khái niệm giữ gìn bản sắc văn hóa, khi vào dự lễ thượng cờ ở Hoàng cung, thấy lãnh đạo Chính phủ mặc trang phục Gho (một dạng váy truyền thống) đi làm. Khắp phố xá hay các vùng thôn dã mơ màng như tiên cảnh, trang phục truyền thống vẫn giữ nguyên ở 100% người dân, chứ không phải chỉ ăn vận trong lễ lạt hay tái hiện cho du khách ngắm. Lãnh đạo cấp cao của Bhutan nhiều người rất trẻ, thích chụp ảnh, có vị xuất bản cả sách ảnh và đi tham dự các hội nghị quốc tế cũng mặc “váy” gho y như tổ tiên họ nhiều thế kỷ trước vậy.

Chiều đến, chúng tôi chứng kiến nườm nượp nam giới xách cung ra sân vận động thi bắn. Họ mê bắn cung đến mức, ngày nào cũng đi bắn và tiếng hò reo dậy đất. Niềm hạnh phúc của họ quá giản dị trong mắt những người tự làm khổ mình trong tham vọng công việc và tranh đoạt các giá trị phù phiếm. Ở nông thôn Bhutan, bà con mua bán đỏ rực và xanh um bất cứ cái chợ nào, toàn ớt xanh và đỏ. Bà con ăn cơm với ớt xào bơ, ăn uống đại trà và hằng ngày như vậy. Quan trọng là, trong lòng họ cảm thấy hạnh phúc một cách khiến nhiều người “thế tục” cảm thấy ngạc nhiên.

Ngoài những tu viện, cung điện cổ kính, điều làm người ta mê mẩn nhất ở Bhutan, có lẽ vẫn là thiên nhiên hoang sơ và lộng lẫy. Rừng già với các cây cổ thụ trùm xòa rêu mốc và các loài ký sinh, cờ phướn xanh đỏ rợp trời, các hình vẽ phồn thực hồn nhiên như một tín ngưỡng lạ lùng. Rừng nguyên sinh trải dài như vô tận, được bảo vệ hết sức nghiêm ngặt, đi qua điệp trùng hoa thơm cỏ lạ, khách mới đến được đỉnh trời tiên cảnh lồng trong mây. Ở đó có những đền chùa, tu viện cổ. Những thung lũng tuyệt đẹp ở Paro, suối trong vắt, đá trắng muốt, rêu vàng rêu xanh phủ kín đáy nước và đôi bờ; sông suối in hình các hàng cây lá óng vàng rực rỡ như hoa. Chúng tôi lên thăm những tu viện có gần trăm nữ tu sinh sống và tu tập, một năm, 6 tháng tuyết phủ kín rừng già, họ bị cô lập gần như hoàn toàn với cuộc sống bên dưới “trần gian”.

Nếu chưa lên tu viện Taktsang - Tiger’s Nest (tạm dịch là hang hổ) thì coi như chưa đến Bhutan. Lại là câu chuyện của rừng già và thiên nhiên đẹp mê mẩn. Vừa cưỡi ngựa, vừa đi bộ, bạn phải mất 3 tiếng đồng hồ vượt núi rồi leo 850 bậc thang trên đá để đến được tu viện Tiger’s Nest. Sau khi chiến thắng sức ỳ của bản thân, được thiên nhiên nhuộm cho thơ thới, bạn sẽ thấy lòng mình hứng khởi như Từ Thức vừa nhập thiên thai, thấy rõ “ngàn năm tiên cảnh, một bước trần ai”. Từ xa nhòm lại, núi lớn Taktsang gồ lên như gương mặt một con hổ oai dũng vểnh tai phóng tầm mắt giữa mây mù. Cưỡi ngựa vượt rừng, đắm chìm trong chim muông, hoang thú và các tán rừng muôn sắc cũng xứng đáng là một trải nghiệm nhớ đời.

Qua mỗi đỉnh núi, thiên nhiên lại phô thêm vẻ đẹp, khiến người ta phải ngạc nhiên. Lúc lên, trời đất mây mù dàn một cảnh đẹp khác, lúc xuống lại càng mê mẩn hơn. Bạn sẽ vô cùng ngạc nhiên, là tại sao họ lại có thể tìm được một vách đá cheo leo nhường kia để nghĩ ra “phương án mạo hiểm” là dựng một tu viện tối cổ ở kỳ quan vách đá dựng đúng cao tới 900m đó? Tôn giáo và tình yêu, sự tri ân với thiên nhiên hoang sơ đã hòa làm một, đã như một triết lý sống của người Bhutan. Người nơi đây tin rằng, xưa, ngài Liên Hoa Sinh (vị Đại sư được các quốc gia vùng Hymalaya coi như “Đức Phật thứ hai”) đã cưỡi hổ đi qua đây rồi ngồi ở vị trí Tiger’s Nest để thiền định; vì thế, bất cứ người Bhutan nào cũng ước ao được đến với Thánh địa Hang hổ ít nhất một lần trong đời, như cách mà người Tây Tạng láng giềng bằng mọi giá phải diện kiến non thiêng Ngân Sơn để được giác ngộ rưng rưng…

Dù đến thăm khu bảo tồn Takin, loài thú đầu dê mình, động vật quý hiếm nổi tiếng trên dãy Hymalaya; dù thăm các đô thị cổ kiêm pháo đài phòng thủ ven các con sông óng ánh soi bóng rừng già; dù dừng chân ở đèo Dochula trong cuồn cuộn mây mù và gió lạnh trên độ cao hơn 3.100m so với mực nước biển, ngắm 108 ngọn tháp tượng trưng cho 108 lời cầu kinh bình an cho người và xe cộ qua đèo và tiễu trừ ma quỷ - thì thiên nhiên Bhutan vẫn luôn là cảm hứng chủ đạo, là thứ lay động lòng người nhất.

Vẻ đẹp của rừng, núi, các con sông suối hay các loài chim thú hoang dã ở Bhtan có một sức quyến rũ kỳ lạ. Quốc vương Bhutan khôi ngô tuấn tú lạ thường, là một trong những vị vua trẻ nhất thế giới. Trong ngày Vua và Hoàng hậu sinh hạ quý tử, người Bhutan cũng lại tưng bừng trồng 108.000 cây xanh để chào mừng. Một kỉ lục thế giới về tình yêu màu diệp lục của đất trời. Thiên nhiên bao dung bảo bọc tất cả chúng ta, nó gột rửa tâm hồn bạn, có thể lắm chứ. Nếu không tin tôi, mời bạn sang Bhutan một chuyến...

Đỗ Doãn Hoàng