Góp phần đẩy mạnh kinh tế biển

Nằm trong Đề án 47, dự án “Điều tra cơ bản và đánh giá tài nguyên vị thế (TNVT), kỳ quan sinh thái (KQST), kỳ quan địa chất (KQĐC) và các đảo Việt Nam” do Viện Tài nguyên và Môi trường biển (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) thực hiện đã thiết lập được bộ tài liệu điều tra cơ bản và đánh giá TNVT, KQST, KQĐC và các đảo Việt Nam bao gồm 112 báo cáo chuyên đề; 86 bộ hồ sơ cho các khu vực và hệ thống bản đồ chuyên đề gồm 23 tờ. Bộ cơ sở dữ liệu điện tử về các sản phẩm của dự án và trang thông tin điện tử; danh mục công viên sinh thái và công viên địa chất; các khu vực có vị thế đặc biệt và giá trị di sản thiên nhiên tiêu biểu cho các vùng biển và mô hình định hướng bảo tồn và sử dụng hợp lý TNVT, KQST và KQĐC…

Đánh giá về những đóng góp và kết quả dự án, GS, TS Trần Đức Thạnh, chủ nhiệm dự án cho biết, đã xây dựng được cơ sở lý luận bước đầu về TNVT, KQST, KQĐC với những định nghĩa, khái niệm được đưa ra phù hợp thực tiễn Việt Nam. Lần đầu đã nghiên cứu xây dựng được phương pháp luận đánh giá TNVT, KQST, KQĐC vùng biển, ven bờ và các đảo Việt Nam với các tiêu chí phân loại, xác định các kiểu loại giá trị tài nguyên. Đáng chú ý, kết quả điều tra và đánh giá của dự án góp phần đẩy mạnh phát triển kinh tế biển và góp phần khẳng định chủ quyền, quyền chủ quyền và lợi ích quốc gia trên biển của Việt Nam…

Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam (Bộ Tài nguyên và Môi trường) Tạ Đình Thi cho biết: Sau 12 năm triển khai thực hiện Đề án 47 đã có 22 dự án đã hoàn thành và nghiệm thu cấp Nhà nước; 13 dự án đã được phê duyệt và đang triển khai thực hiện… với tổng kinh phí được cấp là 3.612 tỷ đồng. Kết quả của các dự án về cơ bản đã được đưa vào sử dụng và đang góp phần thiết thực vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội vùng biển, ven biển, nhất là kết hợp bảo vệ an ninh, quốc phòng, khẳng định chủ quyền quốc gia trên biển ở nước ta thời gian qua.

Tuy nhiên, công tác điều tra cơ bản ở vùng biển xa, biển sâu ở nước ta vẫn chưa được chú trọng, các dự án hiện nay chủ yếu điều tra ở các vùng biển ven bờ, vùng biển nông. Đến nay, chỉ có 10 trong số 45 dự án của Đề án 47 được phê duyệt danh mục có phạm vi điều tra cơ bản ở vùng biển sâu. Trong khi việc điều tra cơ bản ở vùng biển sâu, biển xa là rất quan trọng vì chứa nhiều tài nguyên có giá trị kinh tế như: dầu khí, khí hy-đrát… Kinh phí đầu tư cho công tác điều tra cơ bản chưa đáp ứng được kế hoạch đề ra, hiện nay kinh phí được cấp mới đáp ứng được 50%; trang thiết bị phục vụ thiếu và chưa đồng bộ, chủ yếu các thiết bị này phục vụ công tác điều tra, khảo sát ở vùng biển nông; đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý và cán bộ kỹ thuật thực hiện công tác điều tra cơ bản nhìn chung còn thiếu về số lượng, yếu về chất lượng…

Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết: Trên cơ sở các kết quả đã đạt được về công tác điều tra cơ bản tài nguyên, môi trường biển thời gian qua và các chiến lược liên quan đến biển, trong thời gian tới chương trình trọng điểm điều tra cơ bản tài nguyên, môi trường biển và hải đảo cần tập trung xây dựng và triển khai theo các mục tiêu như: Điều tra, đánh giá điều kiện tự nhiên, tài nguyên biển và hải đảo với 50% diện tích vùng biển Việt Nam được điều tra cơ bản tài nguyên, môi trường biển ở tỷ lệ 1:500.000 và điều tra ở tỷ lệ lớn một số khu vực trọng điểm… Ngành tài nguyên và môi trường tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước và nâng cao năng lực điều tra cơ bản tài nguyên môi trường biển và hải đảo; cơ bản hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật, bảo đảm nguồn lực phục vụ công tác điều tra cơ bản tài nguyên, môi trường biển; thiết lập được hệ thống dự báo, cảnh báo, phòng, chống thiên tai đồng bộ, hiệu quả. Toàn ngành xây dựng được đội tàu nghiên cứu biển với các trang thiết bị đồng bộ, hiện đại thuộc nhóm dẫn đầu khu vực Đông - Nam Á để phục vụ công tác nghiên cứu tài nguyên, môi trường biển ở nước ta đạt hiệu quả cao hơn nữa…

KHÁNH HUY