Gỡ vướng mắc về chính sách bảo hiểm xã hội, y tế cho người lao động

Đại diện BHXH TP.HCM trả lời vướng mắc của doanh nghiệp tại hội nghị. Ảnh: T.D

Doanh nghiệp nêu vướng mắc tại hội nghị. Ảnh: T.D

Vướng mắc về chế độ trợ cấp lương

Liên quan đến vướng mắc của Công ty TNHH Pemara Labels Việt Nam về chế độ trợ cấp thôi việc cho lao động người nước ngoài, bà Nguyễn Thị Thu, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội TP.HCM cho biết, theo khoản 3 Điều 186 Bộ luật Lao động năm 2012, quy định: “Đối với người lao động không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, bảo hiểm y tế bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp thì ngoài việc trả lương theo công việc, người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả thêm cùng lúc với kỳ trả lương của người lao động một khoản tiền cho người lao động tương đương với mức đóng BHXH, bảo hiểm y tế bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp và tiền nghỉ phép hằng năm theo quy định”. Theo đó, công ty nghiên cứu các quy định nêu trên để thực hiện.

Đại diện Công ty PC Việt Nam Limited đặt câu hỏi, người lao động tham gia trong quân đội là hạ sĩ quan (trung sỹ) đã được chốt sổ và ghi nhận tham gia BHXH trong suốt 3 năm từ tháng 2-1985 đến tháng 2-1988 khi người lao động nghỉ hưu mức tính phụ cấp/hệ số lương… để tính hưu theo hệ số nào? Đại diện BHXH TP.HCM cho rằng, trường hợp hạ sỹ quan có 3 năm trong lực lượng vũ trang, thời gian này được tính là thời gian tham gia BHXH. Quy định được tính phụ cấp thâm niên nghề trong lực lượng vũ trang quy định là 5 năm (60 tháng). Từ tháng 61 trở đi được tính 5% phụ cấp thâm niên nghề. Do vậy, trường hợp này không được tính phụ cấp thâm niên nghề vào lương khi nghỉ hưu.

Nhiều điểm mới về bảo hiểm xã hội

Theo quy định của Luật BHXH 2014 (Luật số 58/2014/QH13) thì người lao động có quyền, trách nhiệm quản lý và bảo quản sổ BHXH kể từ ngày 1-1-2016. Hiện BHXH TP.HCM cho biết, đang chờ BHXH Việt nam có văn bản quy định cụ thể về việc bàn giao sổ BHXH cho người lao động tự bảo quản.

Bên cạnh đó, để hạn chế tình trạng người lao động hàng tháng đều bị công ty trừ lương để đóng bảo hiểm xã hội, nhưng khi nghỉ việc vẫn không được chốt sổ BHXH, không được hưởng bảo hiểm thất nghiệp do doanh nghiệp nợ tiền BHXH, ông Nguyễn Quốc Thanh, Trưởng phòng Quản lý Thu (BHXH TP.HCM) cho biết, cơ quan BHXH thành phố đã có yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện thông báo công khai 6 tháng/lần về tình trạng đóng BHXH, bảo hiểm y tế… cho người lao động biết. Người lao động cũng có quyền khởi kiện yêu cầu doanh nghiệp bồi thường thiệt hại về các chế độ BHXH liên quan đến trợ cấp thai sản, trợ cấp thất nghiệp.

Ngoài ra, việc doanh nghiệp đã trích lương của người lao động tham gia BHXH mà không đóng cho cơ quan BHXH đúng thời hạn sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại điều 26 quy định về đóng BHXH bắt buộc, BHTN của Nghị định 95/2013/NĐ-CP ngày 22-8-2013 và khoản 9, điều 1 Nghị định 88/2015/NĐ-CP ngày 7-10-2015 của Chính phủ xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH”.

Đại diện BHXH TP.HCM cũng lưu ý điểm mới trong Luật BHXH 2014 có hiệu lực từ ngày 1-1-2016 về trường hợp lao động nam 60 tuổi, nữ 55 tuổi đủ tuổi về hưu, nhưng thời gian đóng còn thiếu không quá 10 năm thì được đóng một lần cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu. Mức đóng hằng tháng được quy định bằng 22% thu nhập do người tham gia tự lựa chọn. Về thời điểm hưởng lương hưu, người tham gia BH tự nguyện được hưởng lương hưu ngay từ tháng liền kề, sau tháng đóng đủ số tiền cho những năm còn thiếu. Trường hợp đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định mà vẫn tiếp tục đóng BH tự nguyện, thì thời điểm hưởng lương hưu là tháng liền kề sau tháng dừng đóng và có yêu cầu hưởng lương hưu.

Trả lời vướng mắc của Công ty CP Dược phẩm về trường hợp lao động có tham gia 2 loại hình bảo hiểm xã hội tại doanh nghiệp (BHXH bắt buộc) và tại địa phương (BHXH tự nguyện). Đại diện BHXH TP.HCM cho rằng, theo quy định của Luật BHXH số 58/2014/QH13 thì người tham gia BHXH tự nguyện là công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên, không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Như vậy, lao động của doanh nghiệp thuộc đối tượng đang tham gia BHXH bắt buộc thì không thuộc đối tượng tham gia BHXH tự nguyện. Theo đó, doanh nghiệp cần hướng dẫn người lao động nêu trên liên hệ đại lý thu BHXH tự nguyện nơi người này đã đóng để làm thủ tục giảm hoàn trả lại tiền BHXH tự nguyện trùng với quá trình tham gia BHXH bắt buộc.

Ngoài ra, tại hội nghị, cơ quan BHXH TP.HCM cũng giải đáp nhiều thắc mắc của doanh nghiệp liên quan đến thủ tục đăng ký BHXH, bảo hiểm y tế cho người lao động thông qua giao dịch điện tử; việc thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội một lần…