Gỡ nút thắt để phát triển vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ

Đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương phát biểu tại Hội nghị . (Ảnh: Thành Trung)

Ngày 8/6, Ban Kinh tế Trung ương đã tổ chức Hội nghị Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW, ngày 1/7/2004 của Bộ Chính trị khóa IX về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2020. Đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương chủ trì Hội nghị.

Tham dự Hội nghị có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, địa phương là thành viên Ban Chỉ đạo, Tổ Biên tập, Tổ Thư ký giúp việc Ban Chỉ đạo.

Chuẩn bị Nghị quyết mới về phát triển vùng Trung du miền núi phía Bắc (Nguồn: vtvgo)

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương nhấn mạnh: Vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ là khu vực có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của cả nước. Là “phên dậu” và “lá phổi” của Tổ quốc; là “cội nguồn” của dân tộc và là an toàn khu, “cái nôi” của cách mạng Việt Nam; có nhiều tiềm năng và lợi thế cho phát triển nhanh và bền vững; tài nguyên thiên nhiên đa dạng và phong phú; có nhiều di sản văn hóa đặc sắc, nhất là của đồng bào các dân tộc thiểu số.

Với ý nghĩa, vai trò quan trọng trong vị trí chiến lược, vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đã được được Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 37-NQ/TW ngày 01/7/2004 và Kết luận số 26-KL/TW ngày 02/8/2012 nhằm phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2020. Để triển khai Nghị quyết, Chính phủ và các bộ, ngành đã ban hành một số cơ chế, chính sách ưu tiên và dành nguồn lực để tập trung đầu tư vào các ngành, lĩnh vực, địa bàn thông qua các quy hoạch, kế hoạch và các chương trình mục tiêu, dự án quốc gia… nhằm khai thác các tiềm năng, lợi thế, khắc phục các hạn chế, khó khăn để đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh các địa phương trong vùng.

Đến nay, sau 17 năm (2004-2020) thực hiện Nghị quyết 37-NQ/TW, kinh tế - xã hội vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Nhiều điểm nghẽn, hạn chế dần được khơi thông; lợi thế trong nhiều ngành, lĩnh vực được phát huy; bản sắc văn hóa các dân tộc được giữ gìn và phát huy; đời sống của nhân dân trong vùng không ngừng được cải thiện.

Cùng với đó, cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực; hệ thống đô thị vùng và đô thị trung tâm cấp vùng được hình thành; môi trường đầu tư kinh doanh và cải cách hành chính của các tỉnh trong vùng đang dần được cải thiện; hoạt động hợp tác, liên kết nội vùng được triển khai thực hiện; chính trị ổn định, khối đại đoàn kết toàn dân được củng cố; quốc phòng, an ninh được tăng cường, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ đất nước.

Hội nghị được tổ chức trực tuyến đến các đơn vị, địa phương trong vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ . (Ảnh: Thành Trung)

Bên cạnh những mặt tích cực, hiệu quả nêu trên, đồng chí Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh nhận định, vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ vẫn còn nhiều hạn chế và đây vẫn là vùng nghèo và khó khăn nhất của cả nước. Thu nhập bình quân đầu người thấp; tỷ lệ hộ nghèo cao; cơ cấu kinh tế chưa hiện đại, chuyển dịch chậm; phát triển của các địa phương trong vùng chưa đồng đều.

Đáng chú ý, các sản phẩm công nghiệp chế biến vẫn ở dạng thô và gia công; đổi mới mô hình sản xuất trong nông nghiệp còn chậm, hiệu quả thấp. Du lịch phát triển chưa bền vững; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội vẫn tiềm ẩn những vấn đề phức tạp…

Chỉ ra những hạn chế, yếu kém cũng như phân tích về nguyên nhân khách quan và chủ quan, đồng chí Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh nhấn mạnh: Xác định vai trò, vị trí và tầm quan trọng đặc biệt của vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đối với cả nước, nhất là để khắc phục, tháo gỡ những nút thắt, nhằm định hướng phát triển vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ trong thời gian tới, Bộ Chính trị đã giao Ban Kinh tế Trung ương chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành và địa phương liên quan tổ chức Tổng kết Nghị quyết 37-NQ/TW. Kết quả tổng kết là cơ sở quan trọng để Ban Chỉ đạo và Ban Kinh tế Trung ương tham mưu với Bộ Chính trị, Ban Bí thư đề ra các định hướng, quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ giải pháp nhằm phát triển kinh tế - xã hội vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Tại Hội nghị, các đại biểu, lãnh đạo các cơ quan ban ngành, các địa phương đã tập trung thảo luận, góp ý nhiều nội dung và đề xuất với Ban Chỉ đạo. Trong đó, đại diện các địa phương như Sơn La, Lạng Sơn, Hà Giang, Điện Biên, Cao Bằng đề xuất việc đánh giá rõ thế mạnh của từng địa phương để đề xuất xây dựng chiến lược phát triển kinh tế - xã hội tổng thể vùng; ưu tiên phát triển thế mạnh của các địa phương để hình thành các tiểu vùng chuyên môn hóa sâu một số ngành, lĩnh vực, tạo ra các chuỗi liên kết, gắn kết các địa phương, tạo ra bức tranh thống nhất, có quan hệ hữu cơ của toàn vùng.

Đại diện một số bộ, ngành đề xuất xây dựng các mô hình phát triển, thu hút các nguồn lực xã hội để đầu tư phát triển cho vùng, nhất là các ngành, lĩnh vực ứng dụng công nghệ cao. Một số ý kiến cũng đề xuất cần xuất phát từ những đặc điểm riêng có của vùng để tìm ra những điểm mới, đột phá gắn với các cơ chế đặc thù cho phát triển của vùng thời gian tới. Cùng với đó, một số ý kiến đề nghị chú trọng đến công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho lao động ở nông thôn; bảo vệ môi trường sinh thái; đẩy mạnh liên kết vùng...

Kết luận tại Hội nghị, đánh giá cao sự tích cực làm việc, đóng góp những ý kiến thẳng thắn, tâm huyết và có tính gợi mở rất cao của các đại biểu, đồng chí Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh đề nghị Ban Chỉ đạo, Tổ Biên tập và các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan quyết liệt, khẩn trương, nghiêm túc thực hiện các mục tiêu tiến độ đề ra, xây dựng thành công Đề án tổng kết. Trên cơ sở đó, đề xuất Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết mới “Phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng Trung du và miền núi Bắc Bộ đến 2030, tầm nhìn 2045”, phù hợp với điều kiện, bối cảnh mới, nhất là thực hiện định hướng phát triển vùng Trung du và miền núi Bắc bộ được nêu tại Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng./.

Thành Trung - Phạm Cường