Gỡ bỏ video giáo dục về Palestine, BBC thổi bùng tranh cãi

Hãng thông tấn quốc gia BBC đã gỡ bỏ loạt video giáo dục về Palestine cùng nguồn gốc của sự chiếm đóng và thanh lọc sắc tộc đang diễn ra tại Israel sau khi chịu áp lực từ hội Luật sư đại diện cho Israel tại Vương quốc Anh (UKLFI), một tổ chức vận động hành lang đứng về phía quốc gia Do Thái này.

Trụ sở hãng thông tấn quốc gia BBC tại vương quốc Anh (Nguồn: bbc.com)

Tháng 3 vừa qua, tổ chức UKLFI đã gửi thư khiếu nại tới BBC với lập luận rằng các video này "không phù hợp và không khách quan", đồng thời cáo buộc đài truyền hình này "khuyến khích các hành vi bất hợp pháp trong trường học".

Theo thông tin của bài viết trên trang chuyên đưa tin về Trung Đông Middle East Monitor (MEMO), các video nêu trên nằm trong loạt video gổm 7 phần thuộc hệ thống cung cấp học liệu trực tuyến Bitesize của đài BBC phục vụ kỳ thi cấp GCSE (Chứng chỉ giáo dục phổ thông trung học cấp tại Anh, Wale và Bắc Ireland). Nội dung của các video nhằm mục đích dạy cho học sinh sự thật về quá trình thực dân hóa Palestine kéo dài hàng thập kỷ của Israel, điều luôn bị các nhóm hoạt động nhân quyền lên án gay gắt khi được xem như điển hình cho một hệ thống phân biệt chủng tộc mà quốc gia chiếm đóng áp đặt lên những người không phải người Do Thái.

Về phía BBC, họ tuyên bố đã gỡ các video trên xuống để xem xét lại nội dung.

Trưởng bộ phận Giáo dục của BBC, Helen Foulkes, cho biết:

"Những bộ phim này là một phần của nguồn học liệu đã có từ rất lâu trên hệ thống Bitesize và mới được chuyển cho chúng tôi trong một vài năm trước. Chúng cũng thuộc của loạt nội dung mà chúng tôi đang thực hiện rà soát để đảm bảo rằng những nội dung đó vẫn tuân thủ “Nguyên tắc biên tập” hiện hành tại đài BBC."

Cũng theo bà Foulkes, loạt bài sẽ bị gỡ bỏ khỏi trang web trong suốt quá trình xem xét và biên tập được thực hiện. Sau khi hoàn tất, BBC sẽ quyết định nội dung nào sẽ bị xóa vĩnh viễn, nội dung nào sẽ được khôi phục hoặc chỉnh sửa sao cho phù hợp.

Sau quyết định trên, Jonathan Turner, Giám đốc điều hành của UKLFI, phát biểu:

“Chúng tôi đã yêu cầu đài BBC điều tra và khắc phục vấn đề theo cách thích hợp để đảm bảo tính khách quan và công bằng khi bàn luận chủ đề gây nhiều tranh cãi này. Chúng tôi hy vọng BBC sẽ thực hiện đúng theo cam kết.”

Trang tin MEMO cũng đưa ra nghi vấn cho đài BBC, rằng liệu đã tham khảo ý kiến của bất kỳ nhà sử học, chuyên gia và học giả nào trước khi gỡ tài liệu xuống theo yêu cầu của một tổ chức vận động hành lang khét tiếng ủng hộ Israel. Không có phản hồi từ phía BBC tính đến thời điểm hết ngày 2 tháng 6.

Vào tháng 4, UKLFI từng gây ra sự phẫn nộ sau khi hai cuốn sách giáo khoa của Anh quốc về Trung Đông đã bị "thay đổi đáng kể" về nội dung sau sự can thiệp của UKLFI và Hội đồng đại biểu người Do Thái tại Vương quốc Anh (BoD). Hai cuốn sách sau đó bị nhiều học giả hàng đầu về Trung Đông chỉ trích vì chúng bị coi như “tuyên truyền phục vụ Israel”, đồng thời nhà xuất bản đã buộc phải thu hồi và dừng phát hành ấn phẩm.

Quyết định của BBC được đưa ra trong bối cảnh các trường học trên khắp Vương quốc Anh đang phải chịu áp lực hạn chế bày tỏ quan điểm chính trị liên quan đến Palestine, đặc biệt là sau khi nhiều người dùng Twitter chỉ trích các nghị sĩ thuộc Đảng Bảo thủ Anh vì động thái thể hiện sự ủng hộ đối với cái gọi là “chính nghĩa của người Palestine”.

Ngoài ra, trong sự can thiệp chưa từng có vào hồi tuần trước, bộ trưởng Giáo dục Gavin Williamson đã viết thư khẩn cho hiệu trưởng các trường để đảm bảo "sự công bằng chính trị" khi nhắc đến cuộc xung đột Israel - Palestine mới đây.

"Khi mà hàng trăm trẻ em trên khắp nước Anh bị định hướng tư tưởng với tuyên bố trường học phải phi chính trị thì hãy nhớ rằng, tổ chức UKLFI đã chỉnh sửa lại sách giáo khoa được sử dụng bởi hàng nghìn học sinh, từ đó khắc sâu hơn cụm từ “chủ nghĩa khủng bố" mỗi lần đặt cạnh “người dân Palestine” trong nhận thức của nhiều đứa trẻ”, dẫn lời ông Lowkey, nhà hoạt động chính trị người Palestine.

Nhật An