Giuseppe Conte: Từ 'không thích hợp' thành 'không thể thiếu'

Và đến ngày 29-8, ông Conte đã nhìn thấy kết quả. Tổng thống Ý Sergio Mattarella đã trao cho ông quyền lực chính trị với nhiệm vụ thành lập một chính phủ tiếp theo, được gọi là Conte II.

Được mời lại sau vài ngày từ chức

Ông Conte sẽ bắt đầu các cuộc họp với tất cả các nhà lãnh đạo đảng và dự kiến trong tuần này sẽ đệ trình cho ông Mattarella một nội các mà nếu được chấp thuận, sau đó sẽ được đưa ra Quốc hội để bỏ phiếu tín nhiệm.

Khi nhận nhiệm vụ, ông Conte cho biết hôm 29-8 rằng ông muốn giành lại thời gian đã mất để cho phép Ý, một thành viên sáng lập của Liên minh châu Âu, trỗi dậy một lần nữa thành một “trụ cột chính” và sẽ “biến thời điểm khủng hoảng này thành một cơ hội”.

Ông thừa nhận có một chút ngờ vực về việc nắm giữ một chính phủ được tái lập sau khi chính phủ trước sụp đổ, nhưng ông sẽ hoàn thành nhiệm vụ này để phục vụ lợi ích của Ý. Khi tham gia vào dự án chính trị này, ông nói ông không đại diện cho một đảng nào ngoài lợi ích của tất cả người Ý.

Một tuần sau khi chính phủ trước sụp đổ, vốn là liên minh dân túy giữa đảng League chống người di cư và Phong trào Năm sao, ông Conte sẽ chủ trì một liên minh dân túy và chống dân túy giữa Five Star và đảng Dân chủ cánh tả.

Sự tham gia của hai đảng phái từng chỉ trích nhau bằng mọi danh hiệu kệch cỡm mà họ nghĩ ra, bao gồm Mafiosi và “kẻ bắt cóc”, “troll internet” và “kẻ gây thù oán”, là rất đáng chú ý. Sự trở lại của ông Conte cũng gây chú ý không kém.

Trong chính phủ trước, ông dường như có vai trò mờ nhạt, bị lu mờ bởi nhà lãnh đạo cứng rắn của Liên minh, Matteo Salvini, cấp phó của ông. Ông Conte thậm chí đã từng triệu tập một cuộc họp báo để nhắc nhở đất nước rằng ông là thủ tướng.

“Tôi không có mặt ở đây chỉ để cho đông vui. Tôi có thể làm và muốn làm nhiều hơn nữa”, ông nói tại cuộc họp báo hồi tháng 6. Nay ông sẽ có cơ hội để “làm và làm nhiều hơn”, như các nhà lãnh đạo châu Âu hy vọng, sẽ giúp Ý chữa lành vết rạn nứt trong Liên minh châu Âu, tái khám phá một chút trách nhiệm tài chính và trở lại bàn của các nhà lãnh đạo châu Âu.

Người ở giữa

Ông Conte thích những chiếc khăn tay bỏ túi và cà vạt màu tím, rất chăm chú lắng nghe ngay cả khi thảo luận về luật pháp với một người đàn ông mặc đồ lót trên ban công ở Napoli. Vốn từ vựng hoa mỹ của ông nghe có vẻ chính thức mà không thực sự nói nhiều.

“Ông ấy là một nhân vật nhỏ bé muốn tạo ra một vai trò cho mình”, Donatella Di Cesare, Giáo sư triết học chính trị tại Đại học La Sapienza ở Rome, cho biết.

“Ông ấy không có lịch sử. Điều đó giúp ông phù hợp với vai trò của một quản trị viên thể chế, người có thể mang lại cho chính phủ châu Âu, chủ nghĩa dân túy và chống di cư khắc nghiệt một bộ mặt dễ bảo. Các bên đã chọn ông, bởi vì ông là một người đóng vai trò đó”.

Các tờ báo hôm 29-8 đã bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với sự chuyển đổi của ông. “Ông đã từ người đàn ông vâng dạ đến lãnh chúa chính trị”, tờ La Stampa chạy tít. “Một người lãnh đạo gần như đặt những kẻ bắt nạt vào vị trí của họ”, theo La Repubblica. “Bức chân dung của một con rối trở thành thủ tướng”, là tít trên tờ il Foglio.

Trong cuộc họp báo bên lề tại Nhà Trắng vào tháng 7-2018, Tổng thống Trump đã giới thiệu ông Conte với tư cách là “người bạn mới của tôi”, và sau đó đã ủng hộ ông trong một tweet. Sự ủng hộ của ông Trump đã được nhà lãnh đạo Five Star, Luigi Di Maio, nhắc đến ngày 28.

“Sự ủng hộ từ Donald Trump khiến chúng tôi hiểu rằng chúng tôi đang đi đúng hướng”, ông nói trong khi tuyên bố thỏa thuận với đảng Dân chủ để đưa ông Conte trở lại.

Tại cuộc họp báo năm 2018, ông Trump nhấn mạnh rằng ông và ông Conte có nhiều điểm chung. Theo một nghĩa nào đó, họ có một điểm, đó là vấn đề nhập cư. “Giống như Mỹ, Ý hiện đang rất căng thẳng do nhập cư bất hợp pháp. Và họ đã chiến đấu với nó một cách khó khăn”, ông Trump nói. “Và ngài Thủ tướng, thành thực mà nói, có mặt với chúng ta hôm nay là vì vấn đề nhập cư bất hợp pháp”.

Chính phản ứng dữ dội của cuộc khủng hoảng người di cư, và cuộc đàn áp được hứa hẹn bởi League và thông điệp chống người di cư tinh tế hơn của phong trào Five Star theo chủ nghĩa dân túy, đã dẫn đến chiến thắng trong cuộc bầu cử của họ.

Nhưng ông Conte dường như không bao giờ hoàn toàn thoải mái với các chính sách chống người di cư khắc nghiệt, đôi khi yêu cầu ông Salvini ít nhất là để phụ nữ và trẻ em rời khỏi những con tàu bị mắc kẹt. Ông cũng không bao giờ ký vào luật chống người di cư hà khắc nhất .

Mối quan tâm lớn nhất của ông Conte dường như là về thiệt hại chính trị mà ông Salvini đã gây ra cho Phong trào Năm sao, trong đó ông được liên kết rõ ràng.

Vào tháng 12, một chương trình truyền hình của Ý đã bắt gặp ông Conte kêu gọi bằng tiếng Anh với Thủ tướng Angela Merkel của Đức tại quán cà phê của một cuộc họp quốc tế với con trỏ về cách Five Star có thể ngăn chặn sự tung hứng của ông Salvini.

“Chúng tôi đã thực hiện các cuộc thăm dò ý kiến và họ đang lo lắng, bởi vì Salvini ở mức 35, 36 phần trăm”, ông nói với bà Merkel.

Âm thầm tiến bước

Trước cuộc bầu cử vào tháng 3-2018 đã đưa Five Star lên nắm quyền, các nhà lãnh đạo của nó đã giới thiệu ông là một bộ trưởng tiềm năng trong một chính phủ Five Star. Khi họ cần sự hỗ trợ của một đảng khác để cai trị và chuyển sang League, hai đảng đã quyết định ông Conte làm thủ tướng đồng thuận. Ông đã có một khởi đầu khó khăn. Buổi giới thiệu của ông rất phức tạp khi người ta phát hiện ra ông đã thổi phồng lý lịch của mình.

Chỉ năm ngoái, ông dường như không chắc chắn về công việc của mình. Trong khi làm Thủ tướng, anh ta bị bắt gặp đang lên kế hoạch tham gia kỳ thi trình độ tiếng Anh cho công việc giảng dạy tại một trường đại học ở Rome. Trong những tuần đầu tiên làm việc, ông bị bắt gặp tại Quốc hội đang hỏi ông Di Maio, về mặt kỹ thuật là cấp phó của ông, rằng liệu ông được phép nói điều gì đó.

Ông Di Maio đã tìm cách nâng ông Conte trong năm qua như một đối trọng với ông Salvini. Ngay cả các bậc thầy về truyền thông xã hội của ông Salvini cũng ngưỡng mộ ông Conte vì ngày càng nổi tiếng. Lúc đầu, đảng Dân chủ khăng khăng đòi tuyệt giao hoàn toàn với chính phủ trước đó.

Nhưng sự kiên trì của Phong trào Năm sao đối với ông Conte và hồ sơ theo dõi của ông Conte không quan trọng lắm, khiến các nhà đàm phán của đảng Dân chủ dễ dàng chấp nhận ông như một điều kiện của một liên minh sẽ đưa họ trở lại quyền lực.

Và trong các cuộc đàm phán gần đây, đảng Dân chủ nói rõ rằng bây giờ họ coi ông Conte là người đối thoại chính và lãnh đạo đảng Năm sao, mặc dù ông không có tư cách thành viên chính thức.

Giuseppe Conte sinh ngày 8-8-1964, là một luật gia và giáo sư trước khi thành Thủ tướng. Ông là người đầu tiên đảm nhận chức thủ tướng mà chưa từng hoạt động trong chính phủ hoặc dịch vụ hành chính công trước đó kể từ thời Silvio Berlusconi vào năm 1994, và là Thủ tướng đầu tiên từ miền Nam Ý kể từ thời nhà chính trị Dân chủ Kitô giáo Ciriaco De Mita vào năm 1989.

Ông phản đối "sự nở phì của luật pháp Ý", ủng hộ việc bãi bỏ "những luật vô dụng" và hỗ trợ đơn giản hóa bộ máy quan liêu. Conte là một tín đồ Công giáo La mã.

Trọng Nhân