Giỗ Tổ Hùng Vương – Biểu tượng của đại đoàn kết dân tộc Việt

Nghi lễ tế tri ân Đức Quốc Tổ Lạc Long Quân. Ảnh: Phương Thanh

Phần lễ trong Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng năm 2019 bao gồm: Lễ Giỗ đức Quốc Tổ Lạc Long Quân và Lễ dâng hương tưởng niệm Tổ Mẫu Âu Cơ; Lễ dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng; Lễ dâng hoa tại nơi Bác Hồ nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ Đại đoàn quân Tiên Phong; Lễ rước kiệu về Đền Hùng, do các xã, phường, thị trấn vùng ven di tích tổ chức; Lễ dâng hương tại di tích thờ Hùng Vương, danh nhân, danh tướng thời Hùng Vương. Đặc biệt là, trong cả nửa đầu tháng 3 âm lịch, suốt tiết thanh minh, các huyện, thị, dòng họ của tỉnh Phú Thọ tổ chức dâng hương, dâng lễ cúng Vua Hùng.

Giỗ Tổ Hùng Vương 2019 có nét mới hơn những năm trước là tỉnh Phú Thọ khuyến khích các gia đình trong toàn tỉnh dâng “mâm cơm tri ân” đầm ấm để tưởng nhớ và tri ân công đức tổ tiên vào thời điểm Chủ lễ đọc chúc văn buổi sáng ngày Giỗ Tổ mùng 10-3. Đồng thời, các địa phương trong tỉnh - nơi có đền thờ Hùng Vương và các danh nhân, danh tướng thời Hùng Vương cũng đồng loạt tổ chức dâng hương cùng thời gian tỉnh Phú Thọ tổ chức Lễ dâng hương tại Đền Thượng trên núi Nghĩa Lĩnh vào 6 giờ 30 phút, ngày 10-3 âm lịch, theo nghi lễ truyền thống.

Trải dài từ Khu Di tích lịch sử Đền Hùng đến thành phố Việt Trì là các hoạt động văn hóa phong phú, hấp dẫn: Hội trại văn hóa trưng bày, quảng bá, giới thiệu sản phẩm đặc trưng của tỉnh Phú Thọ, Liên hoan văn nghệ quần chúng và dân ca Phú Thọ tại Khu Di tích lịch sử Đền Hùng; trưng bày hoa, cây cảnh, Ngày Hội sách Đất Tổ, Hội thi gói bánh chưng, giã bánh giầy, Hội chợ thương mại và giới thiệu sản phẩm các vùng miền năm 2019 diễn ra tại TP Việt Trì. Một phần không thể thiếu được của lễ hội là các hoạt động thể thao, trò chơi dân gian truyền thống, gồm bóng chuyền nam, bơi chải, đẩy gậy, bắn nỏ, vật dân tộc... Niềm tự hào của Đất Tổ - di sản hát Xoan Phú Thọ được quảng bá rộng rãi bằng các hoạt động biểu diễn, trình diễn Xoan làng cổ trong khuôn khổ lễ hội lần này.

Trên thế giới, chỉ có duy nhất Việt Nam có Quốc lễ là ngày Giỗ Tổ. Trên cả nước hiện có 1.417 di tích thờ cúng Hùng Vương. Và người Việt đi đến đâu cũng mang theo tín ngưỡng này. Có cả các cơ sở thờ tự ở nước ngoài của người Việt để duy trì Lễ Giỗ Tổ như toàn thể nhân dân Việt Nam.

Điều này lý giải về nguồn gốc, sự hình thành đại gia đình các dân tộc Việt Nam. Đối với văn hóa nhân loại, đó là nét riêng trong tín ngưỡng của người Việt, được tôn trọng và giữ gìn. Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương trong tiến trình lịch sử luôn là yếu tố nội sinh của văn hóa dân tộc, góp phần hun đúc lòng tự hào và tạo nên tinh thần đoàn kết, yêu nước thương nòi của người Việt.

Trải qua gần 10 năm kể từ khi “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương” được vinh danh là Di dản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, mỗi năm Giỗ Tổ Hùng Vương lại được tổ chức quy mô lớn hơn, phong phú hơn và đề cao giá trị tâm linh, tinh thần của toàn dân tộc; được cả thế giới biết đến là một lễ linh thiêng trọng đại, đậm chất văn hóa và mang tư tưởng sâu sắc về nguồn cội của người Việt Nam.

Liên hoan hát Xoan thanh thiếu nhi TP Việt Trì trong khuôn khổ Giỗ Tổ Hùng Vương 2019. Ảnh: Phương Thanh

Dịp này, tại Bảo tàng Hùng Vương, Ban tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng năm Kỷ Hợi 2019 đã khai mạc trưng bày hình ảnh, hiện vật với chủ đề “Tín ngưỡng, lễ hội và cổ vật vùng Đất Tổ”. Tại đây có hơn 500 hình ảnh, hiện vật được trưng bày, lưu giữ tại Bảo tàng Phú Thọ, có niên đại từ thế kỷ thứ X đến thời kỳ nhà Nguyễn. Đây là những cổ vật quý, tái hiện và hàm chứa tinh hoa văn hóa của từng thời kỳ lịch sử, mang giá trị lịch sử, khoa học, văn hóa sâu sắc, đem đến cho người xem những trải nghiệm mới mẻ, thú vị trong dịp về lễ hội.

Giỗ Tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng năm 2019 tiếp tục triển khai thực hiện “5 không”: Không để xảy ra ùn tắc giao thông, không để xảy ra tình trạng kinh doanh “chặt chém”, không có ăn xin, không có các hành vi phản cảm và không để mất vệ sinh an toàn thực phẩm. Đặc biệt là toàn bộ khu vực di tích và các nơi tổ chức lễ hội đều sạch đẹp, khang trang, không khí phấn khởi tràn ngập và an ninh tốt.

Thụy Văn