Giao thương biên giới dần bắt nhịp trở lại

Tăng tốc thông quan, giải phóng xe tồn đọng

Theo ghi nhận của phóng viên tại Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Lạng Sơn), nhiều xe container đang xếp hàng dài chờ được thông quan. Từng hàng xe chậm chạp nối đuôi nhau qua biên giới. Anh Đặng Tuấn Anh, lái xe của Công ty TNHH Vận tải ô tô Hoàng Minh (Hải Dương) cho biết: “Xe của tôi có mặt tại cửa khẩu từ ngày 30-1-2020, hàng hóa phải nằm tại cửa khẩu do hoạt động thông quan bị đình trệ. Tôi rất mừng khi hoạt động thông quan trở lại bình thường. Theo lịch, ngày 21-2, tôi có thể đưa hàng qua cửa khẩu”.

Ông Nguyễn Công Tuân, Phó chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị cho biết: “Cửa khẩu bắt đầu thông quan trở lại từ ngày 5-2. Tuần trước, do dịch Covid-19, phía Trung Quốc phải cách ly nhiều nhân viên nên lực lượng hải quan của nước bạn giảm, lượng người bốc xếp, lái xe chuyển hàng cũng ít. Một ngày, chỉ có 25-30 xe thông quan qua cửa khẩu. Theo đó, hằng ngày, Chi cục Hải quan Cửa khẩu Hữu Nghị đều tổ chức đối thoại với lực lượng chức năng phía Trung Quốc để tăng thời gian làm việc, lượng người làm việc nhằm giúp hàng hóa lưu thông nhanh hơn, giảm thiệt hại cho cộng đồng doanh nghiệp hai bên. Đến nay, mỗi ngày, có khoảng 30 xe từ Việt Nam đưa hàng sang Trung Quốc và 10-15 xe từ Trung Quốc nhập vào”.

Trong khi đó, cũng hôm qua (20-2), Cửa khẩu Tân Thanh bắt đầu được thông quan. Các xe bắt đầu chuyển hàng lên Cửa khẩu Tân Thanh, trái ngược với không khí "đóng băng" hàng hóa ảm đạm trước đây. Tính đến 17 giờ ngày 20-2, đã thông quan được qua Cửa khẩu Tân Thanh 11 xe, tương đương 3,6% lượng hàng xuất trước thời điểm dịch bệnh (khoảng 300 xe/ngày), số lượng còn tồn đọng là 17 xe. Có mặt đã vài ngày nay tại Cửa khẩu Tân Thanh, anh Nguyễn Quang Lực (32 tuổi, quê ở tỉnh Bình Định) cho biết: “Tôi lái xe chở thanh long từ tỉnh Phan Thiết lên Cửa khẩu Tân Thanh để xuất sang Trung Quốc. Mặt hàng này dễ hỏng nên tôi buộc phải cho máy lạnh chạy xuyên ngày đêm để bảo quản. Tôi cũng thấy bớt lo vì cửa khẩu đã bắt đầu thông quan. Tôi đang chờ phía Trung Quốc có xe nhận hàng sẽ chở hàng sang”.

Theo bà Hoàng Thị Thiều Hoa, Phó chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Tân Thanh, đơn vị đã triển khai thông báo, tuyên truyền đến các doanh nghiệp và tiểu thương biết kế hoạch thông quan hàng hóa tại đây để chủ động đưa hàng về cửa khẩu. Trong đó, nhấn mạnh yêu cầu hàng đưa về cửa khẩu chờ làm thủ tục phải bảo đảm có hợp đồng mua bán giữa hai bên (hợp đồng thương mại), nghĩa là xuất khẩu chính ngạch. Đối với hàng hóa trao đổi cư dân biên giới, phía Trung Quốc chưa tiếp nhận. Các doanh nghiệp, thương nhân có hàng hóa muốn xuất khẩu nhưng chưa có hợp đồng mua bán thì không nên mang hàng lên cửa khẩu để tránh thiệt hại về thời gian, chi phí.

Thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch

Trong những ngày này, việc chuyên chở hàng hóa qua biên giới phải thực hiện những biện pháp đặc biệt để phòng, chống dịch Covid-19. Được sự hướng dẫn của lực lượng chức năng tại cửa khẩu, lái xe Đặng Tuấn Anh đã chuẩn bị đồ bảo hộ gồm: Áo, khẩu trang, mũ che để sẵn sàng cho chuyến chuyển hàng sang bên kia biên giới ngày 21-2. Anh Đặng Tuấn Anh chia sẻ: “Tôi đã được tuyên truyền cụ thể, khi đưa hàng hóa sang phải mặc đồ bảo hộ, đeo khẩu trang, rửa tay khử trùng. Tôi thấy các lái xe qua cửa khẩu đều chấp hành nghiêm yêu cầu này từ phía cơ quan chức năng. Các cơ quan như biên phòng, hải quan đã tuyên truyền rất tích cực tới từng người. Việc chấp hành các quy định này giúp bảo vệ sức khỏe của bản thân mỗi lái xe cũng như cộng đồng”.

Phó chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Tân Thanh, bà Hoàng Thị Thiều Hoa cho hay, phía Trung Quốc yêu cầu phương tiện chở hàng của Việt Nam vận chuyển sang Trung Quốc phải đi về trong ngày. Người điều khiển phương tiện phải thực hiện tiêu độc, khử trùng đối với phương tiện và kể từ khi lên xe điều khiển sang Trung Quốc không được xuống khỏi xe, bảo đảm mặc quần áo bảo hộ, đeo khẩu trang. Phó chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Tân Thanh khẳng định, tiêu chí của đơn vị hải quan là tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp thông quan nhưng phải bảo đảm công tác phòng, chống dịch Covid-19. Ngay từ trước khi qua cửa khẩu biên giới, lái xe phải chủ động mặc quần áo bảo hộ phòng, chống dịch bệnh. Khi quay trở lại Việt Nam, lực lượng kiểm dịch y tế ở cửa khẩu sẽ yêu cầu lái xe cởi bỏ đồ bảo hộ và tiến hành khử trùng, kiểm tra y tế để tránh mang mầm bệnh vào trong nước. Các lái xe khi qua cửa khẩu đều nắm được quy trình và yêu cầu chống dịch. Các lực lượng chức năng hai nước thường xuyên có các cuộc trao đổi để vừa có thể phòng, chống dịch bệnh, vừa có thể thông quan hàng hóa.

Mặc dù có thể đã được làm thủ tục thông quan xuất khẩu qua một số cửa khẩu biên giới tại tỉnh Lạng Sơn, nhưng tiến độ đang chậm hơn so với thời gian trước do nhiều nguyên nhân, trong đó có việc phải thực hiện chặt chẽ, nghiêm túc các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19. Trước tình hình đó, Bộ Công Thương khuyến nghị các doanh nghiệp theo dõi sát tình hình tại khu vực cửa khẩu biên giới, căn cứ theo từng loại hình xuất khẩu và khả năng nhận hàng của phía đối tác Trung Quốc để chủ động điều tiết nhịp độ đưa hàng lên biên giới. Tiếp tục liên hệ với đối tác phía Trung Quốc để đàm phán chuyển đổi sang hình thức xuất khẩu chính ngạch và chủ động áp dụng các biện pháp sẵn sàng chuyển đổi như thay đổi dán tem truy xuất nguồn gốc, bảo đảm an toàn thực phẩm… Chủ động nâng cao chất lượng hàng hóa nông sản, trái cây, đồng thời triển khai tốt các quy định về truy xuất nguồn gốc, các yêu cầu liên quan nhằm đáp ứng quy định, tiêu chuẩn đã thỏa thuận…

Theo báo cáo của Bộ Công Thương, tính đến ngày 19-2, Cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị đã xuất 204 xe (nông sản, hoa quả, linh kiện điện tử, khẩu trang, máy móc, hàng may mặc), nhập 158 xe (linh kiện điện tử, nông sản, máy móc, xe nâng), tồn 339 xe nông sản (mít, thanh long, nhãn, ớt...); Cửa khẩu Cốc Nam tồn 10 xe hàng xuất; Cửa khẩu Chi Ma xuất 6 xe khẩu trang y tế, tồn 5 xe hàng xuất; Cửa khẩu ga Đồng Đăng xuất 37 toa (thanh long, quặng sắt), tồn 3 toa mặt hàng hồ điện cực đang chờ làm thủ tục nhập khẩu.

NGUYỄN VŨ-ANH VIỆT-THU THẢO