Giáo sư Hà Văn Tấn, người cuối cùng trong nhóm 'tứ trụ' sử học đã ra đi

Giáo sư - Nhà giáo nhân dân Hà Văn Tấn sinh năm 1937 tại xã Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh. Giáo sư Hà Văn Tấn được công nhận chức danh giáo sư năm 1980, được phong tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân năm 1997. Ông là chủ nhiệm Bộ môn Phương pháp luận sử học, Khoa Lịch sử (1982 - 2009), Viện trưởng Viện Khảo cổ học (Viện Hàn lâm Khoa học Việt Nam) giai đoạn 1988-2008.

"Tứ trụ" giới sử học từ trái qua phải: GS Trần Quốc Vượng, GS Đinh Xuân Lâm, GS Hà Văn Tấn và GS Phan Huy Lê chụp ảnh cùng vợ chồng GS Trần Văn Giàu năm 1996

Các công trình của giáo sư - Nhà giáo nhân dân Hà Văn Tấn gồm: Lịch sử chế độ cộng sản nguyên thủy ở Việt Nam; Lịch sử chế độ phong kiến Việt Nam tập 1; Sơ yếu khảo cổ học nguyên thủy Việt Nam; Cuộc kháng chiến chống xâm lược Nguyên Mông thế kỷ XIII; Thuật ngữ sử học, dân tộc học khảo cổ học Nga - Việt; Lịch sử Phật giáo Việt Nam; Chùa Việt Nam; Tư tưởng thời kỳ tiền sử và sơ sử; Lịch sử tư tưởng Việt Nam; Triết học Ấn Độ cổ đại… Ông nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh về Khoa học và công nghệ năm 2000 cho công trình Theo dấu các văn hóa cổ.

GS Hà Văn Tấn và GS Trần Quốc Vượng

Ông là một trong 4 người của nhóm "tứ trụ" sử học huyền thoại, gồm có: Giáo sư Đinh Xuân Lâm, giáo sư Phan Huy Lê, giáo sư Trần Quốc Vượng và giáo sư Hà Văn Tấn tuy là người ít tuổi nhất trong nhóm nhưng cả 4 người thân thiết và tôn trọng nhau về tài năng khoa học.

Các thế hệ học trò của giáo sư Hà Văn Tấn luôn dành cho ông sự trân trọng, lòng yêu kính, không chỉ có sử học, ông còn có kiến thức liên ngành như nghiên cứu ngôn ngữ, triết học, tôn giáo, nhân học, toán học thống kê, khảo cổ học Đông Nam Á tiền sử và lĩnh vực nào cũng đều rất uyên bác.

Yên Vân