Giao lưu trực tuyến: Lựa chọn lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu phù hợp

Giao lưu trực tuyến: Lựa chọn lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu phù hợp.

Mang chủ đề “Lựa chọn lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu phù hợp”, các chuyên gia tới từ Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam, Bảo hiểm xã hội Việt Nam sẽ giải đáp các thắc mắc của bạn đọc về những nội dung đáng quan tâm trong dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi). Trong đó, nổi bật là đề xuất tăng tuổi nghỉ hưu của người lao động (NLĐ); lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu, thời gian cụ thể bắt đầu áp dụng lộ trình này, quyền nghỉ hưu và những quy định nào để tạo điều kiện để người lao động thực hiện quyền này…

Bên cạnh đó còn là những băn khoăn của độc giả như việc tăng tuổi nghỉ hưu liệu có tác động nhiều đến cơ hội việc làm của giới trẻ; định hướng nào về chính sách hỗ trợ để doanh nghiệp tuyển dụng những lao động cao tuổi…

Dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) đang được công bố lấy ý kiến rộng rãi của người dân gồm 17 chương, 221 điều (giảm 21 điều so với hiện hành). Trong đó, đã sửa đổi, bổ sung 162 điều trong tất cả các chương, sửa đổi hai điều của Luật Bảo hiểm xã hội liên quan đến điều chỉnh tăng tuổi nghỉ hưu. Bộ luật Lao động hiện hành gồm 17 chương và 242 điều.

Bộ luật Lao động lần này được sửa đổi cơ bản, toàn diện nhằm góp phần hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, thúc đẩy thị trường lao động phát triển; giải quyết căn bản các vướng mắc, bất cập từ thực tiễn thi hành sau năm năm áp dụng trên thực tế và tạo khung pháp lý thông thoáng, linh hoạt hơn về tuyển dụng, sử dụng lao động góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh.

Cùng với đó, bảo đảm tốt hơn quyền và lợi ích chính đáng của NLĐ và người sử dụng lao động; hài hòa lợi ích của NLĐ và người sử dụng lao động phù hợp với trình độ phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam hiện nay để xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ. Qua đó, đáp ứng các yêu cầu thể chế hóa Hiến pháp năm 2013 về các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong lĩnh vực lao động và bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật. Đồng thời, đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế.

Liên quan đến quy định về tuổi nghỉ hưu, theo đại diện Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu sẽ được điều chỉnh theo mục tiêu tăng tuổi nghỉ hưu chung, thu hẹp dần khoảng cách về giới trong quy định tuổi hưu.

Vệc điều chỉnh cần có tầm nhìn dài hạn và lộ trình phù hợp với tăng trưởng kinh tế, giải quyết việc làm, thất nghiệp. Đặc biệt, phương án phải không gây tác động tiêu cực đến thị trường lao động, bảo đảm số lượng, chất lượng và cơ cấu dân số; bình đẳng giới; cân đối quỹ bảo hiểm xã hội trong dài hạn…

Ông Doãn Mậu Diệp- Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH chia sẻ.

Chia sẻ tại buổi giao lưu, ông Doãn Mậu Diệp- Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH cho biết, không chỉ Việt Nam, mà hầu hết các nước đều đặt ra lộ trình nghỉ hưu theo hướng tăng dần. Lý do điều chỉnh tuổi nghỉ hưu như trong dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) nhằm thể chế hóa Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH.

Đồng thời, chủ động ứng phó sự thiếu hụt lao động trong tương lai; bảo đảm bình đẳng giới trong tuổi nghỉ hưu; bảo đảm phù hợp sức khỏe, nhu cầu của NLĐ cũng như bảo đảm sự cân bằng, cân đối của quỹ BHXH. “Việc tăng tuổi nghỉ hưu phải thực hiện theo lộ trình, tránh gây sốc cho thị trường lao động; tạo tâm lý tốt hơn cho cho NLĐ cũng như người SDLĐ”- ông Diệp khẳng định.

Cũng theo ông Doãn Mậu Diệp, việc dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) đề xuất tăng tuổi nghỉ hưu của lao động nam thêm 2 năm nhưng lao động nữ lại lên đến 5 năm, là do việc tăng tuổi nghỉ hưu được thực hiện theo lộ trình nam tăng lên 62 tuổi, nữ lên 60 tuổi. Theo lộ trình này, đến năm 2036, người phụ nữ đầu tiên nghỉ hưu ở tuổi 60.

Năm 2021, người phụ nữ nghỉ hưu ở độ tuổi 55 tuổi 3 tháng và đến năm 2029 sẽ có người đàn ông đầu tiên về hưu ở độ tuổi 62. Như vậy, thời gian nâng tuổi nghỉ hưu dài, bắt đầu từ năm 2021, chứ không phải ngay lập tức. Việc tuổi nghỉ hưu của nữ tăng lên 5 năm, nam tăng lên 2 năm vì muốn thu hẹp khoảng cách giới trong tuổi nghỉ hưu.

Ông Diệp cũng thông tin thêm, Bộ LĐ-TB&XH đã tham gia một số cuộc điều trần của Chính phủ Việt Nam trước Ủy ban về thúc đẩy bình đẳng phụ nữ. Theo đó, tại những cuộc điều trần này, có rất nhiều kiến nghị, đề xuất tuổi nghỉ hưu của nam và nữ phải bằng nhau và bước đầu tiên là điều chỉnh cho gần lại, nam 62 tuổi, nữ 60 tuổi. "Các đề xuất này cũng đã được tham khảo từ các nước. Theo đó, ở các nước, đầu tiên thu hẹp lại khoảng cách nghỉ hưu của nam và nữ, sau đó điều chỉnh cho bằng nhau. Đó là lý do trong dự thảo Bộ luật Lao động đề nghị nâng dần tuổi nghỉ hưu của nữ lên 60, nam nâng dần lên 62"- ông Diệp nói.

Thông tin về tuổi nghỉ hưu bình quân của NLĐ nói chung, lao động nam và lao động nữ nói riêng, ông Điều Bá Được- Trưởng ban Thực hiện chính sách BHXH (BHXH Việt Nam) cho biết: Theo thống kê, tuổi nghỉ hưu bình quân của NLĐ nói chung năm 2017 là 55 tuổi, năm 2018 là 56 tuổi. Trong đó, riêng lao động nam tuổi nghỉ hưu bình quân của năm 2017 là 56 tuổi, năm 2018 là 58 tuổi; lao động nữ có tuổi nghỉ hưu bình quân của năm 2017 là 53 tuổi, năm 2018 là 54 tuổi.

Nhận định về việc nhiều NLĐ không muốn tăng tuổi nghỉ hưu do quan ngại không đủ sức khỏe cũng như lo lắng việc chủ DN không nhận lao động lớn tuổi, ông Lê Đình Quảng- Phó Trưởng ban Quan hệ lao động (Tổng LĐLĐ Việt Nam) khẳng định, trong Luật có quy định tuổi nghỉ hưu của NLĐ vào năm 2017 là 55 tuổi, năm 2018 là 60 tuổi. Đây là tuổi nghỉ hưu bình quân nói chung của tất cả NLĐ, trong đó có cả các đối tượng là CCVC.

Trả lời câu hỏi của NLĐ, ông Quảng cho rằng, Nghị quyết số 28-NQ/TW khi đề cập đến vấn đề tăng tuổi nghỉ hưu có nêu rõ cần xem xét tính chất và đặc thù ngành nghề của lao động. “Rõ ràng, NLĐ trực tiếp thuộc ngành nghề đặc thù đã khó khăn trong việc bảo đảm công việc khi vào giai đoạn tuổi cao, nên nếu tăng tuổi nghỉ hưu của nhóm lao động này sẽ tăng thêm khó khăn đối với họ. Theo đó, dự thảo Bộ luật Lao động đã cân nhắc đến vấn đề này và có ghi rõ một số ngành nghề đặc thù sẽ thấp hơn 5 năm so với độ tuổi nghỉ hưu chung. Vì vậy, cần đưa ra lộ trình cho những công nhân thuộc nhóm ngành nghề độc hại để họ được hưởng hoặc lựa chọn tuổi nghỉ hưu thấp hơn 5 năm so với độ tuổi nghỉ hưu chung”- ông Quảng phân tích.

Bên cạnh đó, các chính sách về giải quyết và chuyển đổi việc làm, đào tạo nghề… để thực hiện các chính sách tăng tuổi nghỉ hưu cũng cần được xem xét, điều chỉnh một cách tổng thể ở các chính sách liên quan khác.

Bá Nam - Thu Hiền - Minh Quang