Giáo dục nằm trong nhóm các chỉ số xếp hạng cao ở Việt Nam

Hội nghị có sự tham dự của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, cùng 700 đại biểu đại diện cho các cơ quan của Đảng, Chính phủ, các bộ ngành, các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp, các cơ quan nghiên cứu, các đại sứ quán, các tổ chức quốc tế

Phát biểu tại phiên toàn thể của Hội nghị toàn quốc về phát triển bền vững 2019 với chủ đề “Vì một thập niên phát triển bền vững hơn”, hướng đến cột mốc năm 2030, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, phát triển bền vững vừa là nhu cầu cấp bách, vừa là xu thế tất yếu của tiến trình phát triển xã hội, “tất yếu tức là anh làm ngược lại thì thất bại”. Cho nên chủ trương phát triển bền vững được thể hiện nhất quán trong các văn kiện, các chương trình, kế hoạch phát triển đất nước trong từng thời kỳ.

Chỉ số phát triển con người (HDI) của Việt Nam năm 2017 là 0,694 thuộc nhóm trung bình cao trong tổng số 189 quốc gia. Theo báo cáo đánh giá thường niên lần thứ tư về tiến độ thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững năm 2019, Việt Nam xếp thứ 54, tăng 3 bậc so với năm 2018 và chỉ số phát triển bền vững đứng thứ 2 trong khu vực Đông Nam Á. Các chỉ số xếp hạng cao ở Việt Nam là xóa đói giảm nghèo, giáo dục, tiếp cận năng lượng, mô hình tiêu dùng, sản xuất bền vững, chống biến đổi khí hậu.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó Chủ tịch thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và lãnh đạo bộ, ngành, thành phố Hà Nội tham dự Hội nghị. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Với chủ đề vai trò của giáo dục và đào tạo trong phát triển kinh tế - xã hội dựa vào nguồn vốn con người, bài phát biểu tại Hội nghị của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ đã chỉ ra những thành tựu, cơ hội và thách thức của giáo dục Việt Nam nhằm cải thiện vốn con người để hướng đến các mục tiêu phát triển bền vững.

Người đứng đầu ngành Giáo dục khẳng định, ở một góc độ nào đó, thành công của Việt Nam trong lĩnh vực tiếp cận giáo dục cơ bản và kết quả học tập đã gây ấn tượng với các nhà hoạch định chính sách giáo dục trên toàn thế giới. Để có được thành công đó bên cạnh sự nỗ lực từ bên trong của ngành Giáo dục, còn là sự quan tâm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội đối với mục tiêu phát triển giáo dục.

Chia sẻ về thành công của giáo dục mầm non và phổ thông của Việt Nam nhằm khẳng định Việt Nam luôn quan tâm đến tiếp cận công bằng và đầu tư sớm vào giáo dục, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đồng thời nhấn mạnh, giáo dục đại học phải là động cơ chính để chuyển đổi tiềm năng thành nguồn nhân lực lao động có tay nghề cao.

“Chúng ta phải nâng cao chất lượng của các cơ sở giáo dục đại học để đóng góp một cách hiệu quả vào tăng trưởng kinh tế. Nếu hệ thống giáo dục đại học không có quy mô và chất lượng tương xứng như kì vọng thì chính hệ thống đó lại là điểm nghẽn trong khâu đột phá về nguồn nhân lực chất lượng cao trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội của đất nước” - Bộ trưởng nói.

Chỉ ra một số tồn tại của giáo dục đại học Việt Nam hiện nay, Bộ trưởng cho rằng, đó là việc hệ thống được mở rộng nhanh chóng nhưng đã có dấu hiệu chững lại trong 10 năm gần đây; chất lượng đào tạo thấp và mức độ phù hợp chưa đạt yêu cầu; số lượng nghiên cứu và hợp tác nghiên cứu quốc tế dù đã có cải thiện nhưng vẫn còn bị bỏ khá xa so với các nước láng giềng, như Singapore, Thailand và Malaysia; các hoạt động đổi mới sáng tạo và chuyển giao công nghệ giữa nhà trường và doanh nghiệp chưa thực sự hiệu quả.

Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ phát biểu tại Hội nghị (Ảnh: Moet.gov.vn)

“Trong khi Chính phủ đầu tư cho giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông ở mức khá cao thì chỉ dành 0,33% GDP cho giáo dục đại học. Đây là một trong những mức đầu tư thấp nhất trên thế giới khi trung bình của các nước OECD là 1,1%. Chi tiêu cho mỗi sinh viên đại học, tính theo % GDP bình quân đầu người, chỉ bằng 2/3 so với giáo dục phổ thông và 1/3 so với các nước OECD. Mức đầu tư này sẽ là một thách thức lớn cho mục tiêu trở thành nền kinh tế dựa trên tri thức trong tương lai” - Bộ trưởng chỉ rõ.

Xác định những định hướng đối với giáo dục Việt Nam đến năm 2030, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết, chương trình giáo dục phổ thông mới sẽ được đưa vào triển khai từ năm 2020, chuyển từ cách tiếp cận nội dung sang phát triển năng lực và phẩm chất sẽ là tiền đề cho công cuộc đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục phổ thông. Việc thực hiện thành công chương trình mới sẽ mang ý nghĩa quyết định đến sự thành công của hệ thống giáo dục.

Hội nghị toàn quốc về Phát triển bền vững năm 2019 có chủ đề “Vì một thập niên phát triển bền vững hơn”. Hội nghị tập trung thảo luận và chia sẻ các giải pháp thiết thực, hiệu quả nhằm phát triển nguồn vốn con người, xây dựng một nền kinh tế phi phát thải và thúc đẩy các mô hình kinh tế bền vững giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của khu vực kinh tế tư nhân - những vấn đề có ý nghĩa quan trọng và tác động lớn đến chiến lược phát triển bền vững của quốc gia.

Những giải pháp này được kỳ vọng sẽ là đầu vào giá trị, đóng góp tích cực vào nội dung xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021-2030, với tầm nhìn và chính sách mới để đưa đất nước bước vào một thập niên phát triển bền vững hơn.

T.Fan