Gian lận thuế thông quan qua khai báo sai trị giá hải quan ngày càng tinh vi, phức tạp

Ảnh minh họa

Gian lận qua trị giá hải quan được phát hiện chủ yếu đối với các mặt hàng có thuế suất cao, có nhiều biến động về giá và các mặt hàng giá cả chịu nhiều tác động do điều kiện giao hàng, phương thức giao dịch, phương thức thanh toán…

Cụ thể là có doanh nghiệp (DN) làm giả mạo các giấy tờ giao dịch để khai báo sai trị giá hải quan nhằm gian lận về thuế, như DN khai báo thấp trị giá đối với những mặt hàng có thuế suất cao, khai giảm số lượng hàng hóa để làm giảm trị giá nhập khẩu…

Trên thực tế, một số DN kê khai thấp giá, nhất là giá của các mặt hàng có thuế suất cao, nhằm mục đích trốn thuế trong khâu nhập khẩu, cụ thể là mặt hàng “đùi gà góc tư đông lạnh” và mặt hàng rượu vang các loại, Tổng cục Hải quan cho biết, cơ quan hải quan đã có kiểm tra kiểm soát và đưa ra nhiều biện pháp để chống gian lận giá tính thuế trên cơ sở đảm bảo quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO).

Nhằm tăng cường quản lý trị giá hải quan, thông qua hệ thống điện tử hàng ngày Tổng cục Hải quan đều có chỉ đạo trực tiếp việc rà soát kết quả kê khai, kiểm tra, tham vấn, xác định trị giá hải quan đến từng tờ khai hải quan cụ thể.

Trung bình mỗi ngày, Tổng cục Hải quan trực tiếp chỉ đạo việc kiểm tra chống thất thu qua công tác trị giá tính thuế từ 50 - 75 tờ khai hải quan trong toàn quốc… và yêu cầu các đơn vị hải quan địa phương rà soát, kiểm tra tất cả các trường hợp có dấu hiệu sai sót tương tự.

Trường hợp phát hiện có sai sót, dẫn đến thu thiếu tiền thuế thì phải áp dụng biện pháp kiểm tra đối với DN để thu hồi khoản tiền thuế còn thiếu và phải xem xét trách nhiệm cán bộ, công chức có liên quan đến tờ khai hải quan đó.

Cục Thuế XNK cho biết, để chống gian lận thuế thông qua khai báo sai trị giá hải quan đối với hàng hóa nhập khẩu, cũng như thực hiện các quy định của pháp luật hải quan, pháp luật thuế hiện hành trong lĩnh vực trị giá hải quan, cơ quan hải quan thời gian qua đã áp dụng nhiều biện pháp nhằm kiểm tra trị giá tính thuế hàng nhập khẩu, đồng thời tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin nhằm hỗ trợ quản lý khai báo giá nhập khẩu hàng hóa.

Đặc biệt, Tổng cục Hải quan đang yêu cầu các đơn vị hải quan kiểm tra trị giá theo một số chuyên đề chuyên sâu đối với các mặt hàng nhập khẩu như rượu vang, rượu mạnh, đá ốp lát, điện máy gia dụng…

Thông qua hệ thống điện tử hàng ngày, Tổng cục Hải quan đều có chỉ đạo trực tiếp việc rà soát kết quả kê khai, kiểm tra, tham vấn, xác định trị giá hải quan đến từng tờ khai hải quan cụ thể. Trường hợp phát hiện có sai sót, dẫn đến thu thiếu tiền thuế thì phải áp dụng biện pháp kiểm tra đối với DN để thu hồi khoản tiền thuế còn thiếu và phải xem xét trách nhiệm cán bộ, công chức có liên quan đến tờ khai hải quan đó.

Khi người khai hải quan kê khai hàng nhập khẩu, cơ quan hải quan sẽ tiến hành xác định các trường hợp kê khai trị giá có nghi vấn để tiến hành tham vấn trị giá, yêu cầu người khai hải quan xuất trình các bằng chứng chứng minh tính trung thực của mức giá kê khai, ấn định trị giá hải quan đối với các trường hợp người khai hải quan không chứng minh được mức giá do mình kê khai.

Cục Thuế XNK cho biết thêm, nhằm kịp thời cập nhật các cơ sở dữ liệu về trị giá hải quan , Tổng cục Hải quan mỗi năm đều ban hành các quyết định xây dựng, sửa đổi, bổ sung danh mục hàng hóa có rủi ro về trị giá hải quan, trong đó xây dựng các mức giá tham chiếu trên cơ sở thông tin thu thập được từ nhiều nguồn, đặc biệt chú trọng vào việc đối chiếu mức giá kê khai của doanh nghiệp với kết quả tính toán trực tiếp từ giá bán hàng của DN đó trên thị trường nội địa sau khi nhập khẩu.

Năm 2019, toàn ngành Hải quan đã quyết liệt thực hiện đồng bộ các giải pháp chống thất thu qua công tác tham vấn giá tính thuế, tăng thu cho ngân sách 479 tỷ đồng.

Thống kê từ đầu năm đến tháng 6/2020, toàn ngành đã tăng thu qua tham vấn hải quan đạt khoảng 176 tỷ đồng, trong đó, tập trung vào các mặt hàng rượu, xe đạp, máy cày, máy xới, dụng cụ cầm tay, xăm, lốp.

Ngọc Hà