Giảm thiểu ùn tắc giao thông tại các thành phố lớn

Những năm qua, Hà Nội và TP HCM đều đô thị hóa nhanh, kéo theo đó là tình trạng ùn tắc giao thông. Theo các chuyên gia, mỗi năm ùn tắc giao thông ở Hà Nội và TP HCM có thể gây thiệt hại cho kinh tế từ 2-3% sản phẩm quốc nội. Thực tế này cho thấy việc giảm ùn tắc giao thông đã không còn là câu chuyện bàn trên giấy, mà cần có sự vào cuộc khẩn trương, tích cực để hạn chế, tiến tới giảm thiểu tình trạng này. Theo GĐ Sở GTVT Hà Nội Vũ Văn Viện đánh giá, qua khảo sát, khu vực nội đô có khá nhiều điểm ùn tắc giao thông, phần lớn do đường hẹp nhưng phải “cõng” lượng phương tiện rất lớn.

Hơn 10 năm qua, Hà Nội đã dành nhiều nguồn lực ưu tiên đầu tư phát triển hạ tầng giao thông, nhất là các tuyến đường vành đai, đường hướng tâm và đường trục chính đô thị. Những công trình lớn trên địa bàn như đường vành đai 3 (trên cao), cầu Nhật Tân, đường Võ Nguyên Giáp,… đã thay đổi rõ rệt diện mạo Thủ đô; tình hình ùn tắc nhờ vậy cũng có những cải thiện đáng kể. Những kết quả đó rất đáng ghi nhận, song vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của TP cũng như mong muốn của nhân dân.

Theo các chuyên gia, để giảm ùn tắc giao thông phải có sự đồng bộ trong quy hoạch, chứ không thể ngẫu hứng tùy tiện. Ảnh tư liệu

Việc phát triển mất cân đối giữa phương tiện cá nhân với kết cấu hạ tầng dẫn tới quá tải và ùn tắc (cầu Thanh Trì lưu lượng hơn 122.600 xe/ngày đêm, gấp 8,1 lần thiết kế; cầu Vĩnh Tuy hơn 75.600 xe/ngày đêm, gấp 6,3 lần; cầu Chương Dương 96.500 xe/ngày đêm, gấp hơn 8 lần)… Một số tuyến giao thông chính như đường Tố Hữu, Hoàng Quốc Việt, Huỳnh Thúc Kháng vào các giờ cao điểm cũng vượt từ 1,1 - 1,8 lần. Ngoài ra, do ảnh hưởng của thời tiết, mưa bão gây ngập lụt cũng dẫn tới ùn tắc giao thông, ảnh hưởng tới việc đi lại của nhân dân.

Ðể giải quyết tình trạng này, HÐND TP Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 04/2017/NQ-HÐND thông qua Ðề án “Tăng cường quản lý phương tiện giao thông đường bộ nhằm giảm ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường giai đoạn 2017-2020 và tầm nhìn đến năm 2030”. Sở GTVT Hà Nội cũng phối hợp Viện Chiến lược và phát triển GTVT xây dựng Ðề án quản lý phương tiện giao thông, trong đó sẽ dừng hoạt động của xe máy tại các quận nội thành vào năm 2030.

Trước khi dừng hoạt động xe máy tại các quận, sẽ phân vùng hạn chế từng khu vực, từng tuyến phố, tùy vào mật độ phương tiện và sự hoàn thiện của hạ tầng giao thông, hệ thống vận tải công cộng. Trong đó, một trong hai tuyến đường Lê Văn Lương hoặc Nguyễn Trãi sẽ được thí điểm hạn chế sử dụng xe máy sớm hơn từ hai đến ba năm so với các khu vực khác. Bởi ở đây, ngoài các tuyến xe buýt dày đặc, người dân có thể sử dụng xe buýt nhanh số 1 (Kim Mã - Yên Nghĩa) đã vận hành.

Với mức độ tắc đường và ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng như hiện nay, việc hạn chế phương tiện cá nhân cần thiết và là xu thế trong phát triển, quản lý đô thị hiện đại. Nhưng để người dân đồng thuận, tự giác tham gia, TP cần phát triển mạnh hệ thống phương tiện giao thông công cộng, thực hiện nghiêm các quy hoạch, từ giao thông đến xây dựng chung cư, nhà cao tầng.

Bên cạnh đó, năng lực tổ chức, kết nối hệ thống vận tải công cộng ở Việt Nam đang bộc lộ nhiều bất cập đòi hỏi một tư duy tổng thể liên ngành để giải quyết. Trong điều kiện đó, mục tiêu hướng đến hệ thống giao thông công cộng văn minh, tiện lợi, giảm ô nhiễm môi trường… là đúng. Xong vươn đến mục tiêu đó cần lộ trình, bước đi, không phải đơn giản chỉ cấm một loại phương tiện trên một số tuyến đường mà giải quyết được gốc rễ vấn đề.

Nguyễn Đăng