Giảm biên chế mới có nguồn tăng lương

Ông Đinh Duy Hòa.

PV: Thưa ông ngân sách chi cho lương quá lớn, nhưng vì sao công chức vẫn kêu lương họ thấp, vẫn không thể sống được bằng lương?

Ông Đinh Duy Hòa: Thực tế, cán bộ công chức, viên chức (CBCC) chưa thể sống bằng lương. Chương trình cải cách hành chính cách đây 10 năm giai đoạn 2001-2010 đã xác định đến năm 2005, về cơ bản, CBCC có thể sống được bằng lương. Nhưng đến nay, năm 2017, mục tiêu này vẫn chưa đạt được. Bên cạnh đó, cách tính lương khu vực công cũng đang bộc lộ những yếu kém làm đảo lộn thứ tự.

Hơn nữa, hiện cách tính tăng lương theo bậc, dựa vào thâm niên sẽ không tạo được động lực cho đội ngũ CBCC. Tiền thưởng để tạo động lực gần như không có, tất cả đều làm theo cơ chế tự động. Bên cạnh đó lại có quá nhiều phụ cấp. Đây là những vấn đề tồn tại trong chính sách tiền lương hiện nay.

Nguyên nhân của thực trạng này là chúng ta đã tiến hành cải cách tiền lương nhưng giải quyết vấn đề này chưa triệt để. Nhà nước, Chính phủ, các cơ quan hành chính vẫn làm quá nhiều việc không nhất thiết phải làm nên bộ máy phải đông. Bộ máy đông tất nhiên miếng bánh ngân sách phải chia nhỏ ra thì người thụ hưởng phải thấp. Thứ 2, về mặt nhận thức chúng ta tiếp cận nhiều vấn đề tiền lương nhưng chưa đầy đủ, chưa tìm ra giải pháp căn cơ để thực hiện cho tốt.

Có ý kiến cho rằng, lương thấp do quá nhiều phụ cấp, ý kiến của ông về vấn đề này?

- Tôi vừa khẳng định ở trên, nguyên nhân của lương thấp là do bộ máy còn quá lớn, số lượng công chức, viên chức quá đông. Bên cạnh đó, cách tiếp cận về tiền lương lại chưa thực sự đầy đủ, dẫn đến việc thực hiện chính sách về tiền lương chưa đạt được kết quả như mong đợi. Ngân sách Nhà nước dành cho cải cách tiền lương còn nhiều khó khăn. Tuy nhiên, công bằng mà nói các khoản phụ cấp ngoài lương cũng là khoản rất lớn. Nhiều ý kiến cho rằng, sở dĩ lương công chức rất thấp, nhưng có nhiều khoản phụ cấp nên họ vẫn sống khỏe. Muốn rõ vấn đề này phải làm cuộc rà soát để truy ngọn nguồn vấn đề.

Vậy làm thế nào để trả lương đúng sức lao động của CBCC?

- Để có thể thực hiện cải cách tiền lương cần xác định rõ mục tiêu hiện nay là tiến tới lương CBCC gần đủ, đủ sống hay đủ sống và có dư. Trên cơ sở mục tiêu rõ ràng mới có thể đưa ra giải pháp. Phải lựa chọn các mục tiêu này, trên cơ sở ấy có giải pháp thích hợp. Tôi nghĩ đã đến lúc phải đạt đến mục tiêu lương CBCC phải đủ sống. Tiến tới có dư, gắn với đó, tiêu cực bộ máy sẽ giảm đi đáng kể.

Để thực hiện được mục tiêu này, trước tiên cần có những chính sách tinh giản, cải cách bộ máy hành chính hiện tại. Cần định lại chức năng của từng cơ quan hành chính từ Chính phủ, các bộ, ngành, đến tận cấp thôn xã tại địa phương. Trả lương xứng đáng cho những người làm việc, cống hiến thực sự. Tuy nhiên, đây là việc không hề đơn giản.

Ai cũng muốn tăng lương nhưng lấy nguồn ở đâu trong khi tinh giản biên chế vẫn chỉ là con số âm thưa ông?

- Phải gọn lại bộ máy, tính lại chức năng của các cơ quan hành chính của chúng ta từ Chính phủ, các Bộ ngành, tổng cục đến các cục, vụ, sở ở địa phương. Với những cơ quan song trùng nhiệm vụ phải sáp nhập như một số địa phương đang thí điểm. Các cơ quan hành chính phải làm đúng những việc phải làm thì lượng người đã giảm đi. Sau khi giảm được biên chế thì phải tăng lương cho người thực sự làm việc.

Vừa rồi, Ban Tổ chức Trung ương khi nhìn nhận công cuộc tinh giản biên chế theo Nghị quyết 39 của Bộ Chính trị cũng đã chỉ rõ: Tinh giản biên chế chưa đạt yêu cầu đặt ra. Người không giảm thậm chí còn tăng. Đây là thực tế đáng buồn. Tuy nhiên với các Nghị quyết 18, 19 của Trung ương Đảng vừa ban hành, hy vọng với các giải pháp quyết liệt, tinh giản biên chế sẽ không thể là số âm như trước. Tuy nhiên, trước khi trông chờ vào kết quả tinh giản biên chế, chúng ta phải tiết kiệm chi thường xuyên.

Trân trọng cảm ơn ông!

Lục Bình (thực hiện)