Giải quyết nguyên nhân gốc rễ vấn đề người di cư
Mỗi năm có hàng trăm nghìn người di cư trái phép từ các nước Trung Mỹ, qua lãnh thổ Mê-hi-cô vào Mỹ. Chính quyền Tổng thống G.Bai-đơn đang tích cực thảo luận cùng các đối tác khu vực để tìm giải pháp cho tình trạng bất ổn kinh tế - xã hội, nguyên nhân chủ yếu của di cư trái phép vào Mỹ.
Người di cư Trung Mỹ tại I-xtê-pếch, Mê-hi-cô. Ảnh: TIME/AP
Mỗi năm có hàng trăm nghìn người di cư trái phép từ các nước Trung Mỹ, qua lãnh thổ Mê-hi-cô vào Mỹ. Chính quyền Tổng thống G.Bai-đơn đang tích cực thảo luận cùng các đối tác khu vực để tìm giải pháp cho tình trạng bất ổn kinh tế - xã hội, nguyên nhân chủ yếu của di cư trái phép vào Mỹ.
Dòng người di cư từ Trung Mỹ tập trung tại biên giới Mê-hi-cô - Mỹ để tìm đường vào Mỹ là một trong những thách thức lớn đối với Tổng thống G.Bai-đơn ngay từ những ngày đầu nhậm chức. Theo Cơ quan Hải quan và biên phòng Mỹ (CBP), số người di cư không có giấy tờ bị bắt giữ tại biên giới giữa Mỹ và Mê-hi-cô hồi tháng 4 tăng lên mức cao nhất trong 15 năm qua. Hơn 178.600 người di cư bị CBP bắt giữ tại biên giới vào tháng 4-2021, tăng gấp năm lần so lượng người bị bắt giữ vào tháng 4-2020.
Chính quyền Tổng thống G.Bai-đơn nỗ lực chấm dứt các chính sách được cho là quá khắt khe về vấn đề người di cư của chính quyền tiền nhiệm. Cựu Tổng thống Đ.Trăm phản ứng với sự gia tăng người di cư bằng cách trục xuất họ và đẩy mạnh nỗ lực xây dựng bức tường dọc theo biên giới phía nam giáp Mê-hi-cô. Tổng thống G.Bai-đơn đã đảo ngược sắc lệnh do người tiền nhiệm ký năm 2019 về việc ngừng cấp thị thực cho những người nhập cư nếu họ không chứng minh được khả năng mua bảo hiểm y tế hoặc tự chi trả cho dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Lãnh đạo Nhà trắng tuyên bố, chính quyền đương nhiệm có thể mở rộng khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng tốt với giá thành hợp lý, do đó không cần ngăn việc cấp thị thực cho những người nhập cư không đủ tài chính.
Bộ An ninh nội địa Mỹ thông báo chính thức chấm dứt chính sách “Ở lại Mê-hi-cô” được áp dụng dưới thời cựu Tổng thống Đ.Trăm, mà theo đó hàng chục nghìn người xin tị nạn phải ở lại Mê-hi-cô để chờ các phiên tòa tại Mỹ. Bộ này cũng bắt đầu triển khai kế hoạch cho phép trẻ em nhập cư đoàn tụ với bố mẹ. Trong khi đó, quân đội Mỹ mở căn cứ tại bang Tếch-dát làm nơi ở cho trẻ em di cư không có người lớn đi cùng. Mỹ hy vọng Mê-hi-cô và các nước Trung Mỹ có thể làm nhiều hơn để ngăn chặn nạn buôn bán người di cư, nhất là trẻ em.
Trong chuyến thăm đầu tiên đến Trung Mỹ với tư cách là người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ vào đầu tháng 6, Bộ trưởng A.Blin-ken đã gặp các bộ trưởng ngoại giao và các nhà lãnh đạo khu vực. Ông Blin-ken tham dự hội nghị cấp cao Hệ thống Hội nhập Trung Mỹ (SICA), cơ chế hợp tác kinh tế và chính trị gồm tám nước Trung Mỹ là Goa-tê-ma-la, En Xan-va-đo, On-đu-rát, Ni-ca-ra-goa, Cô-xta Ri-ca, Pa-na-ma, Bê-li-dê và CH Đô-mi-ni-ca-na. Thông qua các cuộc gặp, Bộ trưởng A.Blin-ken củng cố sự hợp tác về các ưu tiên chung trong khu vực, gồm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bao trùm, nỗ lực chống đại dịch Covid-19 và phục hồi sau đại dịch, đồng thời bảo vệ sinh kế và Trái đất thông qua các hành động và quản lý môi trường về chống biến đổi khí hậu. Mỹ khuyến khích các quốc gia Trung Mỹ giải quyết nạn tham nhũng và nghèo đói, nguyên nhân góp phần thúc đẩy làn sóng người di cư đến biên giới Mỹ - Mê-hi-cô. Trong chuyến đi, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ tránh chỉ trích công khai bất kỳ chính phủ cụ thể nào, thay vào đó tập trung vào kế hoạch phân phối vắc-xin ngừa Covid-19 của chính quyền Tổng thống G.Bai-đơn và các hỗ trợ khác, như gói viện trợ bốn tỷ USD được đề xuất cho khu vực Tam giác Bắc Trung Mỹ gồm On-đu-rát, Goa-tê-ma-la và En Xan-va-đo.
Bên cạnh tình trạng bất ổn về kinh tế - xã hội, cuộc khủng hoảng liên quan đại dịch Covid-19 là tác nhân lớn tiếp tục đẩy những dòng người di cư mới từ Trung Mỹ tìm tới biên giới Mỹ. Bất chấp hành trình dài với những rủi ro về bệnh tật, bị bắt cóc, lạm dụng và thậm chí giết hại, người di cư vẫn lên đường để mong thoát khỏi đói nghèo, bạo lực. Chính quyền Tổng thống G.Bai-đơn thừa nhận cần nhiều thời gian và sự hợp lực của nhiều bên mới có thể giải quyết vấn đề gốc rễ của tình trạng di cư.
