Giải pháp nâng cao chất lượng Giáo dục thường xuyên?

Đại biểu Quách Thế Tản chất vấn Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ về nâng cao chất lượng Giáo dục Thường xuyên

Ngày 22/6/2018 Bộ trưởng bộ Giáo Dục và Đào tạo đã ký văn bản số 2574 trả lời chất vấn tại kỳ hợp thứ 5 Quốc hội khóa XIV của đại biểu Quách Thế Tản, trong đó xác định nguyên nhân giáo dục thường xuyên chưa đạt kết quả như mong đợi là do: Công tác tuyên truyền cho cán bộ và các tầng lớp nhân dân hiểu được vai trò, tác dụng của học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập hiệu quả chưa cao. Chính sách cho các trung tâm giáo dục thường xuyên còn bất cập, chưa hiệu quả. Chất lượng hoạt động của một số cơ sở Giáo dục thường xuyên vẫn còn hạn chế về công tác quản lý, điều hành. Một số bộ, ngành chưa quan tâm đến việc thúc đẩy học tập suốt đời của cán bộ, công chức, viên chức; một số địa phương chưa quan tâm đến Giáo dục thường xuyên, chưa tạo điều kiện thuận lợi cho người lớn học tập; thậm chí có địa phương còn giải thể hết các trung tâm Giáo dục thường xuyên cấp huyện

Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nêu những nguyên nhân khiến Giáo dục thường xuyên chưa đạt kết quả như mong đợi

Việc tham mưu tổ chức sát nhập và các điều kiện đảm bảo cho các trung tâm Giáo dục thường xuyên sau khi sát nhập còn nhiều bất cập. một số tỉnh không thực hiện đúng như Thông tư 39. Việc sát nhập dẫn đến một số khó khăn về cơ chế quản lý chồng chéo, nhiều đầu mối quản lý; chưa phân công rõ Bộ nào ban hành các văn bản cần thiết để quản lý trung tâm.

+ Định hướng nhiệm vụ và giải pháp trong thời gian tới

- Sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục, trong đó có chính sách phát triển Giáo dục thường xuyên, thúc đẩy việc học tập của người lớn,

- Tích cực tuyên truyền cho cán bộ và các tầng lớp nhân dân hiểu được vai trò, tác dụng của học tập suốt đời và và xây dựng xã hội học tập.

- Tiếp tục chỉ đạo các địa phương triển khai có hiệu quả Đề án xây dựng XHHT; xây dựng gia đình học tập, dòng họ học tập, công đồng học tập nhằm tạo môi trường học tập cho mọi người.

- Rà soát tổng thể hoạt động của các cơ sở Giáo dục thường xuyên , trên cơ sở đó có các giải pháp đẩy mạnh hoạt động của các cơ sở Giáo dục thường xuyên.

- Đổi mới quản lý Giáo dục thường xuyên theo hướng giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các cơ sở Giáo dục thường xuyên công lập, bổ sung loại hình trung tâm Giáo dục thường xuyên ngoài công lập. Đổi mới chương trình Giáo dục thường xuyên theo hướng đa dạng, linh hoạt, mềm dẻo đáp ứng nhu cầu của người học.

- Tăng cường năng lực đào tạo từ xa cho các cơ sở giáo dục đại học, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào trong quá trình dạy và học

- Xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên cho Giáo dục thường xuyên. Tăng cường quản lý, giám sát cơ sở liên kết đào tạo, kể cả liên kết với cơ sở giáo dục của nước ngoài thự chiện đúng quy định của Nhà nước.

Chúng ta cần nhìn nhận như thế nào về vai trò của giáo dục thường xuyên trong xã hội học tập ngày nay? Những Trung tâm Giáo dục thường xuyên, trung tâm học tập cộng đồng cần phải được định hướng phát triển như thế nào để đáp ứng được nhu cầu học tập liên tục của xã hội? Phóng viên Cổng thông tin điện tử Quốc hội đã có cuộc trao đổi với đại biểu Quách Thế Tản về nội dung này.

Phóng viên: Thưa Đại biểu, được biết tại Kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XIV, Đại biểu đã chất vấn Bộ trưởng bộ Giáo Dục và Đào tạo. Đại biểu có thể cho biết những nội dung chất vấn của ông tập trung khía cạnh nào?

Đại biểu Quách Thế Tản – Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình: Trong những nội dung mà tôi chất vấn Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ thì tôi tập trung vào hai nội dung chính là: Công tác Giáo dục thường xuyên bên cạnh những thành quả đạt được thì hiện nay còn một số hạn chế bất cập. Xin bộ trưởng trả lời đâu là nguyên nhân của những hạn chế bất cập này? Thứ 2 là Trên cơ sở đó đề nghị Bộ trưởng nêu rõ những giải pháp sắp tới của ngành, để thúc đẩy Giáo dục thường xuyên, đặc biêt là vấn đề học tập của người lớn. Để đảm bảo quyền lời học tập cũng như trách nhiệm của nhà nước đối với thực hiện giáo dục thường xuyên, giáo dục cho mọi người.

Phóng viên: Dưới góc độ đại biểu đại diện cho cử tri, đại biểu có thể cho biết quan điểm của đại biểu về vấn đề nội dung trả lời của vấn Bộ trưởng bộ Giáo dục và Đào tạo?

Đại biểu Quách Thế Tản – Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình: Sau khi nhận được trả lời của Bộ trưởng thì tôi rất cảm ơn Bộ trưởng vì đã trả lời đúng theo các nội dung mà tôi đã hỏi và đây cũng là câu hỏi của những người dân, cũng như những người làm công tác khuyến học. Bộ trưởng đã trả lời khá đầy đủ về nguyên nhân dẫn đến kết quả của Giáo dục thường xuyên chưa đạt được như mong muốn. Đồng thời, trên cơ sở đó bộ trưởng đã nêu ra khá toàn diện các biện pháp cần thực hiện trong thời gian tới để việc dạy và học, việc học tập tại các trung tâm Giáo dục thường xuyên, trung tâm giáo dục cộng đồng. Làm sao để đảm bảo được việc học tập thường xuyên, học tâp suốt đời. Tôi cho rằng Bộ trưởng rất nghiêm túc, đã có những nghiên cứu, chủ trương để khắc phục tình trạng này.

Đại biểu Quách Thế Tản nêu thêm những bất cập hiện nay trong giáo dục thường xuyên

Phóng viên: Ngoài những nguyên nhân, hạn chế mà Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ đưa ra, còn có nguyên nhân nào khác kìm hãm trong hoạt động công tác Giáo dục thường xuyên không thưa đại biểu?

Đại biểu Quách Thế Tản – Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình: Bên cạnh những việc Bộ trưởng đã nêu thì tôi thấy còn có một số nguyên nhất khác nữa. Thứ nhất là nhận thức của người dân chưa đầy đủ về học tập thường xuyên, học tập suốt đời. Đây cũng 1 phần là do công tác tuyên truyền của chúng ta về sự cần thiết để học tập suốt đời, cũng như lĩnh vực Giáo dục thường xuyên trong đời sống xã hội. Bên cạnh đó, việc đầu tư cơ sở vật chất, đầu tư nhân lực, đầu tư về tài chính cho các cơ sở GDTX cũng chưa đáp ứng được yêu cầu. Một điểm nữa về cơ chế chính sách cũng như về mối quan hệ của các trung tâm Giáo dục thường xuyên đối với các cơ quan, các tổ chức trên địa bàn của các địa phương cũng chưa thật sự chặt chẽ. Phương pháp giáo dục của những người làm công tác dậy học cho người lớn, dạy học tại các trung tâm học tập cồng đồng chưa đáp ứng, vì chúng ta mới chú ý nhiều đến nghiệp vụ sư phạm cho các trường chính quy. Còn dạy học cho người lớn có những yêu cầu riêng mà chúng ta chưa được đào tạo việc đó.

Phóng viên: Theo đại biểu, những giải pháp được Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nêu trong văn bản trả lời chất vấn có giải quyết triệt để được những vẫn đề bất cập trong lĩnh vực Giáo dục thường xuyên không?

Đại biểu Quách Thế Tản – Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình: Những biện pháp, giải pháp mà Bộ trưởng đưa ra là những giải pháp chính, cơ bản. Tuy nhiên liệu nó có giải quyết được triển để chưa thì tôi nghĩ là chưa thật triệt để được. Vì mỗi địa phương, mỗi vùng miền, mỗi lĩnh vực còn có những yêu cầu khác nhau. Ta nên cần cụ thể hóa trong ngành giáo dục, trong từng địa phương vì mỗi địa phương lại có những dân tộc, những vùng địa lý khác nhau, có hoàn cảnh kinh tế khác nhau. Cho nên phải quán triệt tinh thần chung đó để cụ thế hóa vào các vấn đề cụ thể, và có những giải pháp chỉ có riêng ở địa phương. Như vậy mới đảm bảo triệt để được những việc giải quyết được mục tiêu của giáo dục thường xuyên. Nhất là việc làm sao để người lớn tịch cực học tập, thấy được việc học tập là việc cần thiết.

Phóng viên: Trong văn bản trả lời chất vấn của Bộ Giáo dục và Đào tạo có nhắc đến việc giải thể các trung tâm Giáo dục thường xuyên cấp huyện cũng như sáp nhập các trung tâm Giáo dục thường xuyên, tuy nhiên vẫn còn nhiều bất cập, đại biểu đánh giá vấn đề này như thế nào?

Đại biểu Quách Thế Tản – Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình: Tôi cho rằng vấn đề Giáo dục thường xuyên là hết sức quan trọng, nhất là trong điều kiện hiện nay. Và việc học tập của người lớn tại các Trung tâm GDTC, trung tâm Học tập cộng đồng là một thiết chế không thể thiếu được. Nếu giải thể các trung tâm này thì người dân không có chỗ học tập để nâng cao nhận thức được cho nên không thể giải thế được. Chỉ có việc là hiện nay có 1 số trung tâm, một số thiết chế giáo dục thực hiện chưa hiệu quả. Mà nguyên nhân thì Bộ trưởng đã nêu, tôi cũng đã bổ sung. Vì thế mà ta không nên giải thế các trung tâm mà cần nghiên cứu một cách thấu đáo xem nguyên nhân nào dẫn đến hạn chế trong kết quả. Để từ đó đặt ra các giải pháp khắc phục. Do đó tôi nghĩ là không nên giải thế các trung tâm, mà phải có củng cố, nâng cao hoạt động, những gì hạn chế thì chúng ta cần phải khắc phục.

Phóng viên: Về phương hướng đổi mới giáo dục thường xuyên trong thời gian tới, Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trương giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các đơn vị Giáo dục thường xuyên công lập và bổ sung loại hình Giáo dục thường xuyên ngoài công lập, theo đại biểu những thuận lợi và khó khăn sẽ gặp phải của chủ trương này là gì?

Đại biểu Quách Thế Tản – Đoàn ĐBQH tỉnh Hòa Bình: Tôi cho rằng đây là một chủ trương đúng. Nhưng riêng với lĩnh vực Giáo dục thường xuyên cũng phải cân nhắc, cụ thể là tự chủ ở mức nào. Nhất là hiện nay, bên cạnh những học viên học để lấy bằng cấp, lấy tín chỉ thì có thể thu học phí. Nhưng còn người dân ở những vùng dân tộc thiểu số, vùng khó khăn mà Đảng và nhà nước đang cần tuyên truyền những chủ trương và chính sách, phổ cập các kiến thức về văn hóa, về kỹ năng sống thì những cái đó mình phải có đầu tư. Không thể tự chủ hết được, nếu giao tự chủ thì đây cũng sẽ là khó khăn đối với các cơ sở Giáo dục thường xuyên. Và nếu các cơ sở Giáo dục thường xuyên không phát triển được thì những quyền lợi học tập của người dân sẽ không đảm bảo. Việc học tập nâng cao dân trí, tiếp cận với cuộc cánh mạng trong thời đại mới sẽ gặp khó khăn.

Phóng viên: Xin cảm ơn Đại biểu!

Thanh Hải