Giải pháp cho việc chống ô nhiễm môi trường từ bãi rác Đa Phước

Người dân khu vực Nam Sài Gòn đang oằn mình sống chung với mùi hôi thối.

Mới đây nhất, trong cuộc họp báo của UBND TP.HCM, chủ đề này cũng được đưa ra bàn luận. Hàng loạt biện pháp cũng đã được đưa ra nhằm “trị” dứt điểm mùi hôi từ khu xử lý rác thải Đa Phước.

Nhiều năm sống chung với mùi hôi thối

Phóng viên Báo Người Tiêu Dùng có mặt tại những địa điểm nói trên vào khoảng 20h ngày 30/6 sau khi liên tục nhận được phản ánh của bạn đọc về tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng đã kéo dài ở đây gần 3 năm trời. Đến đây, chúng tôi mới được tận mắt chứng kiến nỗi khổ của người dân khi phải oằn mình sống chung với mùi hôi thối.

Anh N.P.L. (một cư dân sống tại Block D, chung cư Belleza, đường Phạm Hữu Lầu, phường Phú Mỹ, quận 7) cho biết, mùi hôi thối theo gió bay đến các khu dân cư dường như có lịch trình. Cứ khoảng 3-4h sáng và 19-21h tối hàng ngày là người dân phải đóng kín cửa, bật điều hòa “cố thủ” trong nhà vì mùi hôi quá nồng nặc. Cứ thế, ngày này qua ngày khác, người dân nơi đây cũng đã… quen.

Để chứng minh, anh L. nhanh chóng dẫn chúng tôi lên căn phòng ở tầng 14 (nhà anh L.) để “nếm” thử mùi hôi thối mà bấy lâu nay cư dân nơi đây đã “được cảm nhận”. Vừa mở cửa bước ra ban công, một luồng gió mạnh kéo theo mùi hôi thối nhanh chóng thộc mạnh vào mũi chúng tôi.

“Những ngày này còn đỡ, chứ vào những ngày mưa nhiều, sau khi mưa xong trời nắng nóng thì mùi hôi thối còn bốc lên dữ dằn hơn nữa” - anh L. vừa nói vừa giơ tay chỉ về hướng quán cà phê F5 ngay dưới tòa nhà. “Em thấy không, bây giờ nhiều người không dám uống cà phê ngoài trời đâu, người ta phải vào bên trong quán ngồi uống mới an tâm vì người ta sợ… gió!”

Khi được hỏi về mùi hôi thối, anh Nguyễn Túc Lợi (nhân viên bảo vệ một cửa hàng tiện lợi ở block B chung cư Belleza) lắc đầu: “Ngày nào cũng như ngày nấy, cứ tầm 4h sáng một đợt rồi tới tối một đợt nữa. Cái mùi như mùi con gì chết lâu ngày vậy á. Khó chịu lắm. Có khi đang ngủ mà gió ập vào là không ngủ được luôn”.

Bà Nguyễn Thị Chuốt (cư dân sống tại block D chung cư Belleza) thì bức xúc: “Nhà có con nhỏ nên cứ phải đóng ban công suốt ngày. Hôi như vậy người lớn còn không chịu được nói chi là trẻ con. Chưa kể là những bệnh về hô hấp có thể đe dọa trẻ bất cứ lúc nào, cho nên đóng cửa, bật điều hòa cho nó an tâm”.

Không chỉ đe dọa đến sức khỏe, sinh hoạt mà mùi hôi thối còn ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động kinh doanh của người dân, nhất là các quán cà phê, nước giải khát, nơi cần không gian yên tĩnh, thoáng mát, trong lành.

Người dân nơi đây cho rằng thủ phạm gây mùi hôi thối là bãi rác Đa Phước. Khu xử lý rác thải này đã đi vào hoạt động hàng chục năm và trước đây đã từng bị người dân tố cáo là nguồn gốc gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, đỉnh điểm là vào năm 2016.

Biện pháp hữu hiệu nhất để ngăn mùi hôi là đóng kín cửa, bật điều hòa suốt ngày.

Lỗi quy hoạch bãi rác đầu hướng gió hay công tác xử lý rác có vấn đề?

Lý giải về nguyên nhân khiến mùi hôi từ khu xử lý rác Đa Phước có thể phát tán một cách rộng rãi như vậy, các chuyên gia cho rằng, có thể do khu xử lý rác Đa Phước được xây dựng ngay đầu hướng gió, nên mùi hôi thối theo gió bay đi là điều tất nhiên, không thể tránh khỏi.

Điểm đặt khu xử lý rác Đa Phước chỉ cách khu dân cư quận 7 hơn 10 km. Theo các chuyên gia, vấn đề đặt ra là tại sao lại đặt gần khu dân cư như vậy? Đây có thể là lỗi quy hoạch.

Theo một số chuyên gia khác, vấn đề xử lý dứt điểm mùi hôi do bãi rác Đa Phước là không mấy khả thi.

GS.TS Lê Huy Bá - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ và Quản lý môi trường (Đại học Công nghiệp TP.HCM) trong một lần trả lời báo chí cho rằng: “Những biện pháp khắc phục mùi hôi tấn công khu Nam Sài Gòn chỉ là giải pháp trước mắt, mang tính khắc phục sự cố. Trong đó việc dùng cây xanh chắn gió đưa mùi hôi đi xa là không hiệu quả bởi đây là vấn đề cấp bách trong khi trồng cây chỉ mang tác dụng lâu dài”.

Thế nhưng, theo người dân, để tình trạng này diễn ra suốt nhiều năm qua là do công tác xử lý rác thải của Công ty quản lý khu xử lý rác Đa Phước (Công ty xử lý chất thải Việt Nam) có vấn đề!

Anh P.N.T. (ngụ quận 7, TP.HCM) bức xúc: “Năm 2016, người dân chúng tôi kêu cứu đến Chính phủ, sau đó các cơ quan chức năng đã xử phạt hành chính Công ty xử lý chất thải Việt Nam với số tiền là 1,6 tỷ đồng. Thế nhưng, đến nay tình trạng này vẫn còn. Vậy chẳng phải công ty này chưa có biện pháp nào khắc phục dứt điểm tình trạng trên hay sao? Hay công nghệ xử lý rác thải của Công ty xử lý chất thải Việt Nam có vấn đề nên không thể “trị” được mùi hôi?”.

Đoàn xe chở rác về "núi rác" Đa Phước. (Ảnh: Trần Phong).

Vậy, giải pháp nào có thể “trị” mùi hôi từ bãi rác Đa Phước?

Tại buổi họp báo ngày 3/7, Chánh văn phòng UBND TP.HCM Võ Văn Hoan nhận định, sự phát triển nhanh chóng của TP.HCM kéo theo nhu cầu xử lý rác tăng cao với hơn 8.000 tấn rác/ngày và có thể tăng hơn nữa. Ông Hoan có ý kiến, thành phố cần tổ chức đấu thầu, tìm nhà đầu tư để phát triển càng nhiều nhà máy xử lý rác càng tốt.

“Khi có nhiều nhà máy thì sẽ có cạnh tranh về giá, nhiều hướng xử lý hơn và nên hạn chế di chuyển rác trong thành phố. Xử lý càng nhanh càng tốt với công nghệ cao thì mùi hôi chắc chắn sẽ giảm rất nhiều”.

Ông Nguyễn Toàn Thắng (Giám đốc Sở TN-MT TP.HCM) cho rằng: “Công ty TNHH xử lý chất thải Việt Nam áp dụng nhiều giải pháp hạn chế mùi ở bãi rác Đa Phước như: Điều chỉnh thời gian xử lý chất thải rắn sinh hoạt hàng ngày; bố trí các khu vực tiếp nhận chất thải di động ở vị trí phù hợp để hạn chế khuếch tán mùi; mua sắm, nhập khẩu thêm một số máy móc chuyên dụng, máy khử mùi, phun xịt thêm hóa chất thân thiện với môi trường để khống chế mùi”.

Những giải pháp đã được đưa ra, thế nhưng thực hiện nó như thế nào và có thật sự hiệu quả hay không thì vẫn cần phải thực tế mới có thể đánh giá được. Việc cần thiết nhất bây giờ là hành động cụ thể của các ban ngành TP.HCM và cả công ty quản lý bãi rác Đa Phước, trả lại bầu không khí trong lành cho người dân khu Nam Sài Gòn!

Văn Nguyễn - Tuệ Minh