Giá xăng, điện kéo CPI tháng 4 tăng 0,31%

Số liệu vừa công bố của Tổng cục Thống kê cho biết, việc tăng giá xăng dầu, giá điện có ảnh hưởng trực tiếp đến tăng chỉ số giá tiêu dùng trong tháng, tuy nhiên diễn biến của dịch tả lợn châu Phi tác động đến tâm lý người tiêu dùng và việc kiên định chính sách tiền tệ linh hoạt giữ vững mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô của Chính phủ góp phần kiềm chế lạm phát.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 4/2019 tăng 0,31% so với tháng trước, CPI bình quân 4 tháng đầu năm 2019 tăng 2,71% so với cùng kỳ năm 2018, đây là mức tăng bình quân 4 tháng đầu năm thấp nhất trong 3 năm gần đây.

Trong mức tăng 0,31% của CPI tháng 4/2019 so với tháng trước có 9/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng.

Cụ thể, nhóm giao thông có mức tăng cao nhất 4,29%, chủ yếu do ảnh hưởng từ 2 đợt điều chỉnh tăng giá xăng, dầu vào thời điểm 2/4/2019 và thời điểm 17/4/2019 (tác động làm CPI chung tăng 0,41%); giá vé tàu hỏa tăng 2,76% do nhu cầu đi lại vào dịp nghỉ lễ Giỗ tổ và nghỉ lễ 30/4-1/5.

Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,6%; thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,11%; văn hóa, giải trí và du lịch tăng 0,1%; đồ uống và thuốc lá tăng 0,08%; may mặc, mũ nón, giày dép tăng 0,06%; giáo dục tăng 0,05% do chỉ số giá nhóm sách giáo khoa tăng 0,76%; thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,01%; hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,15%.

Hai nhóm hàng hóa và dịch vụ còn lại có chỉ số giá giảm: Hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm 0,57%, trong đó lương thực giảm 0,39% chủ yếu do giá gạo xuất khẩu giảm; thực phẩm giảm 0,87% do giá hầu hết các mặt hàng trong nhóm giảm; nhóm bưu chính viễn thông giảm 0,07%.

Chỉ số giá tiêu dùng bình quân 4 tháng đầu năm 2019 tăng 2,71% so với bình quân cùng kỳ năm 2018. CPI tháng 4/2019 tăng 1% so với tháng 12/2018 và tăng 2,93% so với cùng kỳ năm trước.

Lạm phát cơ bản tháng 4/2019 tăng 0,09% so với tháng trước và tăng 1,88% so với cùng kỳ năm trước. Lạm phát cơ bản bình quân 4 tháng đầu năm nay tăng 1,84% so với bình quân cùng kỳ năm 2018.

Chỉ số giá vàng tháng 4/2019 giảm 0,5% so với tháng trước; tăng 2,78% so với tháng 12/2018 và giảm 1,27% so với cùng kỳ năm 2018. Chỉ số giá đô la Mỹ tháng 4/2019 giảm 0,02% so với tháng trước; giảm 0,46% so với tháng 12/2018 và tăng 1,89% so với cùng kỳ năm 2018.

Trước đó, GS.TS Trần Thọ Đạt, Hiệu trưởng trường Kinh tế Quốc dân từng cho biết, mặc dù chỉ số giá tiêu dùng bình quân quý I/2019 chỉ tăng 2,63% nhưng con số này chưa hề phản ánh việc giá điện tăng mạnh là 8,36% kể từ ngày 20/3. Các kịch bản lạm phát hiện nay có thể chưa lường tới việc giá xăng dầu trong nước liên tục tăng mạnh theo giá thế giới. Bộ Tài chính cũng đã tính tới 3 kịch bản CPI năm 2019 với các giả thuyết khác nhau về diễn biến giá xăng dầu nhưng mức tăng ở kịch bản cao nhất cũng chỉ là 15%.

Ngoài rủi ro về diễn biến giá trên thế giới, ông Đạt cho biết giá bán lẻ xăng dầu trong nước năm 2019 còn bị đẩy tăng lên do thuế bảo vệ môi trường.

"Theo một nghiên cứu của chúng tôi, việc tăng thuế môi trường thêm 1.000 đồng/lít kể từ ngày đầu năm 2019 sẽ đẩy giá xăng dầu bình quân chung tăng khoảng 5% so với năm trước, làm cho CPI ngay ở tháng đầu đã tăng khoảng 0,18% và tháng thứ hai là 0,21%", ông nói.

Bên cạnh đó, giá xăng dầu tăng lên khiến chi phí trung gian của nền kinh tế tăng 0,39%. Điều này khiến cho giá bán cho người mua tăng lên 0,32%. "Và ở chu kỳ sản xuất sau đó, CPI có thể tăng lên là 0,47%", ông nói.

Theo đó, vị chuyên gia này nhấn mạnh: "Kiềm chế lạm phát phải là một ưu tiên hàng đầu trong bối cảnh hiện nay. Đặc biệt việc tăng giá dịch vụ y tế, giáo dục, tăng lương cơ sở cần được cân nhắc kỹ lưỡng về thời điểm và mức độ để tránh tạo kỳ vọng về lạm phát".

NGUYỄN THẢO