'Già néo' gây áp lực cắt viện trợ, Mỹ có thể làm 'đứt dây' quan hệ với Pakistan

Mỹ cáo buộc Pakistan hậu thuẫn cho nhóm khủng bố Haqqani và Taliban tấn công gây thương vong cho quân đội Mỹ và đồng minh ở Afghanistan

Sau nhiều lần “dền dứ”, Lầu Năm Góc cuối cùng cũng thông báo vào ngày 1-9 rằng đã đưa ra quyết định cuối cùng về việc hủy bỏ khoản viện trợ 300 triệu USD cho Pakistan. Đây là khoản viện trợ mà chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trì hoãn trước đó do cáo buộc chính quyền Islamabad không có hành động nhằm đối phó với những tay súng khủng bố ẩn náu trên lãnh thổ nước mình.

Ngoài khoản tiền trên, chính quyền Mỹ cũng đã cắt một khoản viện trợ trị giá 500 triệu USD cho Pakistan vào đầu năm nay, nâng tổng số tiền viện trợ dành cho Islamabad bị cắt lên tới 800 triệu USD. Những biện pháp mạnh tay này của Mỹ được cho nhằm gia tăng sức ép lên bộ máy an ninh của Pakistan với hy vọng Islamabad sẽ thay đổi thái độ mà Washington cho rằng “nước đôi” trong cuộc chiến chống khủng bố ở khu vực Nam Á.

Cho dù là một đồng minh thân thiết lâu nay của Mỹ ở Nam Á và càng trở lên quan trọng hơn sau khi Washington phát động cuộc chiến chống khủng bố sau sự kiện khủng bố 11-9-2001, song Pakistan vẫn thường bị Washington phàn nàn, thậm chí chỉ trích, về sự hợp tác trong cuộc chiến mà Mỹ rất coi trọng này. Điều này càng trở lên gay gắt hơn khi Tổng thống Donald Trump lên cầm quyền.

Dấu mốc xấu đi trông thấy trong quan hệ giữa Mỹ và Pakistan xác lập vào tháng 8-2017 khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo chính sách mới đối với Nam Á và Afghanistan, trong đó thẳng thừng cáo buộc Islamabad cung cấp nơi ẩn náu cho các nhóm khủng bố để thực hiện các vụ tấn công nhằm vào những lực lượng do Washington hậu thuẫn ở Afghanistan. Mỹ nêu đích danh Cơ quan Tình báo Pakistan (ISI) “đứng đằng sau” Haqqani và Taliban - các tổ chức khủng bố đã thực hiện nhiều vụ tấn công ở Afghanistan khiến binh sĩ Mỹ thiệt mạng.

Washington đình hoãn các khoản viện trợ hàng trăm triệu USD cho Pakistan từ tháng 1-2018 sau khi đích thân Tổng thống Mỹ Donald Trump cáo buộc Islamabad đã nhận hàng tỷ USD viện trợ của Mỹ song lại đáp lại bằng những “dối trá và lừa gạt”. Bất chấp việc Pakistan đã phủ nhận mọi cáo buộc hậu thuẫn cho khủng bố, chính quyền Tổng thống Donald Trump vẫn liên tiếp dùng viện trợ như một công cụ để gây sức ép với Pakistan.

Thế nhưng, xem ra “cây gậy” viện trợ Mỹ giơ ra trong quan hệ với Pakistan không được hiệu quả cho lắm, trái lại còn tổn hại tới sự hợp tác của quốc gia này trong cuộc chiến chống khủng bố mà Washington không thể không cần. Thiếu vắng sự hợp tác của Pakistan, Mỹ chắc chắn sẽ còn gặp khó khăn hơn gấp bội trong việc chống lại các lực lượng khủng bố vốn đã ăn sâu bám rễ từ lâu tại khu vực Nam Á.

Đó là chưa kể việc Mỹ cắt viện trợ cho Pakistan có thể khiến đồng minh này của họ càng xích lại gần hơn với Trung Quốc, cường quốc đang tìm mọi cách để gia tăng ảnh hưởng tại Nam Á. Hàng tỷ USD viện trợ của Mỹ rất cần với Islamabad, song Washington cần biết Trung Quốc cũng đã chi hơn 60 tỷ USD vào đầu tư và xây dựng cơ sở hạ tầng tại Pakistan.

“Già néo” gây áp lực với Pakistan trong cuộc chiến chống khủng bố, nhưng Washington có thể làm “đứt dây” quan hệ với quốc gia này.

Hoàng Tuấn