Hà Nội: Đề xuất cho áp dụng cơ chế đặc thù xây dựng đường Vành đai 4

Đề xuất được chỉ định thầu nhiều gói thầu

Dự án đường Vành đai 4 có chiều dài 112,8 km (gồm 103,1 km đường Vành đai 4 và 9,7 km tuyến nối cao tốc theo hướng cao tốc Nội Bài - Hạ Long), được chia thành 7 dự án thành phần vận hành độc lập và triển khai theo hình thức đầu tư công kết hợp đầu tư PPP.

Được biết, sơ bộ nhu cầu sử dụng đất của dự án khoảng 1.341 ha (trong đó, đất trồng lúa khoảng 816 ha); tiến hành giải phóng mặt bằng theo quy hoạch gồm 6 làn xe cao tốc và hệ thống đường song hành 2 bên, với chiều rộng mặt cắt ngang 120m.

Việc xây dựng tuyến đường Vành đai 4 Vùng Thủ đô Hà Nội sẽ điều hòa hệ thống giao thông trung tâm, giảm quá tải cho đường Vành đai 3. Ảnh: TL

UBND TP. Hà Nội kiến nghị thực hiện phân kỳ đầu tư, trong đó đầu tư trước phần đường cao tốc quy mô 4 làn xe, rộng 17m đối với phần đường và 17,5 m đối với phần cầu. Tuyến đường có vận tốc khai thác 80km/giờ này sẽ chủ yếu đi trên cao, ngoại trừ 37,43km có nhu cầu liên kết ngang và phát triển quỹ đất 2 bên không cao sẽ đi thấp.

UBND TP. Hà Nội cũng đề xuất đầu tư hệ thống đường song hành 2 bên với quy mô 2 làn xe một bên, bề rộng nền đường 12m. Với phương án đầu tư này, tổng mức đầu tư dự án trong giai đoạn phân kỳ là 87.098 tỷ đồng, giảm khoảng 8.700 tỷ đồng so với phương án được đưa ra vào tháng 1/2022.

Trong số này, chủ đầu tư dự kiến huy động từ ngân sách giai đoạn 2021 - 2025 là 32.514 tỷ đồng, gồm 14.250 tỷ đồng ngân sách trung ương và 18.254 tỷ đồng ngân sách 3 địa phương; ngân sách giai đoạn 2026 - 2030 là 24.240 tỷ đồng, gồm 14.125 tỷ đồng ngân sách trung ương và 10.115 tỷ đồng ngân sách 3 địa phương; vốn nhà đầu tư là 27.531 tỷ đồng, tương đương 48% tổng mức đầu tư dự án thành phần hợp tác công - tư (PPP) và 32% tổng mức đầu tư dự án tổng thể.

UBND TP. Hà Nội cũng kiến nghị Chính phủ báo cáo cấp có thẩm quyền cho phép áp dụng một số cơ chế đặc thù dành riêng cho công trình, tương tự các cơ chế đã được Quốc hội thông qua đối với dự án xây dựng cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2021 - 2025.

Đáng chú ý, UBND TP. Hà Nội cũng đề nghị Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép áp dụng hình thức chỉ định thầu trong giai đoạn triển khai đến khi hoàn thành dự án đối với các gói thầu tư vấn, gói thầu phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, gói thầu thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng và tái định cư, gói thầu xây lắp của các dự án thành phần chỉ sử dụng nguồn vốn đầu tư công.

Phát hành trái phiếu cho các địa phương vay thực hiện dự án

UBND TP. Hà Nội cũng kiến nghị Quốc hội cho phép Chính phủ phát hành trái phiếu cho các địa phương vay khi thực hiện dự án trong giai đoạn 2021 - 2025. Sau khi có nguồn thu từ các dự án khai thác quỹ đất 2 bên đường (dự kiến trong giai đoạn 2026 - 2030), các địa phương sẽ cân đối trả nguồn vay cho Chính phủ.

Để tăng tính khả thi triển khai theo phương thức PPP, tăng tính hấp dẫn trong việc thu hút nhà đầu tư và huy động vốn, UBND TP Hà Nội kiến nghị cấp có thẩm quyền cho phép dự án được áp dụng cơ chế chia sẻ phần giảm doanh thu theo quy định của Luật PPP và sớm hình thành gói tín dụng ưu đãi.

Gói tín dụng ưu đãi này sẽ được huy động từ các ngân hàng và các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước để cho nhà đầu tư vay (nhà nước bảo lãnh lãi suất trong thời gian đầu) và ngân hàng sẽ thu lại phần chênh lãi suất cho vay trong thời gian vận hành, khai thác công trình.

Trước đó, trong tờ trình hồi đầu tháng 1/2022, Hà Nội dự kiến chia dự án thành 3 dự án thành phần vận hành độc lập và triển khai theo hình thức hỗn hợp đầu tư công và đầu tư PPP. Trình tự, thủ tục, thẩm quyền thẩm định và quyết định đầu tư căn cứ quy mô của từng dự án thành phần theo quy định của pháp luật về đầu tư công và pháp luật về đầu tư theo hình thức PPP.

Sơ bộ tổng mức đầu tư trong giai đoạn phân kỳ là 95.425 tỷ đồng, bao gồm nhu cầu vốn ngân sách giai đoạn 2021 – 2025 là 34.806 tỷ đồng; nhu cầu vốn ngân sách giai đoạn 2026 – 2030 là 28.225 tỷ đồng; vốn nhà đầu tư PPP là 29.391 tỷ đồng (bằng 50% tổng mức đầu tư dự án thành phần PPP, bằng 31% tổng mức đầu tư dự án tổng thể); lãi vay là 3.003 tỷ đồng.

Tiến độ thực hiện mà UBND TP. Hà Nội đề xuất là chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án từ năm 2021, hoàn thành công trình vào năm 2028.

Cùng với việc xúc tiến triển khai dự án đường vành đai 4, TP. Hà Nội cũng tính phương án phát triển đô thị hai bên trục đường vành đai 4 để khai thác hiệu quả giá trị đất đai sau khi đầu tư xây dựng tuyến đường; tạo nguồn lực phát triển các địa phương có đề án thành lập quận trước mắt cũng như lâu dài. Theo đó, UNBND TP. Hà Nội vừa định hướng nghiên cứu điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô gắn với phát triển đô thị trên cơ sở tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành.

Theo UBND TP. Hà Nội, thành phố sẽ nghiên cứu định hướng mô hình “Thành phố trong thành phố” tại khu vực phía Bắc và phía Tây; nghiên cứu định hướng cấu trúc không gian lấy trục sông Hồng là trục xanh làm trung tâm.

Ngoài ra, UBND TP. Hà Nội cũng kiến nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Quốc hội chỉ đạo tổ chức xây dựng và ban hành Nghị quyết của Bộ Chính trị về “Đô thị hóa, phát triển đô thị và phát triển kinh tế đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” theo các chủ trương, định hướng lớn về đô thị hóa, phát triển đô thị và kinh tế nêu trong các văn kiện của Đại hội lần thứ XIII của Đảng và tại Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030./.