Giá điện không tăng 8,36%, mà nhiều hơn thế?

Thảo luận tại tổ về tình hình kinh tế - xã hội 2018 và những tháng đầu năm 2019, đại biểu Lê Thu Hà (Lào Cai), ủy viên thường trực Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội đã dẫn chứng các con số để cho rằng giải trình của EVN đã ẩn đi một lần tăng giá. Giá điện không phải tăng 8,37% mà thực chất là 10%, 12,7%, 14,2%,15%.

Đại biểu Lê Thu Hà (Lào Cai) cho rằng giải trình của EVN ẩn đi một lần tăng giá.

Bà Hà phân tích, bóc tách thực tế tăng giá điện lũy tiến so với mức cơ sở trước khi tăng giá, các chuyên gia kinh tế cho thấy người tiêu dùng ở bậc 6 (từ 401kWh trở lên) phải trả đến 2.927 đồng cho 1kWh. Mức này tăng đến 189% so với giá cơ sở (1.549 đồng) và tăng đến 15% so với bậc 6 trước khi chưa tăng giá - không phải là 8,37% như EVN đệ trình để Chính phủ thông qua cho bậc 6.

Đối với bậc 3 (101-200kWh), theo EVN là phổ cập, thì mức giá mới 2.014 đồng sẽ có sự gia tăng lên 130% so với mức cơ sở (1.549 đồng), hơn 10% so với giá cũ 1.858 đồng, khác với 8,4% mà EVN thông báo. Tương tự ở bậc 4 (201-300kWh) là 12,7% và ở bậc 5 (301-400kWh) là 14,2%.

Đại biểu Hà cho rằng cách giải trình của EVN ẩn đi một lần tăng giá, làm cho % tăng giá thấp hơn.

Bà kiến nghị cần minh bạch giá đúng của 1kWh điện (chi phí sản xuất đích thực mỗi kWh điện, phí quản lý từng kWh điện) và Kiểm toán Nhà nước cần vào cuộc để minh bạch giá điện và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp tới.

Còn tại tổ Hà Tĩnh, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng có những giải trình tại tổ trước những ý kiến của đại biểu Quốc hội về giá điện.

Lý giải nguyên nhân tăng giá điện vào mùa hè khiến hóa đơn điện tăng đột biến, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, có những biến động ngoài dự kiến mà không Chính phủ nào dự báo được, như "việc hoa sữa nở trong tháng 5".

Theo Phó Thủ tướng, việc điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân năm 2019 là dựa trên các thông số tính toán đầu vào. Biểu giá điện lũy tiến đã được áp dụng từ năm 2011, đến nay số hộ gia đình trong cả nước tiêu dùng từ 200kWh trở xuống chiếm 71%, do đó duy trì biểu giá này giúp người nghèo có lợi hơn.

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh việc công khai, minh bạch giá thành sản xuất kinh doanh điện, tình hình hoạt động của EVN cũng được kiểm toán độc lập thực hiện hằng năm, ban kiểm tra giá thành gồm nhiều đơn vị liên quan kiểm tra.

Phó Thủ tướng khẳng định thông tin nào nói giá thành điện gánh lỗ đầu tư ngoài ngành của EVN là thông tin không chính xác. Hiện EVN đã thoái hết vốn đầu tư ngoài ngành, chỉ còn lại vốn tương đương 7,5% tại Công ty CP Tài chính điện lực, đang làm ăn có lãi.

Liên quan đến biểu giá điện bậc thang, Phó Thủ tướng cho hay, Chính phủ tiếp thu ý kiến và đã giao nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh cơ cấu.

Đ.Chung-C.Nguyên-T.Trung