Gặp nữ dân quân Hoằng Hải bắn rơi máy bay Mỹ ngay loạt đạn đầu tiên

15 nữ dân quân Hoằng Hải (Thanh Hóa) thuở ấy, nay người còn người mất, người ở xa cùng con cháu, người vẫn bám trụ tại quê hương. Gặp lại các bà nay đã bước vào tuổi 70-80, tóc đã bạc trắng thật khó có thể hình dung, những người con gái mười tám đôi mươi kiên gan ngày ấy lại có thể lập nên chiến công kỳ diệu: Bắn rơi máy bay A4 của Mỹ ngay từ loạt đạn đầu tiên.

Người chúng tôi gặp đầu tiên là Trung đội trưởng Hồ Thị Chuông (80 tuổi), Trung đội phó Lê Thị Nhói (73 tuổi), Chính trị viên Nguyễn Thị Thanh (71 tuổi). Dù tuổi đã cao, sức đã yếu nhưng gương mặt và nụ cười của các bà vẫn toát lên khí phách kiên cường, đầy nghị lực của những người từng quyết chiến, quyết thắng kẻ thù xâm lược.

Từ trái qua: Trung đội trưởng Hồ Thị Chuông, Trung đội phó Lê Thị Nhói, Chính trị viên Nguyễn Thị Thanh

Trong căn nhà Tình nghĩa mới xây năm 2017 của Trung đội trưởng Hồ Thị Chuông, các bà kể cho tôi nghe về trận đánh trả lịch sử cuối năm 1967.

Ngày ấy, Hoằng Hải là một trong những xã nằm trong vùng chiến lược trọng điểm, cửa ngõ ra vào của máy bay Mỹ trong cuộc chiến tranh leo thang phá hoại miền Bắc. Trong giai đoạn này, xã đã nhận được lệnh của Huyện đội Hoằng Hóa thành lập 10 trung đội dân quân. 15 cô gái ở tuổi mười tám đôi mươi đã xung phong vào trung đội nữ dân quân do Hồ Thị Chuông làm trung đội trưởng.

Với sức trẻ và lòng nhiệt huyết, các chị đã không ngại gian nan, vất vả, không quản hy sinh, sẵn sàng xả thân để bảo vệ quê hương, đất nước. Từ khi được thành lập, các chị không quản thời tiết khắc nghiệt, mưa bom bão đạn, ngày đêm luyện tập, sử dụng thành thạo vũ khí, đặc biệt là súng 12,7 ly; bố trí trận địa, trực chiến máy bay Mỹ trên dãy núi Linh Trường thuộc địa phận xã Hoằng Hải quyết tâm bắn rơi máy bay Mỹ.

Ngày 11/11//1967, một tốp máy bay Mỹ bất ngờ tấn công từ của biển Lạch Trường vào đất liền, địa bàn xã Hoằng Hải. Cả trung đội nữ dân quân đã bình tĩnh chờ máy bay bổ nhào thì đồng loạt nổ súng. Ngay từ loạt đạn đầu, Trung đội đã tiêu diệt được 1 máy bay Mỹ.

Nghe tin Trung đội dân quân nữ Hoằng Hải bắn rơi máy bay Mỹ, ngày 13/11/1967, Bác Hồ đã viết thư khen ngợi và tặng Huy hiệu cho Trung đội Dân quân nữ. Trong thư Bác viết: “Thân ái gửi các cháu dân quân xã Hoằng Hải, Huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa! Ngày 11/11/1967, các cháu đã chiến đấu dũng cảm bắn rơi một máy bay phản lực Mỹ, cùng với thành tích to lớn chống Mỹ cứu nước của phụ nữ cả nước, chiến công của các cháu làm rạng rỡ thêm truyền thống phụ nữ Việt Nam dũng cảm, đảm đang. Bác rất vui lòng khen ngợi các cháu và tặng mỗi cháu Huy hiệu, các cháu cũng luôn cố gắng học tập, sản xuất giỏi, chiến đấu giỏi cùng bà con địa phương và quân dân cả nước giành nhiều thắng lợi to lớn hơn nữa”.

Thư khen của Bác càng củng cố niềm tin và quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược. Ngay sau đó, ngày 16/11/1967, Trung đội nữ dân quân Hoằng Hải phối hợp với Trung đội nữ dân quân Hoằng Trường bắn rơi cả tốp 2 máy bay AD6. Được tin, Bác Hồ lại gửi thư khen ngợi và tặng Huy hiệu của Người.

Không chỉ trực tiếp chiến đấu, các nữ dân quân Hoằng Hải còn tích cực tham gia làm nhiệm vụ vừa chiến đấu vừa tải thương, chôn cất người chết, tiếp tải đạn cho bộ đội chủ lực, các lực lượng khác, tham gia làm hầm trú bom, mở đường cho xe, pháo qua các bãi lầy, kịp thời cho bộ đội chiến đấu, tham gia dân công hỏa tuyến phục vụ chiến đấu,… góp phần vào thành tích chung của xã được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND năm 2004.

Thực hiện công cuộc đổi mới đất nước, các nữ dân quân cùng nhân dân trong xã tích cực tham gia các phong trào phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng hạ tầng cơ sở, góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng của địa phương.

Với những thành tích đạt được, Trung đội nữ dân quân đã được tặng thưởng Huân chương kháng chiến, Huân chương Quân công, Huân chương Lao động hạng ba, Bằng khen của Chính phủ, Cờ quyết thắng của Bộ Tư lệnh quân khu ba…

Ghi nhận chiến công của Trung đội dân quân Hoằng Hải, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Quyết định tặng thưởng Huân chương Quân công ngày 28/11/1967

Về cá nhân được tặng thưởng Huân chương quân công hạng ba, Thư khen của Bác Hồ và Huy hiệu của Người, Cờ thi đua của TƯ Hội LHPN Việt Nam năm 1967.

Vinh dự, tự hào, Trung đội nữ dân quân xã Hoằng Hải đã được Chủ tịch nước ký quyết định phong tặng danh hiệu AHLLVTND theo Quyết định số 623/QĐ-CTN ngày 26/4/2018.

Danh sách 15 nữ dân quân Hoằng Hải:

- Hồ Thị Chuông (Trung đội trưởng), Lê Thị Nhói (Trung đội phó), Nguyễn Thị Thanh (Chính trị viên).

- 12 chiến sĩ gồm: Bùi Thị Sang, Nguyễn Thị Yến, Nguyễn Thị The, Nguyễn Thị Dậu, Nguyễn Thị Duyên, Lê Thị Hạp, Lê Thị Lảu, Lê Thị La, Lê Thị Điểu, Lê Thị Nhâm, Hồ Thị Viết, Hồ Thị Nghị.

Biên chế trong Trung đội nữ dân quân còn có ông Nguyễn Hữu Dấng, Xã đội phó được Đảng ủy, UBND xã điều động phụ trách binh khí, kỹ thuật.

Trong số 15 nữ dân quân có 2 người đã mất, 4 người là đảng viên. Ông Nguyễn Hữu Dấng là đảng viên cũng đã mất.

Giờ ở tuổi xưa nay hiếm, các nữ dân quân ngày ấy hàng năm vẫn gặp gỡ, động viên nhau lúc ốm đau, trái gió trở trời, giúp nhau vượt qua khó khăn, hoạn nạn. Riêng Trung đội trưởng Hồ Thị Chuông cao tuổi nhất hiện vẫn sống một mình.

Lan Hương