Gắn kết Nga-Trung trong kỷ nguyên mới giữa căng thẳng leo thang với Mỹ?

Mấu chốt từ chuyến thăm của Chủ tịch Tập Cận Bình tại Nga

Chuyến thăm Nga trong ba ngày của Chủ tịch Tập Cận Bình vào đầu tháng này đã để lại ấn tượng sâu sắc, thúc đẩy quan hệ gần gũi giữa Bắc Kinh và Moscow.

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại St Petersburg vào đầu tháng này. Ảnh:EPA-EFE

Theo tờ scmp, Chủ tịch Tập Cận Bình có nói rằng Tổng thống Putin là một người bạn tốt và nhấn mạnh tầm quan trọng của Nga trong chính sách ngoại giao của Bắc Kinh."Moscow và Bắc Kinh vẫn tiếp tục duy trì quan hệ ở mức cao nhất trong lịch sử. Chúng ta sẽ tiếp tục cải thiện quan hệ hai nước và sẵn sàng hợp tác trong tương lai", Chủ tịch Tập Cận Bình đã nói với Tổng thống Vladimir Putin trong cuộc gặp đầu tiên cấp lãnh đạo.

Có một sự thật rằng, Nga vẫn là quốc gia mà Chủ tịch Tập Cận Bình thường xuyên có các chuyến thăm từ năm 2012. Tổng thống Putin và Chủ tịch Tập Cận Bình đã gặp nhau 31 lần trong suốt 6 năm qua, tờ scmp cho biết.

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang giữa Mỹ và Trung Quốc cùng với đó là căng thẳng tiếp diễn trong quan hệ giữa Washington và Moscow, điều đó đang thôi thúc Bắc Kinh và Moscow đến gần nhau hơn, thúc đẩy quan hệ liên minh chiến lược giữa hai nước nhằm đối phó với các căng thẳng của Mỹ.

Tuy nhiên, cả Nga và Trung Quốc đều xây dựng quan hệ đối tác chiến lược từ năm 2001 trong bối cảnh cả hai nước đã ký hiệp ước "tình bạn và hợp tác".

Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng: "Quan hệ giữa Nga và Trung Quốc có thể vươn tới tầm cao nhất trong lịch sử và tiếp tục phát triển"

Những tuyên bố vẫn tiếp tục nhiều lần sau đó. Tại cuộc lần này gặp giữa Tổng thống Putin và Chủ tịch Tập Cận Bình tại Kremlin, Tổng thống Putin lại tiếp tục khẳng định, quan hệ hai nước đang ở mức độ cao nhất chưa từng có. Các căng thẳng với Mỹ được chia sẻ là cơ hội thúc đẩy quan hệ hợp tác vì lợi ích chiến lược chung giữ Moscow và Bắc Kinh.

Theo tờ scmp, có hai xu hướng mới nổi lên trong thời gian gần đây. Đầu tiên là xoay quanh các chính sách kinh tế và thứ hai là liên minh trong các vấn đề chính sách toàn cầu. Sự đột phá kinh tế quan trọng trong năm ngoái đã diễn ra khi thương mại giữa Nga và Trung Quốc đã đạt mức cao kỷ lục tới 107 tỷ đôla Mỹ.

"Quan hệ thương mại giữa Trung Quốc và Nga đã gia tăng gần gấp đôi. Điều đó khiến Nga có thể nhìn vào Trung Quốc trong tiềm năng quan hệ thương mại", ông Alexander Gabuev nói thêm.

Kỷ nguyên mới quan hệ Nga – Trung?

Điều đó có thể nhìn thấy trong sự dao động về giá dầu cùng với sự gia tăng xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp của Nga và Trung Quốc. Cả Moscow và Bắc Kinh cũng chỉ ra rằng quan hệ hai nước đang ngày một thân thiết hơn.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện tại, điều này cũng không thể dự đoán được bằng cách nào thương mại hai nước có thể đạt được 200 tỷ đôla Mỹ trong vài năm tới. Cấu trúc vẫn mất cân bằng cùng với việc Nga vẫn chủ đạo trong việc xuất khẩu khoáng chất đến Trung Quốc cũng như cần thiết để thúc đẩy đa dạng các ngành trong sản phẩm và dịch vụ nông nghiệp.

Nga và Trung Quốc gần đây vẫn gia tăng hợp tác trong năng lượng nguyên tử. Mối quan hệ hai nước cùng nhau hợp tác giải quyết các vấn đề toàn cầu là thông điệp rõ ràng mà Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Putin có ký kết trong văn bản trong chuyến thẳm của Chủ tịch Trung Quốc tại Nga vào tháng này.

Liên minh Nga và Trung Quốc trong các vấn đề toàn cầu được xác định rõ trong các văn bản ký kết giữa hai nhà lãnh đạo đứng đầu Nga-Trung Quốc.

Đầu tiên, quan hệ đối tác chiến lược toàn diện trong kỷ nguyên mới cùng với thúc đẩy hợp tác sâu rộng trong lĩnh vực không gian, khu vực Bắc Cực và internet. Thuật ngữ "kỷ nguyên mới" trong quan hệ hai bên là định hướng phát triển gần đây. Mặc dù khái niệm vẫn chưa rõ ràng nhưng điều này là bước tiến quan trọng trong nỗ lực hợp tác của hai nước trong thời gian tới.

Thứ hai, việc thúc đẩy ổn định chiến lược toàn cầu trong kỷ nguyên mới, phần lớn là tập trung vào các vấn đề kinh tế nhằm thúc đẩy phương hướng chung của cả Nga và Trung Quốc trong các vấn đề nổi cộm của thế giới, bao gồm Iran, Venezuela, bán đảo Triều Tiên và phổ biến hạt nhân.

"Nga bày tỏ không lạc quan định hướng quan hệ với phương Đông sau các trừng phạt của phương Tây về vấn đề Ukraine", ông Alexander Gabuev – người đứng đầu chương trình châu Á tại trung tâm Moscow Carnegie cho biết.

Điều này rõ ràng rằng Nga và Trung Quốc sẽ tiếp tục phát triển mối quan hệ trong bối cảnh sức ép căng thẳng từ Mỹ đối với cả hai nước.

Mối quan hệ giữa Nga và Trung Quốc trong kỷ nguyên mới không chỉ được hiểu là sự hợp tác trong các lĩnh vực, bao gồm công nghệ, không gian, an ninh và quản trị toàn cầu mà còn là thúc đẩy nỗ lực về quan hệ thương mại và đầu tư được xem như nền tảng cho mối quan hệ sâu sắc hơn trong tương lai.

Hồng Nhung