Gần có hướng mở tăng vốn cho Vietcombank, BIDV và VietinBank?

Ảnh minh họa.

Chiều 10/6, Quốc hội thảo luận tại hội trường về việc bổ sung tối đa 3.500 tỷ đồng cho Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn (Agribank). Với hầu hết các ý kiến ủng hộ, nhiều khả năng việc tăng vốn cho ngân hàng này sẽ được thông qua và thực hiện.

Nhìn lại, trước thềm kỳ họp này, cũng như đưa ra diễn đàn Quốc hội những ngày qua, ngoài Agribank, hướng tăng vốn cho ba ngân hàng thương mại lớn khác mà Nhà nước đang nắm tỷ lệ sở hữu chi phối gần như không được nêu, đề cập cụ thể.

Đó là Ngân hàng Ngoại thương (Vietcombank), Ngân hàng Đầu tư và phát triển (BIDV), Ngân hàng Công thương (VietinBank).

Bao gồm Agribank, nhóm “Big 4” ngân hàng thương mại (NHTM) này khó tăng vốn điều lệ từ năm 2016 đến nay, xét theo hướng bổ sung nguồn từ ngân sách nhà nước. Do Nghị quyết số 25 của Quốc hội quy định không sử dụng ngân sách nhà nước để bổ sung vốn điều lệ cho các NHTM giai đoạn 2016-2020.

Như trên, dù không được nêu các phương án, đề xuất cụ thể hoặc xem xét cho các trường hợp Vietcombank, VietinBank và BIDV trong chương trình họp vừa qua, nhưng ý kiến từ một số đại biểu Quốc hội đã có những gợi mở nhất định.

Phát biểu tại hội trường ngày 10/6, đại biểu Tạ Văn Hạ (Bạc Liêu) nói: “Đầu tư vào lĩnh vực này hiệu quả cao, như Thống đốc ngân hàng đã nói “một vốn bốn lời”. Như báo cáo, ta bổ sung vốn điều lệ 3.500 tỷ thì năm 2021 sẽ tăng thu ngân sách, tăng nộp ngân sách từ 900 đến 1.000 tỷ thuế thu nhập doanh nghiệp, lợi nhuận còn lại sẽ được từ 1.000 đến 1.200 tỷ đồng. Như vậy, rất hiệu quả, tôi ủng hộ”.

Xét theo hướng trên, nếu ngân sách đầu tư vào Vietcombank, VietinBank và BIDV, hiệu quả thu trở lại cho ngân sách sẽ là điểm đáng chú ý, ở khả năng tạo lợi nhuận và gia tăng nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, cùng cổ tức...

Tuy nhiên, như trên, Nghị quyết số 25 của Quốc hội năm 2016 đã chốt quy định. Nhưng không hẳn là ba ngân hàng trên hết cơ hội tăng vốn điều lệ từ nguồn ngân sách nhà nước.

Tại phiên thảo luận 10/6, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai (Hà Nội) có gợi mở một chi tiết: Chỉ còn 3 tháng nữa sẽ tổng kết toàn diện việc thực hiện Nghị quyết số 25 của Quốc hội, trong đó có quy định liên quan đến chính sách đối với các ngân hàng thương mại.

Như vậy, chỉ thời gian ngắn nữa, sau khi tổng kết nghị quyết trên, hy vọng mở đường tăng vốn cho các ngân hàng trên có thể hình thành trong một nghị quyết mới(?).

Đó cũng là một hy vọng thực tế, vì trong báo cáo tổng hợp ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về việc bổ sung vốn điều lệ cho Agribank, lập cùng ngày 10/6, đề cập đến một hướng mở.

Cụ thể, báo cáo cho biết, một số ý kiến đề nghị Chính phủ báo cáo bổ sung về tiến độ, trách nhiệm trong triển khai các giải pháp tăng vốn điều lệ cho 03 NHTM cổ phần do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ (Vietcombank, BIDV và VietinBank) và các doanh nghiệp nhà nước mà hiện nay Nhà nước chưa cấp đủ vốn theo quy định.

Có ý kiến đề nghị cần xem xét, sửa đổi Nghị quyết số 25 cũng như các quy định khác liên quan đến tăng vốn của các NHTM nhà nước trong thời gian tới để tăng thêm nguồn vốn cho xã hội và thúc đẩy phát triển kinh tế.

Và có ý kiến đề nghị chưa xem xét bổ sung vốn điều lệ cho Agribank vào giai đoạn này mà Quốc hội sẽ ban hành một nghị quyết sau khi kết thúc kế hoạch tài chính 5 năm 2016-2020, tức là chỉ còn nửa năm nữa để bước vào kế hoạch giai đoạn mới với hướng mở cho phép dùng ngân sách tăng vốn các NHTM.

Như trên, về mặt thời gian, cả về thời điểm tổng kết Nghị quyết số 25 và thời điểm bước qua kế hoạch tài chính 2016-2020, một hướng mở để tìm giải pháp tăng vốn cho các ngân hàng trên cũng đang đến gần.

Giải pháp những năm qua đã thực hiện là tăng vốn qua giảm sở hữu Nhà nước, phát hành thêm cho nhà đầu tư nước ngoài… đều đã lần lượt thực hiện tại cả Vietcombank, BIDV và thậm chí đã hết giới hạn tại VietinBank.

Còn giải pháp mà ba NHTM này kỳ vọng, qua nhiều lần đề xuất từ 2016 đến nay, là tăng vốn bằng trả cổ tức bằng cổ phiếu thay vì trả bằng tiền mặt nộp về ngân sách.

LAM GIANG