Game show thoái trào do đâu?
Cục Thuế TPHCM vừa công khai thông tin những doanh nghiệp nợ thuế, trong đó đáng chú ý là Công ty Điền Quân - một đơn vị nắm giữ nhiều game show trên Đài Truyền hình TPHCM và Đài Truyền hình Vĩnh Long, có số thuế quá hạn phải nộp hơn 11 tỷ đồng. Việc làm ăn thua lỗ của Công ty Điền Quân phải chăng là lời cảnh báo nghiêm khắc về sự thoái trào các game show màn ảnh nhỏ?
Ảnh minh họa: ST
Năm 2020 cũng xuất hiện một số game show mới như “Chị em chúng mình”, “Chọn ai đây” hoặc “Chân ái”. Thế nhưng, sự dịch chuyển từ bão hòa đến thoái trào của game show là điều không khó để nhận ra. Hệ lụy ấy hoàn toàn không thể đổ lỗi hết cho đại dịch toàn cầu Covid-19, mà do chất lượng các game show ngày càng dễ dãi và nhảm nhí.
Hai thập niên đầu tiên của thế kỷ 21, người Việt đón nhận một món ăn tinh thần mới là game show. Đó cũng là giai đoạn đánh dấu sự phát triển vượt bậc của công nghệ truyền hình và sự tham gia của tư nhân vào lĩnh vực sản xuất các chương trình giải trí trên màn ảnh nhỏ. Có những công ty quảng cáo hoặc những công ty truyền thông được thành lập chỉ nhằm một mục đích duy nhất là thực hiện game show. Game show giúp các đài truyền hình có được nguồn doanh thu lớn, mà hầu như không cần đầu tư gì về nhân lực và vật lực. Game show được dàn dựng bên ngoài đài truyền hình và được phát sóng theo một hợp động kinh tế khá chi tiết và khá cởi mở.
Đã có nhiều năm, đời sống văn hóa buộc phải thừa nhận khái niệm “quyền lực game show”. Báo chí chạy theo tin tức về game show, doanh nghiệp thương lượng quảng cáo với game show, và buồn vui của công chúng cũng được quyết định bởi game show. Những game show thuần Việt như “Trúc xanh” hoặc “Đố vui để học” dần dần nhường chỗ cho game show nước ngoài.
Với sự bùng nổ về số lượng như vậy, vì sao lại bi quan về sự loay hoay thoái trào của game show?
Ngoài quy luật hoa nở hoa tàn, thì một nguyên nhân quan trọng nhất để game show nước ta kém chất lượng là không biết lượng sức mình. Những nhà sản xuất cứ tranh nhau chiếm sóng rồi giở các chiêu trò chụp giật để hốt bạc nhất thời, mà không quan tâm đến giá trị đích thực của game show.
Hiện nay có bao nhiêu game show do người Việt Nam nghĩ ra để phô diễn khả năng của người Việt Nam? Hầu như không có. Các game show ồn ào nhất, đều mua bản quyền tư nước ngoài, bằng tâm lý “thấy người ta ăn khoai thì mình cũng vác mai đi đào”. Nếu không có Covid-19, thì game show cũng sẽ lâm vào hoàn cảnh chợ chiều bi đát. Bởi lẽ, nhiều game show mà ít gương mặt. Giám khảo quay qua quay lại cũng chỉ mấy nhân vật ấy. Thí sinh thì hỏng sân chơi nọ liền tót sang sân chơi kia. Vì vậy, tính hấp dẫn giảm dần, và tính nhăng nhố tăng lên.
