EVFTA: Hưởng lợi về thuế quan vẫn phải đảm bảo chất lượng hàng hóa

Chế biến cá tra xuất khẩu tại Công ty Cổ phần XNK Thủy sản Cần Thơ. (Ảnh: Danh Lam/TTXVN)

Hiệp địnhThương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) sớm được thông qua sẽ mở ra cơhội lớn cho các nhà xuất khẩu của Việt Nam và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long vốncó thế mạnh về các mặt hàng nông, thủy sản.

Tuy nhiên, ông Trần Hữu Huỳnh, Chủ tịchTrung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam (VIAC) cho rằng, EU là một thị trường khótính, khách hàng luôn đòi hỏi cao về chất lượng sản phẩm. Vì vậy, dù có được hưởnglợi về thuế quan thì hàng hóa của Việt Nam cũng phải hoàn thiện về chất lượng đểcó thể vượt qua được các rào cản này.

Ông Nguyễn Phương Lam, Giám đốc PhòngThương mại Công nghiệp Việt Nam Chi nhánh Cần Thơ (VCCI Cần Thơ) cho biết, xétvề tổng thể, Hiệp định EVFTA khi được thông qua sẽ giúp kim ngạch xuất khẩu củaViệt Nam sang châu Âu tăng thêm hơn 44% vào năm 2030; giúp GDP của Việt Namtăng từ 7,07-7,72% trong giai đoạn 2029-2033.

Các ngành sản xuất hàng hóa, thực phẩmchế biến, đặc biệt là thủy sản, cùng với gạo, rau củ, trái cây… đều có cơhội tăng sản lượng xuất khẩu.

“Trong dự báo của chúng tôi, đến năm2025, tức khoảng hơn 5 năm nữa thì chúng ta sẽ tăng hơn 40% giá trị xuất khâủnông thủy sản của Việt Nam. Các mặt hàng chủ lực của Đồng bằng sông CưủLong cũng sẽ tăng ở mức tương ứng như vậy. Doanh nghiệp sẽ phải chuẩn bị cơ sởvật chất, trang thiết bị, quy mô năng lực sản xuất để đáp ứng thị trường này,”ông Lam nói.

Nhiều năm qua, EU là một trong nhữngthị trường chính của cá tra Việt Nam với kim ngạch xuất khẩu hàng năm khoảng300 triệu USD.

Theo Hiệp hội Cá tra Việt Nam, năm2018, ba thị trường xuấtkhẩu cá tra phi lê lớn nhất của Việt Nam là Trung Quốc, Mỹ và EU.Sang những tháng đầu năm 2019 thì EU đã vươn lên vị trí thị trường lớn thứ haicủa Việt Nam, vượt qua Mỹ.

Chủ tịch Hiệp hội Cá tra Việt Nam,ông Dương Nghĩa Quốc nhận xét, với hiệp định EVFTA sẽ tạo ra cơ hội lớn chongành hàng cá tra Việt Nam thâm nhập thị trường lớn này.

Bên cạnh ưu đãi về thuế nhập khẩu bằng0% thì còn tránh được việc một số nước trong cộng đồng EU “bôi bẩn” sản phẩm cátra của Việt Nam, hay cạnh tranh không lành mạnh bằng cách dựng lên các hàngrào kỹ thuật phi thuế quan.

Theo ông Quốc, với những điều lệ,tính pháp lý rõ ràng của EVFTA, chỉ cần doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam thựchiện đúng thì sẽ dễ dàng vào thị trường này. Trên thực tế, trước khi đạt đượcthỏa thuận từ EVFTA thì doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam đã chiếm lĩnh đượcthị trường này rồi. Bằng chứng là số lượng hàng hóa xuất khẩu mỗi năm mỗi tăngthêm.

Vì thế, năng lực tiếp cận thị trườngchâu Âu của doanh nghiệp Việt Nam trong thời gian tới, sau khi hiệp định chínhthức có hiệu lực sẽ càng được chứng minh.

Lãnh đạo một công ty thủy sản tạiKhu công nghiệp Sa Đéc, thành phố Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp cho biết, vài năm trước,thị trường EU đứng đầu về tiêu thụ sản phẩm cá tra của Việt Nam. Thế nhưng, khoảngba năm qua, thị trường này sụt giảm đáng kể, từ 35% xuống còn 11% trong tổngdoanh số của công ty, đứng sau Trung Quốc và Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, năm 2018, doanh số của cácdoanh nghiệp xuất khẩu cá tra tại thị trường châu Âu tăng lên 17% và trong sáutháng đầu năm 2019 đã tăng lên hơn 30%.

“Riêng công ty tôi doanh thu xuất khâủtrung bình 90 triệu USD/năm, thì thị trường châu Âu chỉ chiếm khoảng 10%. Vấn đềlà con cá tra Việt Nam cạnh tranh trực tiếp với một loại cá rẻ nhất của châu Âu- là cá tuyết Alaska. Nếu như cá tuyết Alaska giá rẻ hơn thì họ ngưng ăn cátra, ngược lại thời điểm này cá tuyết Alaska có giá cao hơn nên họ đang nhập cátra của Việt Nam. Theo kinh nghiệm của tôi đối với thị trường này quan trọng nhấtlà giá. Thời điểm từ đầu năm đến nay, giá cá tra nguyên liệu trong nước sụt giảm,giá xuất khẩu của chúng ta cũng thấp nên châu Âu đang đẩy mạnh mua,” vị lãnh đạonày nói.

Cũng theo lãnh đạo công ty thủy sảnnày, nếu như Hiệp định EVFTA có hiệu lực, sản phẩm cá tra xuất khẩu của ViệtNam sẽ không bị đánh thuế tại thị trường châu Âu, khung pháp lý rõ ràng sẽ tạo"cú hích" cho các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam thâm nhập sâu,rộng hơn.

“Với những lợi thế ưu đãi của EVFTAthì công ty của tôi sẽ đẩy mạnh xuất khẩu trở lại thị trường này. Bởi phải chianhỏ thị trường ra, không nên tập trung ở thị trường một số nước châu Á,” ôngcho biết.

Tuy nhiên, đối với thị trường EU,thách thức lớn nhất đối với các nhà xuất khẩu Việt Nam là chất lượng. Mặc dùgiá cá tra xuất khẩu thị trường này không cao, nhưng tiêu chuẩn chất lượng luônđòi hỏi cao.

Ông Florian J Beranek, Chuyên viên Tổchức Phát triển Công nghiệp Liên Hiệp Quốc (UNIDO), thành viên Hiệp hội Doanhnghiệp châu Âu tại Việt Nam (EUROCHARM) cho hay, yếu tố tiên quyết để các doanhnghiệp Việt Nam có thể cạnh tranh được khi EVFTA được thông qua là cầntập trung cải thiện vị trí của sản phẩm trong thị trường nội địa trước khi nghĩđến việc xuất khẩu ra quốc tế.

Nguồn: Thanh Liêm/vietnamplus.vn