Duyên nợ vợ chồng, có gì lạ?

Minh họa: MINH SƠN

Những lý giải về chuyện chọn người bạn đời như trên, hoàn toàn không có gì sai. Mà tất cả đàn ông có mặt trên trái đất này, từ lúc lọt lòng mẹ cho đến khi tự ý thức phải… có vợ, chắc chắn đều suy nghĩ như thế. Ai lại không từng ước mơ có được người bạn đời biết gắn bó, chia sẻ, đồng hành suốt một đời như tri âm, tri kỷ? Ai lại không biết rằng, phía sau thành công của người đàn ông không thể thiếu bóng dáng của người phụ nữ? Một mái ấm hoàn thiện, không chỉ vai trò gương mẫu của người đàn ông mà còn là sự trợ lực tích cực của người vợ, ai lại không thừa biết? Đã biết, ắt các đấng mày râu sẽ thừa thông minh mà lựa chọn được chứ gì?

Than ôi, biết là một chuyện, thông minh là một chuyện nhưng rồi số phận có mỉm cười với mình hay không lại là chuyện khác.

Theo triết lý của đạo Phật, sự vận hành trong vũ trụ này, có thể tóm gọn trong một từ: “duyên”. Không phải ngẫu nhiên, ta thường nghe nói đến duyên phận, duyên số, nhân duyên, duyên khởi, duyên kiếp… Mọi sự, mọi việc ở đời đều do “duyên khởi”. Các mối nhân duyên tác động và chi phối lẫn nhau trùng trùng điệp điệp, vô cùng vô tận. Trong hôn nhân, người này đến với người kia thường được gọi là “duyên kim cải”, Truyện Kiều có câu: “Cũng là phận cải duyên kim/Cũng là máu chảy ruột mềm chứ sao?”. Ta có thể hiểu nôm na: duyên phận của hai người gặp gỡ nhau ví như từ cõi trời phạm thiên ném một hạt cải xuống mà lại… ghim trên đầu một mũi kim ở hạ giới. Hình dung ra điều đó ắt ta cảm nhận được sự khó khăn biết chừng nào. Thế mà vẫn xảy ra, ấy là do có “duyên”.

Vì thế, nếu chỉ quan sát bằng lý trí, bằng những gì diễn ra rất logic khoa học, có lẽ sẽ không thể giải đáp được câu loại “trầm trọng” cỡ như: “Chà, tay tiến sĩ kia có ăn học đàng hoàng, chữ nghĩa một bồ nhưng sao lại se duyên với cô nàng có nhan sắc thuộc hạng “cùi bắp”? Thiên hạ xì xào: “Cô đó khùng rồi, du học ở nước ngoài đậu thủ khoa nhưng lại “nâng khăn sửa túi” cho tay công nhân quèn!”. Hoặc nhiều bậc phụ huynh đã dậm chân kêu trời: “Ủa, bộ hết người yêu sao con lại vớ phải cô nạ dòng kia?”. Nghĩa là, có nhiều, rất nhiều trường hợp đã xảy ra mà người ngoài không thể lý giải nổi. Còn người trong cuộc chẳng việc gì phải giải thích, chỉ trả lời qua loa: “Trái tim có lý lẽ riêng của nó”.

Mà này, lý lẽ gì kỳ cục quá vậy?

Này nhá, bà Lê Thị Điền sắc nước hương trời, thùy mị, đẹp người đẹp nết khiến bao nhiêu người săn đón, nhưng bà lại từ khước từ, đem lòng yêu thầy giáo mù Nguyễn Đình Chiểu. Tại sao? Chưa hết, mẩu chuyện liên quan đến Tiến sĩ Đặng Huy Trứ: Năm 1844, ông vào Quốc Tử Giám tu nghiệp, hàng ngày phải đi qua chợ Lưu Bảo và gặp cô lái đò Nguyễn Thị Bảo, nhà nghèo. Gia cảnh giàu sang, phú quý nhưng ông đem lòng yêu và trộm cưới cô lái đò! Trong khi đó, gia đình đã mối mai cho một nơi danh giá “môn đăng hộ đối”. Do đó, khi hay tin, song thân buộc ông phải viết giấy ly hôn, thế nhưng ông vẫn cương quyết không chịu. Tại sao? Qua nhiều trường hợp đã xảy ra, có thể nói ngắn gọn rằng, sự kết hợp ấy là do cái duyên của họ đã có được với nhau.

Nói cách khác, đó là “duyên tiền định”.

Ai cũng thừa nhận rằng quan điểm của Bill Gate về việc chọn vợ là đúng, thế nhưng mọi việc đâu có diễn ra suôn sẻ theo lý trí. Nó có những bước ngoặt, những bất ngờ khác khiến người ta có sự lựa chọn mà người ngoài không thể hiểu nổi. Hôn nhân là việc của nhân duyên, dù không thể “cân, đong, đo, đếm” một cách rành mạch, cụ thể nhưng rõ ràng nó có đấy chứ. Nhà văn hóa Nguyễn Hiến Lê là người am tường Kinh dịch, trong hồi ký, ông viết: “Phương Đông ta có chuyện ông Tơ bà Nguyệt, chuyện duyên nợ ba sinh, không biết các dân tộc khác có không, nhưng tôi tin chắc rằng không dân tộc nào không tin rằng hôn nhân là chuyện may rủi, bất ngờ như có tiền định. Lần đó, đối với tôi là rủi; bây giờ ngẫm lại thì cơ hồ lại là may; dù may dù rủi thì theo các nhà lý số cũng là tiền định rồi, rất hợp với số tử vi của tôi”.

“Quyết định thông minh nhất đó là tìm người phụ nữ phù hợp để kết hôn”, quan điểm của Bill Gate áp dụng trong lĩnh vực hôn nhân xem ra khó khả thi lắm. Còn bạn, thế nào? Bạn có nghĩ như thế không?

LÊ MINH QUỐC