Đường sắt trên cao: Bộ GTVT đã làm việc như thế nào với Tổng thầu Trung Quốc?

Dự án đường sắt đô thị tuyến Cát Linh - Hà Đông

Trong Thông cáo báo chí phát đi ngày hôm nay (27/9), Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) cho biết, đến nay Dự án đường sắt đô thị tuyến Cát Linh - Hà Đông vẫn còn một số tồn tại chính, bao gồm việc chưa hoàn thành công tác chỉnh trang, hoàn thiện mỹ quan, khắc phục tồn tại kiến trúc các nhà ga, khu depot, hoàn chỉnh hồ sơ hoàn công, thủ tục nghiệm thu.

Đồng thời, các thiết bị đã lắp đặt phía Tổng thầu Trung Quốc chưa cung cấp được đầy đủ chứng chỉ, hồ sơ để hoàn tất đánh giá an toàn hệ thống.

Đặc biệt, đến nay dự án này vẫn chưa hoàn thành đề cương vận hành thử toàn hệ thống để tất cả các đoàn tàu chạy thử (thông tin tín hiệu, hệ thống bán vé,...) để đồng bộ hóa làm cơ sở kiểm chứng hoạt động của thiết bị và đánh giá độ sẵn sàng của hệ thống, nhân sự vận hành.

Dự án cũng chưa được bổ sung đủ hồ sơ quản lý chất lượng nên tư vấn độc lập đánh giá an toàn của hệ thống là Công ty Tư vấn ACT (của Pháp) chưa có đủ cơ sở xác định mức độ an toàn của toàn hệ thống và chưa đủ điều kiện để cấp chứng nhận an toàn hệ thống theo quy định.

Bộ GTVT cho hay, từ tháng 4/2019 đến nay, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể đã gặp và làm việc trực tiếp với lãnh đạo cấp cao của Tổng thầu, các cơ quan ngoại giao phía Trung Quốc để đôn đốc giải quyết các vấn đề còn tồn đọng.

Tuy nhiên, quá trình làm việc của Bộ GTVT, Ban Quản lý dự án đường sắt với Tổng thầu Trung Quốc chưa đạt được kết quả, đặc biệt là công tác tập hợp hồ sơ của Tổng thầu chưa đáp ứng yêu cầu.

Tổng thầu có dự kiến tiến độ hoàn thành, nhưng theo đánh giá của Bộ GTVT là chưa khả thi. Bộ đang yêu cầu Tổng thầu khẩn trương lập kế hoạch chi tiết cụ thể đối với từng hạng mục còn lại để xác định thời gian hoàn thành dự án sớm nhất. Sau khi chốt được mốc hoàn thành, Bộ GTVT sẽ báo cáo cấp thẩm quyền cũng như thông tin đến báo chí.

Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông trả lời báo chí chiều 27/9

Tại buổi họp báo quý III/2019 do Bộ GTVT tổ chức chiều 27/9, Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Đông cho biết, việc xây dựng Dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông phần lớn đã hoàn thành xong nhưng việc tập hợp hồ sơ của các thiết bị lắp đặt vẫn chưa đảm bảo.

Bộ GTVT khẳng định phía nhà thầu Trung Quốc đã lắp đặt xong các thiết bị, thử nghiệm đơn chiếc các tàu nhưng chưa thử nghiệm chạy toàn bộ các đoàn tàu.

Đặc biệt là để đảm bảo an toàn trước khi vận hành, Bộ GTVT đã thuê tư vấn từ Pháp nhưng phía Tổng thầu Trung Quốc phải cung cấp đầy đủ hồ sơ về các thiết bị lắp đặt thì mới hoàn thành đánh giá, nghiệm thu thiết bị.

"Nguyên nhân này phần lớn là do Tổng thầu. Nếu làm đến đâu lưu hồ sơ đến đó thì không mất thời gian như việc giai đoạn này vẫn đang đi tập hợp hồ sơ", Thứ trưởng Đông nói.

Trong thời gian gần đây, có thông tin về kết luận của Kiểm toán Nhà nước khi tiến hành kiểm toán dự án từ tháng 9/2009 đến tháng 11/2018, tuy nhiên do tính chất của dự án và các điều kiện khách quan như quy định của Việt Nam về hợp đồng trọn gói EPC khác biệt với thông lệ quốc tế, chậm trễ trong giải phóng mặt bằng...

Do đó từ cuối năm 2015, chủ đầu tư phải thực hiện hình thức duyệt, tạm duyệt dự toán để có cơ sở cho việc thực hiện một số hạng mục xây lắp và để tạm thanh giá trị khối lượng cho Tổng thầu để thúc đẩy tiến độ dự án trong giai đoạn này.

Do quy định của Việt Nam và Trung Quốc có nhiều khác biệt về thiết kế, đơn giá định mức để lập dự toán chua đầy đủ, văn bản hướng dẫn áp dụng chính sách chậm ban hành, dẫn đến quá trình thực hiện còn có sai sót, tồn tại đã được Kiểm toán Nhà nước chỉ ra.

Bộ GTVT đã báo cáo, giải trình với Kiểm toán Nhà nước và cho biết sẽ nghiêm túc thực hiện các kết luận mà Kiểm toán Nhà nước nêu ra, cũng như sẽ báo cáo Thủ tướng Chính phủ các nội dung vượt thẩm quyền.

Bộ GTVT cũng cho biết đã và đang rà soát, xác định trách nhiệm các tập thể, cá nhân có liên quan đến các nội dung theo kiến nghị kiểm toán và tiếp tục thực hiện công tác kiểm điểm, xử lý trách nhiệm các cá nhân, tập thể có liên quan.

HẠ AN