Đường đi của nông sản Trung Quốc 'đội lốt' Đà Lạt: Cơ quan chức năng nói gì ?

Tình trạng khoai tây Trung Quốc “đột lốt” Đà Lạt đã có từ lâu và diễn ra cả ban ngày ngay tại chợ nông sản Đà Lạt, PV Thanh Niên không khó để ghi nhận hình ảnh, nhưng cơ quan quản lý địa phương lại cho rằng tiểu thương làm lén lút và rất khó xử lý.

[VIDEO] Cận cảnh đổi “quốc tịch” cho khoai tây Trung Quốc bằng đất Đà Lạt

Sau Đà Lạt, nhiều nơi đã “học theo”

Trả lời PV sau khi Thanh Niên đăng loạt bài Đường đi của nông sản Trung Quốc “đội lốt” Đà Lạt, ông Hoàng Sĩ Bích, Phó giám đốc Sở NN-PTNT Lâm Đồng, nói rằng việc nhập khẩu nông sản Trung Quốc (TQ) về địa phương diễn ra công khai tại địa bàn TP.Đà Lạt và các huyện Đơn Dương, Đức Trọng, tập trung vào thời điểm mùa mưa (giữa tháng 5 - 11), khi nông sản Lâm Đồng khan hiếm.

Các mặt hàng chính được nhập về là khoai tây, hành tây, tỏi, hành hương, cà rốt... với số lượng khoảng 300 tấn/tháng, trong đó có đến 60% là khoai tây. Hầu hết số nông sản này đều có hóa đơn, chứng từ hợp pháp, được kiểm dịch thực vật và có giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.

[VIDEO] Cách phân biệt nông sản Trung Quốc và Đà Lạt bằng mắt thường

Qua kiểm tra đột xuất 10 cơ sở kinh doanh tại các địa bàn mới đây, về giấy tờ họ đều không vi phạm, cũng không phát hiện sản phẩm “đội lốt”, chỉ phát hiện số lượng hàng hóa thực tế nhiều hơn so với ghi trong hóa đơn. Tuy nhiên ông Bích nhìn nhận đây chỉ là bề nổi, còn phía sau rất khó phát hiện bởi các cơ sở nhập lậu nông sản TQ thường lén lút, tập kết hàng hóa vào ban đêm và nhanh chóng san sẻ, chia nhỏ rồi phân phối ngay và dĩ nhiên khó nói là không trà trộn với hàng Đà Lạt.

Trong khi đó, ông Võ Ngọc Hiệp, Giám đốc Sở Công thương Lâm Đồng (ông Hiệp nguyên là Chủ tịch UBND TP.Đà Lạt), cho hay việc khoai tây TQ trà trộn, “đội lốt” Đà Lạt diễn ra từ lâu, chính quyền quyết tâm ngăn chặn nhưng tình trạng này vẫn chưa chấm dứt. Đến nay, tại Lâm Đồng có 17 cơ sở kinh doanh khoai tây TQ và ngoài Đà Lạt thì dọc QL20 (qua H.Đức Trọng), đường 723 có một số đầu mối nhập nông sản TQ về tập kết, chia lẻ ngay trong đêm. “Việc trộn đất vào khoai tây TQ không chỉ diễn ra ở Đà Lạt, mà hiện nay ở H.Đức Trọng cũng đã học theo”, ông Hiệp nói thêm.

Tiểu thương lén lút hay quản lý lỏng lẻo ?

Ông Nguyễn Văn Sơn, Phó chủ tịch UBND TP.Đà Lạt, cho biết hiện nay tại chợ nông sản Đà Lạt có 6 hộ kinh doanh mua trực tiếp khoai tây TQ của các doanh nghiệp phía bắc vận chuyển vào chợ để tiêu thụ. Tính từ tháng 6.2018 đến nay, các hộ kinh doanh đã tiêu thụ 578 tấn khoai tây TQ, trị giá hàng hóa hơn 2,2 tỉ đồng.

Ông Sơn nhìn nhận tình hình kinh doanh khoai tây TQ rất phức tạp và chủ yếu tập trung tại chợ nông sản Đà Lạt. Hành vi rửa và trộn đất cho khoai TQ để giả khoai Đà Lạt rồi mang đi tiêu thụ tại các tỉnh miền Tây và TP.HCM là vi phạm pháp luật, gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng, làm giảm uy tín, thương hiệu khoai tây Đà Lạt, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của nông dân trồng khoai tây Đà Lạt.

Tuy nhiên, việc ngăn chặn hành vi này hoàn toàn không đơn giản và chỉ xử lý được khi phát hiện giả thương hiệu Đà Lạt, chỉ dẫn địa lý, giả mạo tem, nhãn. Bên cạnh đó, theo quy định tại Nghị định 43/2017 của Chính phủ về nhãn hàng hóa thì nông sản không thuộc đối tượng bắt buộc phải ghi nhãn. Vì vậy, TP vận động các tiểu thương kinh doanh hàng nông sản TQ phải gắn nhãn hàng nhập khẩu TQ khi xuất ra khỏi chợ nông sản. Riêng với hành vi trộn đất vào khoai tây TQ hiện cũng không có văn bản quy phạm pháp luật nào để xử lý.

Trước đó, đầu tháng 11.2015 UBND TP.Đà Lạt đã cấm không cho đưa khoai tây TQ vào chợ nông sản, nhưng vì nhiều lý do khác nhau, 10 ngày sau đã phải thu hồi lệnh. Để dỡ bỏ lệnh cấm này, UBND TP.Đà Lạt cũng yêu cầu các tiểu thương cam kết không đưa đất đỏ vào chợ nông sản, không rây, bôi, trộn đất đỏ lên khoai tây TQ trước khi xuất đi tiêu thụ. Thế nhưng đến nay sự việc này vẫn tái diễn.

Ông Đặng Mậu Nhi, Phó ban Quản lý chợ Đà Lạt (đơn vị quản lý chợ nông sản Đà Lạt), trần tình: “Tiểu thương lén lút đưa đất đỏ vào chợ để bôi, trộn cho khoai tây và ban đầu họ chưa giả thương hiệu mà sau này mới thực hiện”.

Về việc in và quản lý tem nhãn nông sản, ông Nhi nói: “Theo quy định, các tiểu thương đăng ký không hạn chế số lượng tem nhãn (TQ hay Đà Lạt) với chúng tôi, sau đó chúng tôi đi in rồi đóng dấu và phát cho họ, họ chỉ trả tiền công in theo hóa đơn thôi. Số tem, nhãn này dùng để bỏ vào bao bì của sản phẩm trước khi ra khỏi chợ và chúng tôi kiểm tra xử lý tại đây. Chúng tôi chỉ quản lý được chỗ của chúng tôi, còn khi đi ra khỏi địa bàn thì họ làm gì mình chịu thua.

Xây dựng lại nội quy chợ

Ông Nguyễn Văn Sơn cho biết một trong những động thái quyết liệt để góp phần ngăn chặn việc nông sản TQ “đội lốt” Đà Lạt là TP.Đà Lạt đã chỉ đạo đơn vị chức năng xây dựng lại nội quy, quy chế hoạt động của chợ nông sản Đà Lạt theo đúng mục đích, ý nghĩa hình thành của chợ là hỗ trợ hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường cho mặt hàng nông sản Đà Lạt nên chỉ được kinh doanh các mặt hàng nông sản có xuất xứ tại Đà Lạt.

“Chúng tôi đang chỉ đạo cho các hộ tiểu thương ký cam kết, bắt đầu từ ngày 15.9, tiểu thương kinh doanh tại chợ nông sản Đà Lạt chỉ được kinh doanh các mặt hàng có xuất xứ ở Đà Lạt; nghiêm cấm mọi hành vi lưu trữ, kinh doanh hàng hóa nông sản có xuất xứ ngoài địa phương Đà Lạt để giả mạo thành hàng nông sản Đà Lạt. Tiểu thương khi nhập hàng hóa nông sản vào chợ này phải cung cấp đầy đủ thông tin xuất xứ hàng hóa (tên, địa chỉ, điện thoại) của tổ chức, cá nhân sản xuất cho ban quản lý chợ. Đồng thời, nghiêm cấm tiểu thương thực hiện các hành vi gọt rửa, sơ chế khoai tây, cà rốt tại chợ này và cũng không được mang đất vào chợ nông sản Đà Lạt với bất kỳ mục đích gì. Tại chợ sẽ gắn 4 camera để giám sát và chúng tôi sẽ tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm nếu các tiểu thương vi phạm”, ông Sơn nói.

Sẽ rút giấy phép kinh doanh nếu phát hiện trộn đất để giả nông sản Việt

Liên quan tình trạng khoai TQ tràn ngập chợ lớn, nhỏ ở TP.HCM mà Thanh Niên phản ánh ngày 14.9, đại diện Ban Quản lý chợ nông sản Hóc Môn (H.Hóc Môn) và chợ đầu mối Bình Điền (Q.8) hôm qua cho biết chợ đều có đội an toàn thực phẩm trực 24/24. Tuy nhiên, khi tiếp nhận thông tin báo chí phản ánh, ban quản lý sẽ tiến hành kiểm tra rà soát lại, nếu phát hiện tình trạng khoai tây TQ “đội lốt” Đà Lạt sẽ lập biên bản xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Đại diện Ban Quản lý chợ đầu mối Bình Điền (Q.8) cho biết chưa phát hiện thương nhân mang đất Đà Lạt vào chợ trộn với khoai TQ để giả thương hiệu khoai Đà Lạt; nếu phát hiện sẽ rút giấy phép kinh doanh. Tương tự, Ban Quản lý chợ đầu mối Hóc Môn cũng khẳng định sẽ xử phạt nghiêm các thương nhân buôn bán kiểu “treo đầu dê bán thịt chó”, ảnh hưởng đến nông sản trong nước.

Trần Tiến

Gia Bình