Được tuyên vô tội sau hơn 4 năm bị giam

Ngày 21-11, luật sư Bùi Quang Tuấn, Văn phòng Luật sư Hoài An, Đoàn Luật sư tỉnh Đắk Nông, cho biết đã nhận được bản án của TAND tỉnh Đắk Nông về việc tuyên thân chủ của ông là Đỗ Văn Hùng (ngụ quận 8, TP HCM) không phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Thế chấp rồi chuyển nhượng

Năm 2009, ông Nguyễn Quốc Hùng (ngụ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) chuyển nhượng quyền sử dụng một lô đất diện tích 14,1 ha từ ông Vòng Kỳ Dần (ngụ cùng địa phương) tại xã Đắk Ha, huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông. Ngày 16-8-2010, UBND huyện Đắk Glong cấp 2 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cho ông Quốc Hùng.

Ông Đỗ Văn Hùng (trái) cùng luật sư sau khi được trả tự do tại tòa. (Ảnh do luật sư cung cấp)

Cuối năm 2011, ông Quốc Hùng vay của ông Văn Hùng 500 triệu đồng và thế chấp 2 sổ đỏ nói trên. Sau đó, do không có khả năng trả nợ, ông Quốc Hùng chuyển nhượng lô đất này cho ông Văn Hùng với giá 800 triệu đồng. Khi chuyển nhượng, ông Quốc Hùng không đưa ông Văn Hùng đến xem thực tế mà chỉ mô tả chi tiết về đặc điểm lô đất. Sau khi nhận chuyển nhượng, ông Văn Hùng nhờ một người ở tỉnh Đắk Nông giúp đỡ tìm đất và được người này nhờ một số người khác đưa đến nhà ông K’Siêng, cán bộ xã Đắk Ha. Tại nhà ông K’Siêng, ông Văn Hùng nói với mọi người là mình có mảnh đất rộng 14 ha cách nhà ông K’Siêng khoảng 5-7 km. Sau khi mọi người đến xem lô đất này, ông Văn Hùng đã đưa cho ông Nguyễn Văn Định (người môi giới) bản sao 2 sổ đỏ nhờ kiếm người bán.

Khoảng tháng 9-2012, ông Nguyễn Hữu Tuấn được ông Định và 2 người khác giới thiệu lô đất mà trước đó đã xem và đưa 2 bản sao sổ đỏ của ông Văn Hùng. Sau đó, ông Tuấn gặp ông Văn Hùng và nhận chuyển nhượng lô đất với giá 2,125 tỉ đồng. Khi bàn giao thực địa có sự tham gia của ông K’Siêng, ông Lục Văn Sao (cán bộ địa chính xã Đắk Ha) và một số người khác.

Sau khi hoàn tất thủ tục chuyển nhượng đất, ông Tuấn tiến hành sửa chữa, xây dựng trên lô đất thì bị một người gửi đơn khiếu nại đến UBND xã Đắk Ha về việc ông Tuấn xây trên đất của mình. UBND xã Đắk Ha kiểm tra thì phát hiện lô đất trên 2 sổ đỏ của ông Hùng là lô đất khác với lô đất này.

Xác định là quan hệ dân sự

Sau khi nhận được đơn tố cáo của ông Tuấn, ngày 13-5-2014, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đắk Nông đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh bắt tạm giam ông Văn Hùng về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Ngày 29-9-2014, TAND tỉnh Đắk Nông tuyên phạt ông Hùng 14 năm tù, buộc trả lại tiền cho ông Tuấn. Sau khi tuyên án, ông Hùng không kháng cáo và viện kiểm sát cũng không kháng nghị.

Tuy nhiên, đến ngày 26-1-2015, bà Phùng Thị Minh Nguyệt (vợ ông Văn Hùng) có đơn khiếu nại theo thủ tục giám đốc thẩm với lý do chồng bị kết án oan. Ngày 8-9-2016, Chánh án TAND Tối cao kháng nghị bản án. Sau đó, TAND Cấp cao tại TP HCM xử giám đốc thẩm và quyết định hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để điều tra lại. Ngày 23-7-2018, VKSND tỉnh Đắk Nông tiếp tục ban hành cáo trạng giữ nguyên quan điểm truy tố ông Hùng về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".

Tại phiên tòa sơ thẩm lần 2 diễn ra vào ngày 13-11-2018, TAND tỉnh Đắk Nông nhận định trong quá trình chuyển nhượng đất, 2 bên có trao đổi thông tin và thỏa thuận chuyển nhượng. Ông Tuấn có đi kiểm tra, xem xét lô đất và sổ đỏ. Trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, ông Văn Hùng cho rằng đây là quan hệ dân sự nên việc bị điều tra, truy tố, xét xử là không đúng quy định của pháp luật. HĐXX xét thấy việc VKSND tỉnh Đắk Nông truy tố và buộc tội ông Văn Hùng về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" vì cho rằng có hành vi gian dối, đưa thông tin sai để chuyển nhượng đất nhằm chiếm đoạt số tiền 2,125 tỉ đồng là không có căn cứ. Cũng theo HĐXX, trong vụ án này, ông Văn Hùng và một số người trung gian có đưa thông tin gian dối, không đúng về vị trí lô đất mà ông Văn Hùng được quyền chuyển nhượng với mục đích chuyển nhượng được lô đất trên và nhận số tiền 2,125 tỉ đồng từ hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất được pháp luật cho phép. Đây là giao dịch dân sự và giao dịch này có hành vi lừa dối để nhằm thực hiện một giao dịch dân sự nên không đủ yếu tố cấu thành tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".

Từ những phân tích, HĐXX xét thấy không có căn cứ chấp nhận những chứng cứ buộc tội và đề nghị của đại diện VKSND tỉnh Đắk Nông. HĐXX tuyên bố bị cáo Đỗ Văn Hùng không phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, trả tự do cho bị cáo tại phiên tòa; việc giải quyết, khôi phục danh dự, quyền và lợi ích hợp pháp của bị cáo được thực hiện theo quy định của pháp luật.

Cao Nguyên